بیماری عروق کلاژن (Collagen Vascular Disease) به گروهی از بیماری های تاثیر گذار بر بافت همبند اشاره دارد. کلاژن نوعی بافت همبند پروتئینی است که برای پوست به شکل یک سیستم پشتیبانی عمل می کند. بافت همبند استخوان ها، رباط ها و عضلات را متصل به هم نگه می دارد. گاهی اوقات، بیماری عروق کلاژن را " بیماری بافت همبند " نیز می نامند.
برخی اختلالات که تحت عنوان بیماری عروق کلاژن طبقه بندی می شوند بر مفاصل، پوست، عروق خونی، یا سایر اندام های حیاتی تاثیر می گذارند. بسته به نوع بیماری، علایم متفاوت می باشد. نمونه هایی از انواع بیماری عروق کلاژن عبارتند از:
- سل جلدی
- آرتریت روماتوئید
- اسکرودرمی (تصلب پوست)
- آرتریت تمپورال
علل بیماری عروق کلاژن
بیماری عروق کلاژن نوعی بیماری خود ایمنی است. به این معنا که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت های سالم بدن حمله می کند. علت این حملات نا شناخته است. حملات معمولا باعث التهاب می شوند. در صورت ابتلا به بیماری عروقی کلاژن، سیستم ایمنی بدن باعث التهاب کلاژن و مفاصل اطراف آن می شود.
برخی بیماری های عروق کلاژن_ از جمله لوپوس، اسکلرودرمی و آرتریت روماتوئید_ در زنان شایع تر از مردان هستند. این گروه از بیماری ها معمولا در بزرگسالان بین سنین 30 تا 50 سالگی دیده می شود. لوپوس حتی در کودکان 15 ساله نیز دیده شده است.
علایم بیماری عروق کلاژن
هر کدام از انوع بیماری عروق کلاژن دارای مجموعه ایی از علایم هستند. با این حال، علایم زیر در بسیاری از اشکال بیماری عروق کلاژن مشترک است:
- خستگی
- ضعف عضلانی
- تب
- بدن درد
- درد مفاصل
- بثورات پوستی
علایم لوپوس
لوپوس نوعی بیماری عروق کلاژن است با علایمی همچون:
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- سردرد
- خشکی چشم
افراد مبتلا به لوپوس ممکن است دوره های طولانی بهبودی بدون هیچ نشانه ایی داشته باشند. علایم می تواند در زمان استرس و یا پس از در ماندن طولانی زیر نور آفتاب بدتر شوند.
علایم آرتریت روماتوئید
التهاب بافت همبند بین مفاصل باعث درد و سفتی می شود. مشکلات مزمن خشکی چشم و دهان ممکن است رخ دهد. التهاب عروق خونی و پوشش قلب نیز دیده می شود.
علایم اسکرودرمی
اسکرودرمی (تصلب پوست) نوعی بیماری خود ایمنی است که می تواند اندام های زیر را تحت تاثیر قرار دهد:
- پوست
- قلب
- شش
- دستگاه گوارش
- دیگر اندام ها
علائم عبارتند از ضخیم و سخت شدن پوست، بثورات پوستی، و یا زخم های باز. پوست ممکن است کمی سفت و کشیده با احساس ناصافی در برخی مناطق باشد. اسکرودرمی ( تصلب پوست) سیستمیک می تواند باعث :
- سرفه
- خس خس
- مشکلات تنفسی
- اسهال
- برگشت اسید معده
- درد مفاصل
- بی حسی در پاها
علایم آرتریت تمپورال
آرتریت تمپورال، یا آرتریت سلول ژانت، نوع دیگری از بیماری عروق کلاژن است. آرتریت تمپورال، التهاب عروق بزرگ ، معمولا عروق سر، است. علایم در بزرگسالان بزرگتر از 70 سال شایع هستند و عبارتند از:
- حساسیت پوست سر
- درد فک
- سردرد
- از دست دادن بینایی
نحوه درمان بیماری عروق کلاژن
با توجه به شرایط فردی، نوع درمان متفاوت می شود. با این حال، در اکثر موارد و برای درمان بسیاری از بیماری های بافت همبند از داروهای کورتیکواستروئید و ایمنوسایپرسیو (سرکوب کننده ی سیستم ایمنی) استفاده می شود.
- کورتیکواستروئیدها : کورتیکواستروئیدها، التهاب را در کل بدن کاهش می دهند. این گروه از داروها کمک می کنند تا سیستم ایمنی عملکرد نرمال داشته باشد. در برخی افراد این داروها باعث عوارض جانبی همچون افزایش وزن، تغییرات خلق و خوی، و افزایش قند خون می شوند.
- داروهای ایمنوسایپرسیو (سرکوب کننده ی سیستم ایمنی): این داروها باعث کاهش پاسخ ایمنی می شوند. با کاهش پاسخ ایمنی، سیستم ایمنی به مانند قبل به بدن حمله نمی کند. با این حال، کاهش پاسخ ایمنی می تواند خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهد. با دوری از افراد مبتلا به سرماخوردگی و آنفلوآنزا می توانید از ویروس های ساده دوری کنید.
- ورزش درمانی: ورزش درمانی یا ورزش ملایم می تواند بیماری عروق کلاژن را درمان کند. طیف وسیعی از تمرینات باعث تحرک و کم شدن درد مفاصل و عضلات می شود.
نظارت طولانی مدت
با توجه به نوع بیماری عروق کلاژن، نظارت متفاوت می شود. با این حال و در اینجا به مورد مشترک بین انواع مختلف این بیماری اشاره داریم: " تمام این بیماری ها مزمن هستند و به دلیل نداشتن درمان قطعی نیاز به نظارت طولانی مدت _حتی تا آخر عمر_ دارند".
پزشک برنامه ی درمانی مناسبی تنظیم می کند تا به بهترین شکل علایم کنترل شوند.
.jpg "پرسش و پاسخ های رایج برای داشتن پوستی روشنتر")
.jpg "خطراتی که سلامتی مردان را تهدید می کنند!")
.jpg "بیماری ایدزدرمردان (1)")
