اگر کمتر از سه بار در هفته روده های شما فعالیت می کنند و یا اگر میزان دفع مدفوع شما کم و سفت است و به سختی دفع می شود، بهتر است بدانید به یبوست مبتلا هستید. علت بروز یبوست همیشه واضح نیست، اما حتی اگر علت دقیق را ندانید، مشکل معمولا به خودی خود رفع می شود. در صورت برطرف نشدن مشکل پزشک به شما در رفع این مشکل کمک خواهد کرد.
غذاهایی که باعث یبوست می شوند
گوشت های حاوی چربی بالا، می توانند باعث بروز یبوست شوند. محصولات لبنی، تخم مرغ و شیرینی های قندی نیز دیگر عوامل بروز یبوست هستند. اگر زیاد از این غذاها می خورید، بهتر است سبزیجات سرشار از فیبر و غلات سبوس دار نیز به میزان فراوان به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
فیبر دوست شماست
بدن شما چربی ها، کربوهیدرات ها و پروتئین را از غذا گرفته و آنها را به انرژی تبدیل می کند. فیبر توسط بدن شکسته نمی شود – اما ماده غذایی مفیدی است. فیبر در مدفوع توده و حجم ایجاد می کند و در نتیجه فضای بیشتری می گیرد و آب جذب می کند و به این ترتیب دفع را منظم می کند. میوه، سبزیجات و غلات سبوس دار را به میزان فراوان مصرف کنید.
داروها
برخی داروها – مانند داروهای سوء هاضمه، اسپاسم عضلانی، تشنج، سردرد، مشکلات کلیوی و فشار خون بالا – باعث بروز یبوست می شوند. مکمل های آهن نیز منجر به یبوست می شوند. اگر در زمان مصرف هر یک از این داروها دچار مشکل یبوست می شوید، به پزشک مراجعه کنید.
اضطراب
اضطراب باعث بالا رفتن فشار خون و ضربان قلب شده و منجر به عرق کردن می شود. اضطراب منجر به یبوست نیز می شود، زیرا بر روی عضلاتی تاثیر می گذارد که تعداد دستشویی رفتن ها را کنترل می کنند. هر کسی ممکن است هر از گاهی دچار اضطراب شود، اما اگر اضطراب شما برطرف نمی شود و یا باعث بروز مشکل در زندگی روزمره تان شده با پزشک مشورت کنید.
یبوست در دوران بارداری
خانم های باردار بیش از دیگران در معرض ابتلا به یبوست هستند. ورزش روزانه، مصرف مایعات بیشتر و مصرف فیبر زیاد می تواند به آنها کمک کند. اگر رعایت کردن این نکات در رژیم غذایی موثر نبودند، با پزشک مشورت کنید.
سندروم روده تحریک پذیر
این بیماری ممکن است منجر به دل درد، ایجاد گاز در معده و گرفتگی عضلات شود. سندروم روده تحریک پذیر ممکن است باعث یبوست شود که گاهی پس از آن اسهال بروز می کند. افراد مبتلا به این شرایط اگر غذایی که می خورند و سطح استرس خود را مدیریت کنند، می توانند بیماری خود را کنترل کنند؛ اما برخی افراد برای کنترل بیماری نیاز به دارو و مشاور دارند.
دیگر نگرانی های جسمی
بیماری هایی که بر روی مغز و ستون فقرات تاثیر می گذارند – مانند پارکینسون، آُسیب نخاعی یا آسیب های مغزی – ممکن است حرکت مدفوع در روده را آهسته تر کنند. دیابت و مشکلات غده تیروئید دیگر مواردی هستند که بر روی یبوست تاثیر می گذارند. اگر فکر می کنید یبوست شما مربوط به این بیماری هاست با پزشک خود مشورت کنید.
یبوست و سن و سال
با افزایش سن احتمال بروز یبوست بیشتر خواهد بود. علت آن تا حدی به دلیل کم شدن فعالیت بدنی است، اما سرعت بدن نیز کمتر می شود. با بالا رفتن سن بهتر است در مورد رژیم غذایی و تغییرات لازم در سبک زندگی با پزشک خود مشورت کنید تا بتوانید از بروز یبوست پیشگیری کنید.
حساسیت و وسواس خود را کم کنید
سعی کنید این مسئله که کجا هستید و از چه دستشویی استفاده می کنید، زیاد برایتان مهم نباشد. زمانی که نیاز به دستشویی رفتن دارید، بهتر است حتما از آن استفاده کنید. اگر دفع مدفوع را به تاخیر بیندازید، ممکن است متوقف شود. اگر زمان دفع خود را می دانید، بهتر است در آن وقت در مکانی باشید که بیشتر احساس راحتی دارید.
فعالیت بدنی داشته باشید
حداقل 30 دقیقه ورزش کردن طی 3 روز در هفته برای سلامت جسمی شما مفید است و فعالیت داخلی بدن را نیز حفظ می کند. اگر بنا به هر دلیلی – بیماری یا جراحی و غیره – نمی توانید فعالیت زیادی داشته باشید، در مورد داروهایی که دفع را منظم می کنند با پزشک مشورت کنید.
آب و مایعات بدون قند بنوشید
آب و دیگر مایعات بدون قند می توانند از بروز یبوست پیشگیری کنند. به علاوه می توانید آب زیادی از سبزیجات و میوه ها جذب کنید. اگر نسبت به میزان مایعاتی که دریافت می کنید، مطمئن نیستید بهتر است چند بار در هفته سوپ بخورید.
ملین ها موثر هستند
داروهای ملین می توانند به حرکت روده کمک کنند. برخی از آنها باعث حرکت عضلات روده می شوند و برخی دیگر باعث نرم شدن مدفوع و دفع راحت تر آن می شوند. اما این داروها درمان محسوب نمی شوند و اگر زیاد از ملین ها استفاده کنید، بدن کار خود را فراموش خواهد کرد.
مراقب تنقیه باشید
تنقیه به شکل قرص یا مایع استفاده می شود – در هر دو حالت قرص یا مایع از طریق مقعد وارد سیستم گوارشی می شوند. این روش به بدن در دفع کمک می کند، اما ممکن است به سیستم گوارشی آسیب هم بزند. این روش نباید زیاد مورد استفاده قرار بگیرد و تنها با کمک و توصیه پزشک انجام شود. استفاده زیاد از تنقیه مانع کار معمول بدن خواهد شد.
زمان مراجعه به پزشک
اکثر اوقات یبوست به خودی خود و پس از مدت کوتاهی برطرف می شود و یا با تغییر رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی بهبود پیدا می کند. اما اگر پس از چند روز دچار مشکل شده اید و یا اگر در مدفوع خود خون مشاهده کردید یا دچار دل درد شدید هستید، به پزشک مراجعه کنید.