فلج خواب نوعی ناهنجاری خواب محسوب می شود. ناهنجاری شامل رویدادهای ناخوشایندی است که همراه با خواب بروز می کنند. فلج خواب باعث می شود شما در هر یک از شرایط زیر قادر به حرکت دادن بدن خود نباشید:
- هنگامی که در حال خوابیدن هستید ( فلج قبل از خواب یا hypnagogic).
- زمانی که در حال بیدار شدن از خواب هستید (فلج پس از خواب یا hypnopompic)
مغز به طور طبیعی باعث شل شدن عضلات در زمان خواب می شود. این حالت atonia نامیده می شود. فلج خواب زمانی رخ می دهد که atonia در زمان بیداری اتفاق بیفتد.
فلج خواب ممکن است باعث ناتوانی در تکلم شود. به علاوه در شرایط فلج خواب فرد قادر به حرکت دادن دست ها، پاها، بدن و سر خود نیست و در عین حال قادر است به طور طبیعی نفس بکشد. همچنین فرد در این شرایط کاملا از اتفاقاتی که می افتند آگاه است. فلج خواب ممکن است چند دقیقه یا چند ثانیه طول بکشد و به خودی خود برطرف می شود یا ممکن است پس از اینکه شخص دیگری فرد مبتلا را لمس کند یا با وی صحبت کند برطرف شود. به علاوه تلاش زیاد برای حرکت کردن باعث برطرف شدن فلج خواب می شود. ممکن است تنها یک بار در طول عمر خود دچار فلج خواب شوید و یا ممکن است چندین بار این حالت را تجربه کنید.
اینکه قادر به حرکت نباشید، بسیار ترسناک است. به همین دلیل در حالت فلج خواب، ممکن است مضطرب و وحشت زده شوید. برخی افراد نیز در این شرایط دچار توهم می شوند. آنها ممکن است چیزهایی را ببینند یا صداهایی را بشنوند که وجود خارجی ندارد. حتی گاهی ممکن است احساس کنند شخص دیگری در اتاق حضور دارد. به هرحال این توهمات بدون فلج خواب نیز ممکن است رخ دهند.
فلج خواب اولین بار در سنین نوجوانی رخ می دهد و در 20 سالگی تا 30 سالگی بسیار شایع است. این عارضه ممکن است در سنین بالاتر نیز ادامه پیدا کند. به هرحال فلج خواب مشکل پزشکی خطرناک و جدی محسوب نمی شود.
فلج خواب می تواند یکی از علائم حمله خواب یا نارکولپسی باشد. دیگر علائم نارکولپسی عبارتند از مختل شدن خواب در طول شب و خوابیدن ناگهانی در طول روز. فلج خواب مکرر خواب شما را مختل نمی کند.
نشانه ها و عوامل تشدید کننده فلج خواب
افرادی که دچار فلج خواب شده اند، دارای علائم زیر می باشند:
- هنگامی که در حال خوابیدن یا بیدار شدن هستند، قادر به حرکت دادن دست ها، پاها، بدن و سر خود نمی باشند.
- دچار حملات فلج خواب می شود که چند ثانیه یا چند دقیقه بیشتر طول نمی کشد.
به علاوه ممکن است عامل دیگری باعث بروز مشکلات خواب شده باشد. شناخت این عوامل بسیار مهم است. برخی از این مشکلات عبارتند از:
- وجود یک اختلال خواب دیگر مانند نارکولپسی
- وجود یک شرایط پزشکی
- مصرف برخی داروها
- یک اختلال روحی
- سوء مصرف مواد
عوامل تشدید کننده فلج خواب
فلج خواب در هر سنی بر روی زنان و مردان تاثیر می گذارد. این مشکل اولین بار در سنین بین 14 تا 1پ سالگی رخ می دهد. فلج خواب یک اختلال شایع می باشد. اگر در بین نزدیکان شما فردی به این اختلال مبتلا باشد، شما نیز در معرض ابتلا به آن هستید.
کم خوابی احتمال بروز فلج خواب را بیشتر می کند. به علاوه تغییر در برنامه خواب نیز یکی دیگر از عوامل بروز فلج خواب است. استرس روحی نیز عامل دیگری است. اگر به پشت خوابیده باشید، احتمال بروز فلج خواب بیشتر خواهد بود. به علاوه فلج خواب ممکن است با هریک از مشکلات زیر در ارتباط باشد:
- اختلال دو قطبی
- مصرف برخی داروها
- گرفتگی پاها در هنگام خواب
