بروز سرطان ریه با استعمال دخانیات ارتباط تنگاتنگی دارد . در حدود 90 درصد از سرطان های ریه ناشی از مصرف سیگار و قلیون است . مصرف سیگار هنوز هم مهمترین عامل خطر ابتلا به سرطان ریه محسوب میشود. خطر ابتلا به سرطان ریه با افزایش مقدار و مدت تماس با دود تنباکو افزایش مییابد و هر چه سن شروع مصرف سیگار پایین تر باشد، خطرابتلا بیشتر است. دانشمندان از حاصل ضرب تعداد پاکت سیگار در روز ضرب در تعداد سالهایی که فرد سیگار کشیده است، استفاده میکنند. به عنوان مثال کسی که به مدت 20 سال روزی 1 پاکت سیگار کشیده است از نظر خطر ابتلا به سرطان ریه با کسی که به مدت 10 سال روزی 2 پاکت کشیده است، برابر است.
دود سیگار حاوی بیش از 4000 ترکیبات شیمیایی است ، که نشان داده شده است باعث ایجاد سرطان می شود . دو عامل سرطان زا اولیه در دود تنباکو مواد شیمیایی به نام نیتروزآمین و هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه هستند . خطر ابتلا به سرطان ریه هر ساله پس از قطع مصرف سیگار با رشد سلول های طبیعی و جایگزین شدن آن با سلولهای آسیب دیده ریه کاهش می یابد. از علل موثر در بروز سرطان ریه میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
دود سیگار موثر در بروز سرطان ریه
استنشاق دود سیگار و یا دود تنباکو ، افرادی که باهم زندگی می کنند و یا در یک مکان باهم کار می کنند ، یک عامل موثر در خطر ایجاد سرطان ریه است. تحقیقات نشان داده است که افراد غیر سیگاری که با یک فرد سیگاری زندگی می کنند خطر ابتلا به سرطان ریه را تا 24٪ افزایش می دهد . هر ساله برآورد می شود که 3000 مرگ ناشی از سرطان ریه مرتبط با استعمال دخانیات رخ می دهد.
الیاف آزبست موثر در بروز سرطان ریه
الیاف آزبست الیاف سیلیکاتی هستند که می توانند مدتها در بافت ریه باقی بمانمد . محل کار یکی از منابع مشترک ، قرار گرفتن در معرض آزبست است، در گذشته آزبست به طور گسترده ای در مواد عایق حرارتی و صوتی استفاده می شد. اما امروزه، به دلیل سرطان زا بودن آن ، در بسیاری از کشورها تولید و استفاده از این ماده ممنوع شده است. دو سرطان ریه و مزوتلیوما (یک نوع سرطان از پرده جنب یا پوشش داخلی حفره شکم به نام صفاق) با قرار گرفتن در معرض آزبست ایجاد می شود . استعمال دخانیات احتمال ابتلا به سرطان ریه مرتبط با آزبست را نیز افزایش می دهد .
گاز رادون موثر در بروز سرطان ریه
گاز رادون، گاز شیمیایی بی اثر طبیعی است که به طور طبیعی اورانیوم را تخریب می کند . اورانیوم به مقادیر بسیار کم در خاک و سنگ بسیاری از مناطق زمین وجود دارد و گاز رادون ناشی از تجزیه این اتم ها میتواند مولد ذرات آلفا باشد. استنشاق این گاز میتواند موجب ورود آن به درون ریه شده و پرتوزایی آن در ریه موجب بروز سرطان میشود.
گاز رادون دومین عامل ایجاد کننده سرطان ریه در انسان بعد از سیگار است. حدود 12 درصد ازعلل مرگ و میر سرطان ریه ، ناشی از استنشاق گاز رادون می شود . مصرف سیگار همزمان با استنشاق گاز رادون تا حدود زیادی خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می دهد .
سابقه سرطان ریه در خانواده
اگرچه در اکثر مواقع سرطان ریه ناشی از استعمال دخانیات است ، اما در حقیقت همه افراد سیگاری دچار سرطان ریه نمی شوند و ممکن است عوامل دیگری، مانند استعداد ژنتیکی نقشی موثری در بروز سرطان ریه داشته باشد . مطالعات متعددی نشان داده اند که احتمال بروز سرطان ریه در افراد سیگاری و غیر سیگاری که بستگانشان یا یکی از اعضای خانوادشان دچار سرطان ریه بوده اند نسبت به سایر افراد بیشتر است .
حضور برخی از بیماری های ریوی ، بویژه بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)، خطر ابتلا به سرطان ریه حتی پس از اثرات همزمان مصرف سیگار ، افزایش می یابد .
سابقه سرطان ریه
افرادی بهبود یافته از سرطان ریه نسبت به سایر افراد بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه قرار دارند . هرساله افرادی که از سرطان ریه سلول غیر کوچک جان سالم به در می برند ، حدود 1 تا 2 درصد درمعرض خطر ابتلای سرطان ثانویه ریه قرار دارند .
آلودگی هوا موثر در بروز سرطان ریه
آلودگی هوا ناشی از وسایل نقلیه، کارخانه ها و نیروگاه های برق می تواند احتمال ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد .حدود 1٪ از علل مرگ و میر سرطان ریه ناشی از تنفس هوای آلوده می شود . برخی کارشناسان معتقدند قرار گرفتن بیش از حد در معرض هوا بسیار آلوده خطری همانند استعمال دخانیات را دارد و می تواند موجب سرطان ریه شود .