لیزینوپریل ( خوراکی )

لیزینوپریل به تنهایی و یا همراه با داروهای دیگر برای درمان فشار خون بالا (پر فشاری خون) استفاده می شود. فشار خون بالا باعث افزایش حجم کار قلب و عروق می شود و در طولانی مدت کاهش شدیدی در عملکرد آنها ایجاد می کند. این امر می تواند به رگ های خونی مغز، قلب، و کلیه ها آسیب برساند و منجر به سکته مغزی، نارسایی قلبی و یا کلیوی شود. کاهش فشار خون باعث پایین آمدن خطر ابتلا به سکته و حملات قلبی است.

لیزینوپریل با مسدود کردن ماده سفت کننده رگ ها باعث شل شدن رگ های خونی می شود. این کاهش فشار باعث افزایش جریان خون و اکسیژن به قلب می شود.

لیزینوپریل برای درمان نارسایی قلبی نیز استفاده می شود. همچنین، در برخی بیماران پس از حمله قلبی تجویز می شود. پس از حمله قلبی، برخی عضلات قلب آسیب دیده و ضعیف می شوند. با گذشت زمان، این آسیب دیدگی و ضعف بدتر شده پمپاژ خون توسط قلب را سخت تر می کند. 24 ساعت پس از حمله قلبی ممکن است لیزینوپریل شروع به مصرف شود تا نرخ بقا افزایش یابد.

این دارو فقط با نسخه پزشک در اختیار بیمار قرار می گیرد.

اشکال دارویی:

• قرص

در صورتيكه تصميم به مصرف دارويی داريد همه جوانب آن بايد به دقت بررسی گردد. اين تصميمی است كه شما و پزشكتان می گيريد. درمورد مصرف اين دارو موارد زير بايد درنظر گرفته شود:

آلرژی و حساسیت
در صورت بروز هرگونه واکنش آلرژیک یا غیر معمول، به هر دارویی و یا این داروی خاص حتما پزشک معالج خود را مطلع سازید. همچنین درمانگران را آگاه نمایید از وجود حساسیت هایی که نسبت به برخي مواد غذايي، رنگ ها ، مواد نگهدارنده و يا حيوانات دارید. در صورتيكه  بدون تجويز پزشك قصد استفاده از اين دارو را داريد حتما بروشور و يا توضيحات مندرج روي بسته را با دقت مطالعه فرماييد.

اطفال
مطالعات دقیق و کافی انجام شده تا به امروز حاکی از اثر بخشی این دارو در کودکان 6 تا 16 سال بوده است. با این حال، ایمنی و اثر بخشی آن در کودکان کوچکتر از 6 سال تایید نشده است.

سالمندان
مطالعات انجام شده تا به امروز اثر سویی نشان نداده اند. در هرصورت اقدامات احتیاطی برای سالخوردگان باید در نظر گرفته شود، زیرا به علت کهولت سن  بیشتر در معرض بیماری های قلبی – ریوی و کلیوی و اثرات نامطلوب هستند. بنابراین، دوز و میزان مصرف لیزینوپریل باید به دقت بررسی شود. 

دوران بارداری
مطالعات بر حیوانات و زنان باردار نشاندهنده ی اثرات منفی این دارو و ایجاد اختلالات جنینی بودند. با این حال، در شرایط تهدید کننده ی زندگی و یا بیماری های جدی تجویز می شود_ فواید درمانی بر عوارض جانبی ترجیح دارند.

دوران شیردهی و مادران شیرده
تحقيقات خاصی در خصوص اثر بخشی این دارو بر زنان شيرده صورت نگرفته است. پيش از مصرف اين دارو در زنان شيرده همه جوانب مثبت و منفی آن بايد درنظر گرفته شود.

تداخلات دارویی
بی شک هيچ دارويی نبايد همزمان مصرف شود، اما در برخی موارد با وجود رخ دادن تداخل دارويی، ممكن است نياز به مصرف همزمان دو داروی مختلف باشد. در چنين مواردی ممكن است پزشک مقدار مصرف دارو را تغيير دهد و يا داروی ديگری تجويز كند. بنابراين در صورت مصرف دارویی ديگر آنرا با پزشک خود مطرح سازيد.

استفاده از این دارو با هرکدام از داروهای زیر توصیه نمی شود. در صورت ضرورت تجویز، پزشک ممکن است تغییراتی در الگوی مصرف دارو ومیزان دوز مصرفی اعمال نماید.

• Aliskiren
• Sacubitril

استفاده از این دارو با هرکدام از داروهای زیر توصیه نمی شود، اما در پاره ایی موارد نیاز خواهد بود. در صورت ضرورت تجویز، پزشک ممکن است تغییراتی در الگوی مصرف دارو و میزان دوز مصرفی اعمال نماید.

• Alteplase, Recombinant
• Amiloride
• Azathioprine
• Azilsartan
• Azilsartan Medoxomil
• Candesartan Cilexetil
• Canrenoate
• Eplerenone
• Eprosartan
• Everolimus
• Irbesartan
• Lithium
• Losartan
• Mercaptopurine
• Olmesartan Medoxomil
• Potassium
• Sirolimus
• Spironolactone
• Telmisartan
• Triamterene
• Trimethoprim
• Valsartan

استفاده همزمان از این دارو با هرکدام از داروهای زیر ممکن است باعث افزایش خطر عوارض جانبی خاصی شود. اما، در پاره ای موارد می تواند بهترین درمان دارویی نیز به شمار آید که در این صورت پزشک تغییراتی در الگوی میزان مصرف به وجود می آورد.

• Aceclofenac
• Acemetacin
• Amtolmetin Guacil
• Aspirin
• Azosemide
• Bemetizide
• Bendroflumethiazide
• Benzthiazide
• Bromfenac
• Bufexamac
• Bumetanide
• Bupivacaine
• Bupivacaine Liposome
• Buthiazide
• Capsaicin
• Celecoxib
• Chlorothiazide
• Chlorthalidone
• Choline Salicylate
• Clonixin
• Clopamide
• Cyclopenthiazide
• Cyclothiazide
• Dexibuprofen
• Dexketoprofen
• Diclofenac
• Diflunisal
• Dipyrone
• Droxicam
• Ethacrynic Acid
• Etodolac
• Etofenamate
• Etoricoxib
• Felbinac
• Fenoprofen
• Fepradinol
• Feprazone
• Floctafenine
• Flufenamic Acid
• Flurbiprofen
• Furosemide
• Gold Sodium Thiomalate
• Hydrochlorothiazide
• Hydroflumethiazide
• Ibuprofen
• Indapamide
• Indomethacin
• Ketoprofen
• Ketorolac
• Lornoxicam
• Loxoprofen
• Lumiracoxib
• Meclofenamate
• Mefenamic Acid
• Meloxicam
• Methyclothiazide
• Metolazone
• Morniflumate
• Nabumetone
• Naproxen
• Nepafenac
• Nesiritide
• Niflumic Acid
• Nimesulide
• Oxaprozin
• Oxyphenbutazone
• Parecoxib
• Phenylbutazone
• Piketoprofen
• Piretanide
• Piroxicam
• Polythiazide
• Proglumetacin
• Propionic Acid
• Propyphenazone
• Proquazone
• Quinethazone
• Rofecoxib
• Salicylic Acid
• Salsalate
• Sodium Salicylate
• Sulindac
• Tenoxicam
• Tiaprofenic Acid
• Tizanidine
• Tolfenamic Acid
• Tolmetin
• Torsemide
• Trichlormethiazide
• Valdecoxib
• Xipamide

تداخلات دارویی دیگر
بي شک هيچ دارويی را نبايد در زمان غذا خوردن يا حوالی آن مصرف نمود چراكه امكان وقوع تداخل وجود دارد. مصرف الكل و تنباكو نيز تداخلاتی ایجاد مي كند.

سایر مشکلات پزشکی 
وقوع مشكلات پزشکی ديگر ممكن است بر اثربخشی اين دارو تاثير بگذارد. بنابراین پزشک را از وجود آنها آگاه کنید، به ویژه موارد زیر :  

• آنژیوادم (تورم صورت، لبها، زبان، گلو، بازوها، یا پاها) به دیگر بازدارنده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE inhibitors) _ داشتن سابقه این حالت. مصرف این دارو ممکن است باعث برگشت این حالت شود.
• بیماری عروق کلاژن (نوعی بیماری خود ایمنی) همراه با بیماری کلیوی_ خطر مشکلات خونی را افزایش می دهد.
• دیابت 
• مشکلات کلیوی_ احتمال بالا رفتن بیش از حد سطح پتاسیم در بدن را افزایش می دهد.
• بیماران دیابتی که آلیسکیرن (Tekturna®) نیز مصرف می کنند
• آنژیوادم ارثی و یا ایدیوپاتیک 
• بیماران کلیوی که آلیسکیرن (Tekturna®) نیز مصرف می کنند. نباید برای این بیماران تجویز شود. 
• عدم تعادل الکترولیت (به عنوان مثال، سطح سدیم پایین در خون) 
• عدم توازن مایعات (ناشی از کم آبی بدن، استفراغ، یا اسهال) 
• مشکلات قلبی و عروقی (به عنوان مثال، تنگی آئورت، کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک) 
• بیماری های کبدی، با احتیاط مصرف شود. ممکن است شرایط را بدتر کند.

علاوه بر داروهای کنترل کننده ی فشار خون، پزشک ممکن است وزن را کنترل کند و تغییراتی در نوع غذای مصرفی، به ویژه غذاهای پر سدیم (نمک)، بدهد؛ پزشک تعیین خواهد کرد که کدام موارد مهم تر و ارجح تر است. با این حال، قبل از تغییر رژیم غذایی با پزشک مشورت کنید. 

بسیاری از بیماران مبتلا به فشار خون بالا متوجه علایم بیماری خود نمی شوند و همه چیز به نظرشان طبیعی می آید. بنابراین، مصرف داروها در زمان و با میزان مشخص شده بسیار مهم است. همچنین، مراجعه مرتب به پزشک نیز اهمیت دارد. 

به یاد داشته باشید که این دارو فشار خون بالا را درمان نمی کند، بلکه به کنترل آن کمک می کند. برای پایین و ثابت نگه داشتن فشار خون باید دارو به صورت مرتب مصرف شود. مصرف دارو فشار خون ممکن است تا آخر عمر ادامه پیدا کند. فشار خون درمان نشده می تواند به مشکلات جدی تر مانند نارسایی قلبی، بیماری عروق خونی، سکته مغزی، یا بیماری کلیوی منجر شود.

اگر کودک توانایی قورت دادن قرص را ندارد، محلول خوراکی ممکن است تجویز شود. قبل از هر بار مصرف، محلول باید به خوبی تکان داده شود. در این خصوص با پزشک یا دکتر داروساز صحبت کنید. 

میزان مصرف
میزان  مصرف این دارو در بیماران مختلف متفاوت است؛ در این خصوص از دستور پزشک و یا توضیحات برچسب دارو پیروی نمایید. اطلاعات نوشته شده روی داروها  منحصراً شامل دوز متوسطه این دارو می باشد و در صورتی که دوز مصرفی شما متفاوت است  بدون مشورت با پزشک اقدامی انجام ندهید. 
 

مقدار داروی مصرفی شما در روز، همچنین تعداد دفعات استفاده از دارو و فواصل زمانی آن بستگی به قوی بودن داروها و ریشه مشکلات پزشکی و بیماری شما دارد.

دوز اشکال خوراکی (قرص)
برای درمان فشار خون بالا:

• بزرگسالان.... ابتدا، 10 میلی گرم یک بار در روز. در صورت نیاز پزشک ممکن است دوز را تغییر دهد. با این حال، دوز بیشتر از 40 میلی گرم در روز تجویز نمی شود.
• کودکان 6 سال به بالا.... دوز مصرفی با توجه به وزن بدن توسط پزشک تعیین می شود. دوز معمول، 0.07 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن است. در صورت نیاز پزشک ممکن است دوز را تغییر دهد. با این حال، دوز بیشتر از 0.61 میلی گرم در هر کیلوگرم از وزن بدن یا 40 میلی گرم در روز تجویز نمی شود.
• کودکان کوچکتر از 6 سال.... نوع مصرف و میزان آن توسط پزشک تعیین می شود.

برای درمان نارسایی قلبی:

• بزرگسالان.... ابتدا، 5 میلی گرم یک بار در روز. در صورت نیاز پزشک ممکن است دوز را تغییر دهد. با این حال، دوز بیشتر از 40 میلی گرم در روز تجویز نمی شود.
• کودکان .... نوع مصرف و میزان آن توسط پزشک تعیین می شود.

برای درمان فوری پس از حمله قلبی:

• بزرگسالان .... ابتدا، 5 میلی گرم، به دنبال آن و پس از 24 ساعت  5 میلی گرم دیگر، به دنبال آن و پس از 48 ساعت 10 میلی گرم، سپس 10 میلی گرم یک بار در روز.
• کودکان .... نوع مصرف و میزان آن توسط پزشک تعیین می شود.

در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
در صورت فراموش كردن دوز اين دارو، به محض يادآوری آن را مصرف كنيد. چنانچه زمان دوز بعدی فرا رسيده بود، طبق همان زمانبندی پيش برويد و دوز فراموش شده را تكرار نكنيد. هيچگاه دوز دارو را 2 بار متوالي تكرار نكنيد و برای جبران آن داروی اضافی نخورید.

درصورت استفاده بیش از حد و وموارد اورژانسی چه کنیم ؟
در این شرایط به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه نموده و یا با مرکز فوریت های اورژانس تماس بگیرید.

در هنگام مصرف دارو چه موارد تغذیه ای را باید در نظر گرفت؟
بدون مشورت با پزشک از جایگزین های پتاسیم حاوی نمک استفاده نکنید. چنانچه پزشک رژیم غذایی کم نمک و یا کم سدیم تجویز کرده است، آن را به دقت رعایت کنید.

شیوه نگهداری از دارو

• اين دارو را در جعبه در بسته، در دماي اتاق، به دور از گرما، رطوبت و نور مستقيم نگه داريد. 
• از يخ زدگي دارو جلوگيري شود. 
• دور از دسترس كودكان قرار دهيد. 
• داروی تاریخ گذشته را دور بریزید ( در خصوص بهترین روش از بین بردن دارو از پزشک سوال کنید) .

بررسی پیشرفت درمان، اثربخشی دارو و عوارض ناخواسته در ویزیت های منظم توسط پزشک، امری بسیار مهم است. از این طریق، پزشک از تاثیر دارو، میزان دوز مصرفی و یا ادامه ی مصرف آن اطمینان حاصل می کند. برای بررسی عوارض ناخواسته ممکن است آزمایش خون گرفته شود.

استفاده از این دارو در طول بارداری باعث اثرات نامطلوب بر جنین می شود. در طول درمان با این دارو باید اقدامات احتیاطی لازم جهت جلوگیری از بارداری انجام گیرد. در صورت بارداری بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

این دارو ممکن است باعث واکنش های آلرژیک جدی مانند آنافیلاکسی شود. آنافیلاکسی می تواند تهدید کننده زندگی باشد و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. با مشاهده این علایم سریع به پزشک مراجعه کنید: جوش، خارش، گرفتگی صدا، تنفس مشکل، مشکل در بلع، و یا هر نوع تورم در دست ها، صورت، دهان، گلو.

چنانچه دچار درد شدید معده (با یا بدون تهوع یا استفراغ) شدید سریع به پزشک مراجعه کنید_ می تواند نشانه ی آنژیوادم روده باشد.

پس از مصرف این دارو ممکن است سرگیجه، سبکی سر، و غش رخ دهد_ به خصوص تغییر حالت ناگهانی از خوابیده و یا نشسته به ایستاده و یا به دلیل مصرف ادرار آور (قرص آب). از عوارض جانبی این دارو کامل آگاه باشید _ یعنی کم کردن هشیاری و سرگیجه_ در انجام کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات، و یا هر چیزی که نیاز به هوشیاری دارد. در صورت احساس سرگیجه، دراز بکشید تا غش نکنید. سپس، چند دقیقه بنشینید و بعد به حالت ایستاده درآیید تا دوبار دچار سرگیجه نشوید. 

چنانچه در طول مصرف این دارو بیمار شدید_ به خصوص تهوع ، استفراغ، یا اسهال شدید یا مداوم_ به پزشک مراجعه کنید. این شرایط ممکن است باعث از دست رفتن بیش از حد آب و در نتیجه پایین آمدن فشار خون شود. همچنین، تعرق نیز باعث از دست رفتن آب می شود، بنابراین در روزهای گرم و در طول تمرین ورزشی مقدار زیادی آب بنوشید.  

تب، لرز و درد گلو می توانند علایم عفونت ناشی از کم شدن سلول های سفید خون باشد. بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

در طول مصرف این دارو ممکن است هیپرکالمی ( سطح بالای پتاسیم در خون) رخ دهد. با مشاهده درد شکم یا معده، گیجی، مشکل در تنفس، ضربان نامنظم قلب، تهوع یا استفراغ، عصبانیت، بی حسی یا سوزن سوزن شدن دست ها، پاها، و یا لب ها، تنگی نفس، ضعف یا سنگینی پاها سریع به پزشک مراجعه کنید. قبل از مصرف هر نوع دارو، مکمل، و یا جایگزین نمکی حاوی پتاسیم با پزشک مشورت کنید.

درد بالای معده، مدفوع کم رنگ، ادرار تیره، از دست دادن اشتها، تهوع، خستگی و یا ضعف غیر معمول ، چشم یا پوست زرد رنگ می تواند نشانه ی یک مشکل جدی کبدی باشد. بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

این دارو ممکن است بر سطح قند خون تاثیر بگذارد. بیماران دیابتی ممکن است تغییراتی در نتایج تست قند خون یا ادرار مشاهده کنند. هر نوع ابهام و سوالی را با پزشک در میان بگذارید.

اطمینان حاصل کنید که پزشک و یا دندانپزشک اطلاع داشته باشد که این دارو را مصرف می کنید. چند روز قبل از عمل جراحی ممکن است نیاز به توقف این دارو باشد.

این دارو ممکن است در بیماران سیاه پوست کمتر موثر باشد. همچنین، خطر آنژیوادم (تورم دست ها، بازوها، صورت، دهان، گلو و یا) در بیماران سیاه پوست بالا است.

در طول دوره ی درمان، داروهای دیگر را مصرف نکنید مگر آنکه از قبل با پزشک معالج هماهنگ کرده باشید. این امر مر بوط به تمام داروهای با نسخه، بدون نسخه ، مکمل های گیاهی یا ویتامین نیز می شود. همچنین شامل داروهای بدون نسخه برای کنترل اشتها، آسم، سرماخوردگی، سرفه، تب یونجه، و یا مشکلات سینوس است، چرا که آنها ممکن است منجر به افزایش فشار خون شوند. 

عليرغم تاثيراتی كه یک دارو دارد، امكان بروز برخي عوارض جانبي ناخواسته نيز وجود دارد. بروز هريك از این عوارض نيازمند مراقبتهای پزشكی و مراجعه به پزشک است.

در صورت مشاهده ی هر یک از عوارض زیر سریع به پزشک مراجعه کنید:

علایم بیشتر رایج

• تاری دید
• ادرار ابری
• گیجی
• کاهش ادرار یا کاهش توانایی در ادرار کردن
• سرگیجه، سبکی سر، و غش به خصوص هنگام تغییر حالت ناگهانی از خوابیده و یا نشسته به ایستاده 
• تعرق
• خستگی یا ضعف غیر معمول

علایم کمتر رایج

• درد شکم یا معده
• بدن درد 
• درد قفسه سینه
• لرز
• سرماخوردگی
• سرفه 
• اسهال
• اشکال در تنفس
• احتقان گوش
• تب
• سردرد
• از دست دادن صدا
• گرفتگی بینی
• حالت تهوع
• آبریزش بینی
• عطسه
• گلو درد
• استفراغ

علایم نادر

• درد بازو، کمر یا فک
• ناراحتی، تنگی و یا سنگینی قفسه سینه
• ضربان سریع یا نامنظم قلب
• ناراحتی عمومی بدن
• درد مفاصل
• از دست دادن اشتها
• درد عضلانی 
• لرز
• مشکل خواب

تعدادی از عوارض جانبی نیاز به توجه پزشکی ندارد. این عوارض به مرور و با عادت بدن به دارو از بین می روند. درمانگر می تواند راه هایی برای جلوگیری و یا کاهش برخی از این عوارض جانبی ارایه دهد. چنانچه این عوارض طولانی و آزار دهنده شدند، و یا ابهامی در موردشان داشتید به پزشک مراجعه کنید:

علایم کمتر رایج

• کاهش علاقه به مقاربت جنسی
• ناتوانی در داشتن و یا نگه داشتن نعوظ
• فقدان یا از دست دادن قدرت بدنی
• از دست دادن توانایی، میل، تحریک، و یا عملکرد جنسی
• جوش

علایم نادر

• اسیده و یا ترش کردگی معده
• آروغ 
• احساس سوزش، پیچش، خارشک، بی حسی، سوزن سوزن شدن، " مورمور شدن در اثر خواب‌ رفتگي‌"، و یا جِز جِز
• احساس مکرر در خصوص چرخش خود یا محیط اطراف  
• سوزش معده
• سوء هاضمه
• گرفتگی عضلانی
• احساس چرخش محیط اطراف
• ناراحتی معده 
• تورم

ممکن است عوارض دیگری که در این لیست نیامده در برخی بیماران رخ دهد. در این خصوص به پزشک معالج مراجعه شود.