باکتری های مفیدی به نام

منبع: medicinenet ۲۰ فروردین ۱۳۹۶

نگارنده مقاله:

پروبیوتیک ها باکتری یا مخمرهای زنده ایی هستند که در فلور یا میکروارگانیسم های زنده پوشش روده روده وجود دارند. پروبیوتیک ها روده را سالم نگه می دارند.

معمولا باکتری ها بع عنوان "بیماری زاها" شناخته می شوند در حالیکه بدن انسان هم دارای باکتری های مضر و هم دارای باکتری های مفید است. پروبیوتیک ها برای دستگاه گوارش بسیار مفید هستند.
پروبیوتیک ها به طور طبیعی در بدن هستن اما آنها را در مکمل های غذایی، مواد غذایی، کرم، شیاف، و دیگر اشکال نیز می توان تهیه کرد.

انواع پروبیوتیک ها
انواع مختلفی از باکتری ها به عنوان پروبیوتیک دسته بندی می شوند، اما دو گروه اصلی وجود دارد:

لاکتوباسیلوس (Lactobacillus). این نوع از رایج ترین پروبیوتیک ها هستند که به طور طبیعی در سیستم گوارشی، ادراری، و تناسلی یافت می شوند. بیش از 50 گونه لاکتوباسیل وجود دارد. آنها را می توان در ماست و دیگر غذاهای تخمیری پیدا کرد. گونه های مختلف آن برای درمان اسهال و کمک به هضم لاکتوز_ قند موجود در شیر_ استفاده می شوند. برخی مطالعات نشاندهنده فواید لاکتوباسیلوس در درمان و / یا جلوگیری از عفونت های قارچی، واژینوز باکتریایی، عفونت ادراری، سندرم روده تحریک پذیر، اسهال مربوط به آنتی بیوتیک، اسهال مسافرتی، اسهال ناشی از کلستریدیوم ، درمان عدم تحمل لاکتوز، اختلالات پوستی (تب تاول، اگزما، آکنه، و زخم های دهانی)، و پیشگیری از عفونت های تنفسی بودند.
بیفیدوباکتریوم (Bifidobacteria). این نوع باکتری در روده بزرگ وجود دارد. حدود 30 گونه بیفیدوباکتریوم شناخته شده است. در برخی محصولات لبنی نیز وجود دارند که به کاهش علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS)_همچون درد / ناراحتی، اتساع / نفخ ، اختلالات گوارشی و برخی بیماری های دیگر کمک می کنند. برخی مطالعات نشاندهنده فواید بیفیدوباکتریوم در بهبود چربی خون و تحمل گلوکز بودند.

دیگر انواع پروبیوتیک عبارتند از:

ساکارومایسس بولاردی (Saccharomyces boulardii). به نام اِس-بولاردی نیز شناخته می شود و تنها پروبیوتیک مخمری است. برخی مطالعات نشان دهنده تاثیر آن در پیشگیری و درمان اسهال مرتبط با مصرف آنتی بیوتیک و اسهال مسافرتی بودند. همچنین گزارش شده است که جهت جلوگیری از وقوع مجدد کلستریدیوم دیفیسیل، درمان آکنه، کاهش عوارض جانبی درمان هلیکوباکتر پیلوری موثر است.
استرپتوکوک ترموفیلوس (Streptococcus thermophilus). این نوع پروبیوتیک دارای مقادیر بالایی آنزیم لاکتاز است که براساس برخی گزارشات در پیشگیری از عدم تحمل لاکتوز بسیار موثر است.
انتروکوک فاسیوم (Enterococcus faecium). به طور معمول در دستگاه گوارش انسان و حیوانات یافت می شود.
لویکونوستوک (Leuconostoc). به طور گسترده در صنایع غذایی در طول تاریخ بشر استفاده شده است.

مواد غذایی حاوی پروبیوتیک

کشف تاثیرات مفید پروبیوتیک با تولید "شیر ترش" شروع شد. امروزه مواد غذایی متفاوتی حاوی پروبیوتیک هستند. آنچه مهم است زنده ماندن این میکروارگاسم ها و رسیدن آنها به دستگاه گوارش است.

برخی مواد غذایی بیشتر از دیگر مواد غذایی دارای پروبیوتیک هستند. این نوع مواد غذایی تخمیری می باشند زیرا تخمیر عمر مفید غذاهای فاسد شدنی را بیشتر می کند. در این فرایند مواد آلی به آهستگی توسط میکروارگانیسم ها و یا آنزیم ها_ موثر در تبدیل کربوهیدرات به الکل و یا اسیدهای آلی_ تجزیه می شوند. برخی از این مواد غذایی عبارتند از :

ماست
آب میوه
انواع پنیر
کفیر
کلم ترش
میسو یا خمیر سویا
تمپه _یکی از فرآورده های سویا
کیمچی_خوراک تخمیری کره ایی که با سبزیجات و ادویه تهیه می شود
نوشیدنی های تهیه شده از سویا
خیار شور
ترشی
نان خمیر ترش

نحوه عملکرد پروبیوتیک ها
محققان در حال تلاش برای کشف عملکرد دقیق پروبیوتیک ها هستند. نحوه عملکرد این میکروارگانیسم ها در روده چنین است:

کاهش میزان باکتری های "بد/مضر"
جایگزینی باکتری های "خوب/مفید"
بازگرداندن تعادل مطلوب باکتریایی
تحریک سیستم ایمنی

تاثیر پروبیوتیک ها بر درمان بیماری ها
برخی محققان بر این باورند که مصرف پروبیوتیک ها به درمان طیف گسترده ای از بیماری ها کمک می کند؛ همچون:

درمان مشکلات گوارشی از جمله اسهال های عفونی (ناشی از ویروس ها، باکتری ها، و یا انگل ها)، اسهال مربوط به مصرف آنتی بیوتیک ها، یبوست، سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، بیماری التهابی روده (IBD)، کولیت اولسراتیو و بیماری کرون
جلوگیری از پوسیدگی دندان و یا درمان مشکلات بهداشت دهان و دندان
بهبود عملکرد مغز
کاهش کلسترول
پیشگیری از آلرژی و سرماخوردگی
محافظت در برابر عفونت های باکتریایی
درمان فشار خون پایین
جلوگیری از عفونت دستگاه ادراری (UTI)
جلوگیری از عفونت قارچی
بهبود علائم پسوریازیس یا اگزما
درمان سندرم خستگی مزمن
بهبود سلامت ادراری و واژن

نحوه مصرف پروبیوتیک ها
پروبیوتیک ها به عنوان مواد غذایی و نه دارویی دسته بندی می شوند. با این حال اگر قصد مصرف بیشتر و یا مکمل های آن را دارید باید به متخصص مراجعه کنید تا نوع و میزان مناسب را برای شما تعیین و تنظیم کند.

در کل، مواد غذایی و مکمل های پروبیوتیک برای اکثر افراد بی ضرر هستند. اما، مبتلایان به مشکلات سیستم ایمنی و یا دیگر بیماری های جدی نباید بدون مشورت با متخصص آنها را مصرف کنند.
در مصرف این نوع مکمل به ویژه برای کودکان، زنان باردار، افراد مسن و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف باید احتیاط شود. افرادی که دارای مشکلات سیستم ایمنی هستند، حال به دلیل بیماری یا درمان بیماری (مانند شیمی درمانی سرطان)، مصرف پروبیوتیک ممکن است شانس ابتلا به بیماری را افزایش دهد. برخی مطالعات نشان دادن که مصرف پروبیوتیک های مختلف توسط مبتلایان به نقص ایمنی یا اختلالات دستگاه گوارش منجر به عفونت و سپسیس (عفونت جریان خون) شده است.

در اینجا دوباره یادآوری میکنیم که قبل از مصرف هر نوع مکمل غذایی با متخصص مشورت شود؛ به ویژه افرادی که دچار بیماری هستند و یا دارو مصرف می کنند!!!!!!!!!!!!!!!!

عوارض جانبی پروبیوتیک ها
مطالعات نشان داده اند که مصرف پروبیوتیک ها در برخی افراد باعث عوارض جانبی می شود. به این دلیل قبل از شروع مصرف آنها باید با متخصص مشورت شود.

برخی عوارض جانبی خفیف عبارتند از:

ناراحتی معده
اسهال
گاز و نفخ در چند روز اول شروع مصرف
تحریک واکنش های آلرژیک _توقف مصرف و مراجعه به پزشک

تداخلات دارویی پروبیوتیک ها
مکمل غذایی پروبیوتیک با احتیاط مصرف شود اگر:

آنتی بیوتیک و یا دیگر داروی تجویزی توسط پزشک برای درمان مشکلات سیستم ایمنی بدن مصرف می شود
در حال درمان عفونت های قارچی هستید
مبتلا به پانکراتیت هستید

مصرف مکمل های غذایی پروبیوتیک در موارد زیر ایمن نیست و توصیه نمی شود:

غالبا دچار عفونت می شوید
سیستم ایمنی ضعیفی دارید
به پروبیوتیک ها آلرژی یا حساسیت دارید

پروبیوتیک و کاهش وزن
برخی تحقیقات نشان دهنده تاثیر پروبیوتیک بر کاهش وزن بودند. اما این مورد نیاز به تحقیقات بیشتری دارد. در یک مطالعه مصرف مکمل های پروبیوتیک همراه با رژیم غذایی خاص تحت نظر پزشک باعث کاهش بیشتر وزن نسبت به افراد دارای رژیم غذایی معمولی شد.

منابع