استاوودین
Stavudine
دارو شناسی
ازداروی استاوودین با ترکیب داروهای ضد ویروس دیگربرای درمان عفونت ناشی ازویروس نقص سیستم ایمنی بدن بنام HIVاستفاده می شود.
داروی استاوودین ازعفونت ویروس HIV جلوگیری نمی کند و این بیماری را درمان نمی کند اما سرعت تخریب سیستم ایمنی بدن را کاهش می دهد و درنتیجه بروزمشکلات مربوط به بیماری ایدزبه تأخیرمی افتد.
مصرف این دارو مانع ازسرایت بیماری نمی شود و ممکن است همچنان با عوارض بیماری دست به گریبان باشید.
این داروفقط با نسخه پزشک دردسترس می باشد.
این دارو به اشکال زیرموجود می باشد:
• کپسول
• پودر برای سوسپانسیون
• پودر برای تهیه محلول
اسامی تجاری
Zerit
1. Zerit Pediatrics
پیش از مصرف
درتصمیم گیری برای استفاده از یک دارو، خطرات ناشی از مصرف دارو باید کمتر ازمزایای آن باشد. درانتخاب این دارو دقت کنید. حتما با نظر پزشک ازاین دارو استفاده کنید.
آلرژی و حساسیت
وجود هرگونه حساسیت به این دارو یا داروهای دیگررا به اطلاع پزشکتان برسانید. همچنین وجود هرگونه حساسیت به غذا، رنگ، مواد نگهدارنده و یا حیوانات را به پزشکتان اطلاع دهید. برای استفاده ازداروهای بدون نسخه حتما بروشورآنها را به دقت مطالعه کنید.
اطفال
مطالعات مناسب درمورد مصرف این دارو درکودکان انجام نشده است. با این حال ایمنی و اثربخشی دارو درکودکان ثابت نشده است
سالمندان
مطالعات انجام شده برروی سالمندان درمورد مصرف این دارو مشکل خاصی را نشان نداده است. با این حال رعایت احتیاط درمورد مصرف دارو توسط سالمندان لازم می باشد.
دوران بارداری
هرچند مطالعات انجام شده برروی حیوانات اثرات سوء نشان داده اند اما مطالعات کافی برروی زنان بارداردراین زمینه انجام نشده است.
دوران شیردهی و مادران شیرده
مطالعات انجام شده برروی زنان شیرده نشان دهنده حداقل میزان خطر برای نوزاد دردوران شیردهی باشد. دردوران شیردهی برای استفاده از یک دارو، خطرات ناشی از مصرف دارو باید کمتر ازمزایای آن باشد.
تداخلات دارویی
اگرچه بعضی ازداروها نباید با یکدیگرمصرف بشوند، اما گاهی اوقات لازم است دو دارو همزمان استفاده شوند حتی اگرتداخل دارویی داشته باشند.
درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزدارو را عوض کند و یا سایراقدامات احتیاطی لازم را به عمل آورد. درصورتی که هرنوع داروی دیگری چه با نسخه پزشک و چه بدون نسخه پزشک مصرف می کنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
استفاده ازاین دارو با داروهای زیرتوصیه نمی شود. درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزدارو را عوض کند و یا سایراقدامات احتیاطی لازم را به عمل آورد:
• Didanosine
• Doxorubicin
• Doxorubicin Hydrochloride Liposome
• Hydroxyurea
• Ribavirin
• Zidovudine
استفاده ازاین دارو با هریک ازداروهای زیرممکن است خطربعضی ازعوارض جانبی را افزایش دهد اما استفاده ازدو دارو بطورهمزمان ممکن است بهترین درمان برای شما باشد درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزیک دارویا هردو دارو را عوض کند:
• Methadone
تداخلات دارویی دیگر
بعضی ازداروها را نباید باغذا و یا درنزدیکی وقت غذا و یا با غذاهای خاصی مصرف کرد چون ممکن است تداخل داروی پیش بیاید. استفاده ازالکل یا سیگاردرهنگام مصرف بعضی ازداروها هم ممکن است موجب تداخل دارویی بشود.
سایرمشکلات پزشکی
وجود مشکلات پزشکی دیگری ممکن است برروی استفاده ازاین دارو اثرگذارباشد. وجود هرگونه مشکل پزشکی دیگری از قبیل موارد زیررا به اطلاع پزشک خود برسانید:
• سوء مصرف الکل یا سابقه آن
• سنگ کیسه صفرا یا سابقه آن
• بیماری کبد مانند هپاتیت
• چاقی
• پانکراتیت (التهاب لوزالمعده) یا سابقه آن
• نوروپاتی محیطی (اختلال عصبی) یا سابقه آن
• استفاده از داروهای دیگر HIV برای یک دوره طولانی، ممکن است عوارض جانبی را تشدید کند.
• دیابت، مصرف داروی مایع خوراکی حاوی سوکروز (شکر) است که می تواند این بیماری را تشدید کند.
• بیماری کلیوی با احتیاط مصرف شود. اثرات جانبی دارو به دلیل کندی خروج ازبدن تشدید می شود.
نحوه مصرف
این دارو فقط باید توسط پزشک برای شما تجویزشود تا شرایط شما را بهبود بخشد. دارو را بیش از میزان تجویزشده مصرف نکنید.
قبل ازاستفاده ازاین دارو مطمئن شوید که از تمامی مزایا و خطرات دارو مطلع هستید. بروشورآن را مطالعه کنید تا اطلاعات لازم را درمورد دارو کسب کنید. اگر ابهامی وجود داشت با پزشک خود مطرح کنید.
درتمام طول درمان ازاین دارو بطورمنظم استفاده کنید تا میزان دارو درخون ثابت بماند.
داروها را طبق نظرپزشک مصرف کنید.
شما می توانید دارو را با غذا یا بدون غذا مصرف کنید.
ازشکستن و یا جویدن کپسول خودداری کنید. قبل ازمصرف محلول یا سوسپانسیون شیشه محتوای آن را تکان دهید.
میزان مصرف
میزان مصرف این دارو در بیماران مختلف متفاوت می باشد.
دوزدارو
ازاین دارو طبق دستورپزشک و یا دستورات روی جعبه استفاده کنید. اطلاعات داده شده مقدارمتوسط مصرف این دارو را نشان می دهد. اگرمیزان مصرف شما با آنچه روی برچسب جعبه نوشته شده متفاوت است آن را طبق دستورپزشک تغییردهید.
مقدارمصرف شما بستگی به میزان دوزدارو دارد. همچنین تعداد دفعاتی که درطول روز دارو مصرف می کنید و فاصله بین دوزهای دارویی و همچنین مدت زمان مصرف داروبستگی به بیماری شما دارد.
برای فرم دوزخوراکی کپسول یا محلول خوراکی برای درمان عفونت HIV
• بزرگسالان و نوجوانان با وزن 60 کیلوگرم یا بیشتر 40 میلی گرم هر 12 ساعت. پزشک شما ممکن است درصورت لزوم دوز را تنظیم کند.
• بزرگسالان و نوجوانان با وزن زیر 60 کیلوگرم 30 میلی گرم هر 12 ساعت پزشک شما ممکن است درصورت لزوم دوز را تنظیم کند.
• کودکان با وزن 30 کیلوگرم یا بیشتر 30 میلی گرم هر 12 ساعت.
• نوزادان و کودکان حداقل 14 روزگی دوز به نسبت وزن بدن و باید توسط پزشک تعیین شود. دوزمعمولا 1 میلی گرم در هر کیلوگرم از وزن بدن هر 12 ساعت است.
• نوزادان از بدو تولد تا 13 روزگی دوز به نسبت وزن بدن و باید توسط پزشک تعیین شود. دوزدارو معمولا 0.5 میلی گرم درهر کیلوگرم وزن بدن هر 12 ساعت است.
درصورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
اگریکبارمصرف دارو را فراموش کردید آن را دراولین فرصت مصرف کنید اما اگربه زمان مصرف دوزبعدی نزدیک هستید تا آن زمان صبرکنید. دوزبعدی را طبق معمول مصرف کنید. مصرف دارو را دو برابرنکنید.
درهنگام استفاده بیش ازحد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در این صورت با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
درهنگام مصرف دارو چه موارد تغذیه ای را باید درنظرگرفت؟
اگرپزشک معالج رژیم غذایی خاصی را توصیه نکرده است رژیم معمولی و نرمال روزانه خود را ادامه دهید.
شیوه نگهداری ازدارو
دارو را دردمای معمولی اتاق نگهداری کنید و ازگرما، رطوبت، نورمستقیم و یخ زدگی محافظت کنید. دردارو را محکم ببندید. دورازدسترس اطفال نگهداری کنید. دارورا بیش از حد نیاز خود تهیه نکنید. ازپزشک خود بپرسید با داروهای اضافه چه باید کرد.
اقدامات احتیاطی
کنترل و معاینه مرتب بیماردرطول درمان و استفاده ازاین دارو برای اطمینان ازعملکرد آن و تغییردرمیزان مصرف درصورت لزوم برای کاهش عوارض جانبی حائز اهمیت است. انجام آزمایش خون برای بررسی اثرات ناخواسته دارو لازم است.
این دارو را بدون مشورت با پزشک معالج خود مصرف نکنید.
ویروس HIV ممکن است از طریق مایعات بدن مانند خون، مایع واژینال یا منی به افراد دیگر منتقل شود. افراد مبتلا به این بیماری بهتر است درصورت داشتن فعالیت جنسی از کاندوم استفاده کنند. قرص های ضد بارداری و دیافراگم به جلوگیری از حاملگی کمک خواهد کرد اما این کارازابتلا افراد به ویروس ایدز جلوگیری نمی کند.
ازمصرف مواد مخدرتزریقی خودداری کنید و ازسرنگ مشترک استفاده نکنید. هرموردی را با پزشک خود را بررسی کنید.
دو واکنش نادرو جدی به این دارو شامل اسیدوز لاکتیک (اسید زیاد در خون) و کبد سمی است که شامل کبد بزرگ می باشد.
مصرف داروهای ضد اچ آی وی برای مدت زمان طولانی منجربه اضافه وزن می شود.
درصورت مصرف این دارو و بروزنشانه های زیربا پزشک خود تماس بگیرید:
• درد شکم
• ادرار تیره
• کاهش اشتها
• اسهال
• احساس ناراحتی
• مدفوع به رنگ روشن
• گرفتگی یا درد عضلانی
• حالت تهوع
• خستگی یا ضعف غیرعادی
• مشکلات تنفسی
• استفراغ
• چشم یا پوست زرد
درصورت احساس سوزش، بی حسی، سوزن سوزن شدن، احساس درد دردستها یا پاها به پزشک خود اطلاع دهید.
این علائم نشانه های یک بیماری به نام نوروپاتی محیطی است.
در حال استفاده از این داروممکن است به پانکراتیت مبتلا شوید. اگر احساس درد شدید و ناگهانی معده ، لرز، یبوست، تهوع، استفراغ، تب یا سبکی سر شدید به پزشک خود اطلاع دهید.
این دارو ممکن است باعث چربی اضافی بدن بشود. اگرمتوجه افزایش میزان چربی بدن در گردن یا پشت، صورت، اطراف سینه یا ناحیه معده شدید به پزشک خود اطلاع دهید.
همچنین ممکن است ازمیزان چربی پاها، بازوها، و یا چهره کاسته شود.
هنگام مصرف داروهای HIV سیستم ایمنی بدن ممکن است قوی تربشود. اگر عفونتهای پنهان مانند ذات الریه یا سل داشته باشید، ممکن است متوجه علایم جدید آنها بشوید زیرا بدن شما تلاش می کند تا با این بیماریها مبارزه کند. در این صورت، به پزشک خود اطلاع دهید.
در حال استفاده از این دارو از مصرف الکل و یا مشروبات الکلی خودداری کنید.
عوارض جانبی
هردارویی با وجود مزایا درمورد درمان ممکن است عوارض جانبی هم بدنبال داشته باشد. عوارض جانبی جدی ممکن است درطول درمان با این دارو رخ دهد.
گاهی عوارض جانبی بدون هیچگونه پیش آگاهی اتفاق می افتند. اما اغلب علائم هشداردهنده وجود دارند. اگرهرکدام ازعوارض جانبی زیررخ داد بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
عوارض جانبی بیشتررایج
• سوزش، بی حسی، سوزن سوزن شدن، یا احساس درد
• تب ولرز
• سوزن سوزن شدن، سوزش، بی حسی یا درد در دست و پا
• عدم تعادل
• ضعف در دست ها و پاها
عوارض جانبی کمتر رایج
• سرفه کردن
• عدم وجود بلع
• سرگیجه
• ضربان سریع قلب
• کهیر
• خارش
• درد مفاصل
• درد عضلانی
• پف و یا ورم پلک یا اطراف چشم، صورت، لبها و یا زبان
• تنگی نفس
• بثورات پوستی
• تنگی قفسه سینه
• خستگی یا ضعف غیر عادی
• خس خس سینه
عوارض جانبی نادر
• تهوع و استفراغ
• درد شدید معده
عوارض جانبی ناشناخته
• درد یا ناراحتی شکم یا معده
• مدفوع قیری یا سیاه
• خونریزی لثه
• نفخ
• ادرار یا مدفوع خونی
• تاری دید
• درد قفسه سینه
• یبوست
• ادرار تیره
• کاهش اشتها
• اسهال
• مشکلات حرکتی
• خشکی دهان
• تنفس سریع و سطحی
• تب
• پوست خشک و برافروخته
• بوی نفس میوه مانند
• احساس عمومی ناراحتی
• خستگی و ضعف عمومی
• افزایش گرسنگی
• افزایش تشنگی
• افزایش حجم ادرار
• سوء هاضمه
• مدفوع به رنگ روشن
• از دست دادن اشتها
• از دست دادن هوشیاری
• گرفتگی، درد یا سفتی عضلانی
• ادرار کردن دردناک و مشکل
• درد درمعده، پهلو و یا شکم که با لمس تشدید می شود.
• پوست رنگ پریده
• لکه های قرمز بر روی پوست
• لرزش و یا مشکلات دیگر با کنترل عضلانی و یا هماهنگی بدن
• خواب آلودگی
• گلو درد
• زخم و یا لکه های سفید بر روی لب و یا در دهان
• تعریق
• تورم غدد
• تورم مفاصل
• تنفس مشکل
• تنفس مشکل با افزایش فعالیت
• کاهش وزن بدون علت
• خونریزی و یا کبودی غیر عادی
• چشم و یا پوست زرد
برخی ازعوارض جانبی نیازی به توجهات پزشکی ندارد. این عوارض ممکن است درطول درمان و تنظیم بدن با دارو برطرف شود. پزشک شما می تواند راههایی برای جلوگیری و یا کاهش عوارض به شما توصیه کند.
عوارض جانبی بیشتر رایج
• سردرد
• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن
عوارض جانبی کمتر رایج
• مشکلات خواب
• ناتوانی و بی انرژی بودن
• درد معده (خفیف)
عوارض جانبی ناشناخته
• افزایش چربی گردن، بالای کمر، سینه، صورت یا دور کمر
• بیخوابی
اگربا مشکلات دیگری دررابطه با مصرف این دارو مواجه شدید با پزشک خود مشورت و بررسی کنید.