اسکیزوفرنی بیش از هر بیماری دیگر خطر اقدام به خودکشی را در فرد بیمار افزایش می دهد. پیشگیری از خودکشی در این بیماران کار سختی است، زیرا فرد مبتلا به اسکیزوفرنی گاهی بدون هیچ علائم هشداردهنده ای به خودکشی فکر کرده و به آن اقدام می کند. بنابراین لازم است که درمانگر بیمار، اعضای خانواده و دوستانش از این شرایط اگاه بوده و اقدامات لازم را بدانند.
عوامل تشدید کننده برای اقدام به خودکشی در فرد مبتلا به اسکیزوفرنی
اگر فرد مبتلا به این بیماری جوان، مجرد، مرد و سفید پوست باشد، احتمال ارتکاب به خودکشی بیشتر خواهد شد. به علاوه اگر بیماری عملکردهای فرد را مختل کرده باشد یا پس از تشخیص دچار افسردگی شود و یا سابقه اعتیاد به الکل و مواد مخدر داشته باشد، خطر ارتکاب به این عمل تشدید خواهد شد.
معمولا فردی که اقدام به خودکشی می کند، دارای ویژگی های زیر است:
- مرد جوان زیر 30 سال
- دارای هوش بالا
- در دوره نوجوانی یا جوانی دستاوردهای زیادی داشته است.
- از تاثیر اسکیزوفرنی بر روی خود اگاه است.
به علاوه موارد زیر نیز خطر اقدام به خودکشی را افزایش می دهند:
- ناامیدی
- انزوا
- بستری بودن در بیمارستان
- بدتر شدن سلامت جسمی
- طرد شدن
- عدم حمایت از طرف دیگران
- اضطراب ها و تنش های خانوادگی
- ترس از بدتر شدن شرایط روحی
- وابستگی شدید به درمان یا از دست دادن اعتماد به آن
خودکشی در فرد مبتلا به اسکیزوفرنی با اتفاقات زیر ارتباط مستقیم دارد:
- بیماری طولانی مدت
- سابقه خانوادگی ارتکاب به خودکشی
- سابقه افسردگی
- سوء مصرف مواد
- تحریک پذیری بالا
- فکر به خودکشی
- داروهای تجویز شده برای اسکیزوفرنی و داروهای ضدافسردگی
- داشتن دیدگاه منفی نسبت به داروها و دنبال نکردن برنامه های درمانی
- ناتوانی در کار کردن و وابستگی به دیگران
به طور کل علائم اصلی روان پریشی – توهم و هذیان – ارتباط کمتری به خودکشی پیدا می کنند تا موارد بیان شده در زیر:
- ناامیدی
- داشتن دید منفی نسبت به زندگی
- احساس پوچی و بی ارزشی
- آگاهی از اسکیزوفرنی که بر روی افکار فرد تاثیر می گذازد.
مراقب فرد بیمار باشید
اگر بیمار احساس ناامیدی می کند و یا اخیرا چیزی را در زندگی از دست داده است، به شدت مراقب وی باشید. ممکن است فکر کنید فردی که در بیمارستان بستری شده، در حال خوب شدن است. اما گاهی خطر اقدام به خودکشی پس از مرخص شدن فرد از بیمارستان افزایش می یابد. این مسئله به این علت بروز می کند که فرد در زمان حضور خود در بیمارستان با افرادی مشابه خود آشنا می شود و این افراد در زندگی وی خیلی مهم می شوند و پس از ترک بیمارستان فرد بیمار بدون حضور آنها احساس ناامیدی می کند.
در مورد مبتلایان به اسکیزوفرنی باید کاملا مراقب رفتار، احساسات و امیدوار یا نامید شدن آنها باشیم، به ویژه اگر فرد به شدت و جدیت بیماری خود پی ببرد.
به یاد داشته باشید که بسیاری از داروهای ضد افسردگی و ضدروان پریشی باعث بروز علائم هشدار دهنده ای در افراد جوان، نوجوان و کودکان می شوند.
اگر فکر می کنید کسی به خودکشی فکر می کند یا در مورد آن صحبت می کند، حتما به او کمک کنید، میزان مراقبت خود را از وی افزایش دهید و او را به پزشک معرفی کنید.
