فیناستراید (خوراکی)
Finasteride (Oral Route)
دارو شناسی
ازاین دارو برای درمان هیپرپلازی خوش خیم پروستات و ریزش مو(آندروژنیک) درمردان استفاده می شود.
توجه: زنان باردار یا زنانی که آماده بارداری هستند نباید فیناستراید مصرف کنند و از دست زدن به قرص خرد شده یا نیمه شده خودداری کنند. فیناستراید ممکن است باعث نقایض هنگام تولد در نوزادان مردانی که این دارو را مصرف می کنند، بشود.
مردان مبتلا به هیپرپلازی خوش خیم پروستات BPH معمولاً مشکلاتی نظیر: اشکال دردفع ادرار، کاهش ادرار، وقفه درشروع ادرار و بیدارشدن درشب برای ادرارکردن دارند که بدلیل بزرگ شدن پروستات بوجود می آید.
داروی فیناستراید از شدت این علائم کم می کند و احتمال عمل جراحی را کاهش می دهد.
این دارو ممکن است بتنهایی یا همراه با داروهای دیگری مانند یکی ازآلفا لاکرها ازجمله دوکسازوسین برای درمان ریزش موی آقایان تجویزشود. این دارو موهای سررا افزایش می دهد اما درعین حال موی بدن افزایش نخواهد یافت.
فیناستراید ازعملکرد آنزیمی بنام آلفا دوکتاز 5 جلوگیری می کند. آنزیم آلفا دوکتاز 5 تستوسترون را به هورمون دیگری تغییرمی دهد که باعث نقش پروستات در ریزش یا رشد موی مردان می باشد. همچنین با افزایش سطح هورمون تستوسترون دربدن باعث کوچک شدن اندازه پروستات و افزایش رشد موی سرمی شود.
اثراین دارو تا زمانی است که مصرف می شود و پس از قطع دارو رشد پروستات و ریزش موی سردوباره آغاز می شود.
این دارو فقط با نسخه پزشک دراختیاربیماران قرارمی گیرد.
این دارو به اشکال زیرموجود می باشد:
• قرص
اسامی تجاری
Propecia
پیش از مصرف
درتصمیم گیری برای استفاده از یک دارو، خطرات ناشی از مصرف دارو باید کمتر ازمزایای آن باشد. درانتخاب این دارو دقت کنید. حتما با نظر پزشک ازاین دارو استفاده کنید.
آلرژی و حساسیت
وجود هرگونه حساسیت به این دارو یا داروهای دیگررا به اطلاع پزشکتان برسانید. همچنین وجود هرگونه حساسیت به غذا، رنگ، مواد نگهدارنده و یا حیوانات را به پزشکتان اطلاع دهید. برای استفاده ازداروهای بدون نسخه حتما بروشورآنها را به دقت مطالعه کنید.
اطفال
مصرف این دارو برای کودکان توصیه نشده است. ایمنی و اثربخشی این دارو ثابت نشده است.
سالمندان
مطالعات انجام شده در رابطه با استفاده از این دارومحدودیت مصرف را دربزرگسالان نشان نداده است. با این حال رعایت احتیاط و تنظیم دوز دارو لازم می باشد.
دوران بارداری
هرچند مطالعات انجام شده برروی حیوانات اثرات سوء برروی جنین رانشان نداده اند اما مطالعات کافی برروی زنان بارداردراین زمینه انجام نشده است.
دوران شیردهی و مادران شیرده
هیچ تحقیقی برروی زنان شیرده انجام نشده که نشان دهنده میزان خطر برای نوزاد دردوران شیردهی باشد. دردوران شیردهی برای استفاده از یک دارو، خطرات ناشی از مصرف دارو باید کمتر ازمزایای آن باشد.
تداخلات دارویی
اگرچه بعضی ازداروها نباید با یکدیگرمصرف بشوند، اما گاهی اوقات لازم است دو دارو همزمان استفاده شوند حتی اگرتداخل دارویی داشته باشند. درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزدارو را عوض کند و یا سایراقدامات احتیاطی لازم را به عمل آورد. درصورتی که هرنوع داروی دیگری چه با نسخه پزشک و چه بدون نسخه پزشک مصرف می کنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
استفاده ازاین دارو با هریک ازداروهای زیرممکن است خطربعضی ازعوارض جانبی را افزایش دهد اما استفاده ازدو دارو بطورهمزمان ممکن است بهترین درمان برای شما باشد درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزیک دارویا هردو دارو را و یا زمان مصرف یک یا هردو دارو را عوض کند:
• St John's Wort
تداخلات دارویی دیگر
بعضی ازداروها را نباید باغذا و یا درنزدیکی وقت غذا و یا با غذاهای خاصی مصرف کرد چون ممکن است تداخل داروی پیش بیاید. استفاده ازالکل یا سیگاردرهنگام مصرف بعضی ازداروها هم ممکن است موجب تداخل دارویی بشود.
سایرمشکلات پزشکی
وجود مشکلات پزشکی دیگری ممکن است برروی استفاده ازاین دارو اثرگذارباشد. وجود هرگونه مشکل پزشکی دیگری از قبیل موارد زیررا به اطلاع پزشک خود برسانید:
• بیماری کبدی با احتیاط مصرف شود. زیرا ممکن است به دلیل کندی خارج شدن دارو ازبدن عوارض آن افزایش پیدا کند.
نحوه مصرف
این دارو فقط باید توسط پزشک برای شما تجویزشود تا شرایط شما را بهبود بخشد. دارو را بیش از میزان تجویزشده مصرف نکنید زیرا ممکن است عوارض جانبی را تشدید کند.
این دارو همراه با دستورالعمل مصرف روزانه است . هرنوع ابهامی دراین مورد را با پزشک خود درمیان بگذارید.
اگر این دارو را برای جلوگیری ازریزش مو مصرف می کنید، حداقل 3 ماه آن را مصرف کنید تا اثربخشی لازم را ببینید. این دارو برای ریزش مو نیست اما به رشد مو کمک خواهد کرد. رشد مو فقط تا زمانی که ازدارو استفاده می کنید ادامه خواهد داشت. پس از قطع دارو موهای تازه رشد کرده درطول یکسال دوباره میریزند.
اگر این دارو را برای هیپرپلازی خوش خیم پروستات BPH مصرف می کنید، حداقل 6 ماه آن را مصرف کنید تا اثربخشی لازم را ببینید. این دارو به کوچک شدن اندازه پروستات و بهبود علائم کمک می کند. این اثرات تا زمان مصرف دارو ادامه دارد و پس ازقطع دارو پروستات مجدداً درعرض چند ماه شروع به رشد خواهد کرد.
دوز دارو
میزان مصرف این دارو در بیماران مختلف متفاوت می باشد. ازاین دارو طبق دستورپزشک و یا دستورات روی جعبه استفاده کنید. اطلاعات داده شده مقدارمتوسط مصرف این دارو را نشان می دهد. اگرمیزان مصرف شما با آنچه روی برچسب جعبه نوشته شده متفاوت است آن را طبق دستورپزشک تغییردهید.
مقدارمصرف شما بستگی به میزان دوزدارو دارد. همچنین تعداد دفعاتی که درطول روز دارو مصرف می کنید و فاصله بین دوزهای دارویی و همچنین مدت زمان مصرف داروبستگی به بیماری شما دارد.
برای فرم دوزخوراکی قرص
برای درمان مشکلات هیپرپلازی خوش خیم پروستات
• بزرگسالان 5 میلی گرم یکباردرروز.
• استفاده ازاین دارو درکودکان توصیه نمی شود.
برای ریزش موی مردان
• بزرگسالان 1 میلی گرم یکباردرروز.
• استفاده ازاین دارو درکودکان توصیه نمی شود.
درصورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
اگریکبارمصرف دارو را فراموش کردید فوراً آن را مصرف کنید اما اگر به مصرف دوزبعدی نزدیک هستید دارورا طبق معمول مصرف کنید. مصرف دارو را دو برابرنکنید.
درهنگام استفاده بیش ازحد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در این صورت با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
درهنگام مصرف دارو چه موارد تغذیه ای را باید درنظرگرفت؟
اگرپزشک معالج رژیم غذایی خاصی را توصیه نکرده است رژیم معمولی و نرمال روزانه خود را ادامه دهید.
شیوه نگهداری ازدارو
دارو را دردمای معمولی اتاق نگهداری کنید و ازگرما، رطوبت، نورمستقیم و یخ زدگی محافظت کنید. دردارو را محکم ببندید. دورازدسترس اطفال نگهداری کنید. ازداروهایی که مورد استفاده قرارنمی گیرند نگهداری نکنید.
اقدامات احتیاطی
کنترل و معاینه مرتب بیماردرطول درمان و استفاده ازاین دارو برای اطمینان ازعملکرد آن حائز اهمیت است. انجام آزمایش خون جهت بررسی اثرات ناخواسته دارو ممکن است لازم باشد.
این دارو برای مصرف زنان و کودکان تهیه نشده است. زنان باردارو یا زنانی که ممکن است باردارشوند نباید به قرص شکسته یا خرد شده دست بزنند زیرا این دارو می تواند ازطریق پوست جذب شده و باعث نقص هنگام تولد درنوزادان مردان تحت درمان با این دارو می شود. درصورت تماس دارو با پوست زنان، باید محل تماس با آب و صابون شسته شود.
این دارو ممکن است باعث تغییردربافت پستان بشود. درصورت احساس هرگونه توده، درد، حساسیت به لمس و یا بزرگ شدن سینه به پزشک خود اطلاع دهید.
این دارو ازسرطان پروستات جلوگیری نمی کند بلکه خطراحتمال ابتلا به سرطان پروستات درجه بالا را افزایش می دهد. اگردراین مورد نگران هستید با پزشک معالج خود مشورت کنید.
مصرف این دارو ممکن است به کاهش مایع منی درهنگام رابطه جنسی بشود. اما تأثیری برروی تعداد اسپرم و باروری ندارد.
عوارض جانبی
هردارویی با وجود مزایا درمورد درمان ممکن است عوارض جانبی هم بدنبال داشته باشد. عوارض جانبی جدی ممکن است درطول درمان با این دارو رخ دهد. گاهی عوارض جانبی بدون هیچگونه پیش آگاهی اتفاق می افتند. اما اغلب علائم هشداردهنده وجود دارند.
اگرهرکدام ازعوارض جانبی زیررخ داد بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض جانبی بیشتررایج
• لرز
• عرق سرد
• گیجی
• سرگیجه، غش، سبکی سرهنگام تغییروضعیت ناگهانی ازنشسته به ایستاده
عوارض جانبی کمتررایج
• ورم صورت، دستها و پاها
• بزرگ شدن پستان و تندرنس
• کهیر یا تاول
• خارش پوست
• افزایش سریع وزن
• قرمزی پوست
• بثورات پوستی
• ورم لبها و صورت
• سوزن سوزن شدن دست و پا
• افزایش یا کاهش غیرعادی وزن
عوارض ناشناخته
• ترشحات خونی یا روشن از نوک پستان
• فرورفتگی پوست پستان
• نوک سینه رو بداخل
• وجود توده درپستان یا زیربغل
• پوسته پوسته شدن نوک پستان
• قرمزی و تورم پستان
• درد درپوست پستان که بهبود پیدا نمی کند.
برخی ازعوارض جانبی نیازی به توجهات پزشکی ندارد. این عوارض ممکن است درطول درمان و تنظیم بدن با دارو برطرف شود. پزشک شما می تواند راههایی برای جلوگیری و یا کاهش عوارض به شما توصیه کند.
عوارض بیشتررایج
• کاهش میل مقاربت جنسی
• ناتوانی درنعوظ
• ازدست دادن توانایی جنسی
عوارض جانبی کمتررایج
• آبریزش بینی
• خواب آلودگی غیرعادی
• عطسه
• گرفتگی بینی
عوارض جانبی کمتررایج یا نادر
• درد شکم و معده
• کمردرد
• کاهش مقدارمایع منی
• اسهال
• سرگیجه
• سردرد
عوارض ناشناخته
• درد بیضه
اگرهرکدام ازعوارض جانبی زیررخ داد بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. اگرمتوجه هرگونه عارضه دیگری شدید با پزشک خود تماس بگیرید.