راهنماي شيردهي: تغذيه با شيشه شير

شيشه شير پلاستيكي بهتر است يا شيشه اي؟

كودكتان در اين زمينه ميتواند بشما كمك كند و سرنخ هايي در انتخاب نوع شيشه شير بشما بدهد. برخي مواردي كه ميتوان در انتخاب نوع شيشه شير در نظر گرفت اين است كه شيشه هاي پلاستيكي سبكتر از جنس شيشه اي هستند و همچنين نشكن ميباشند، اما عمرشان معمولا كوتاه تر از جنس شيشه اي است. در گذشته برخي والدين، جهت اجتناب از ماده اي شيميايي بنام "بيسفنول A" يا (BPA) كه در تهيه بطري هاي پلاستيكي از آن استفاده ميشد، شيشه شيرهاي شيشه اي را انتخاب ميكردند. اما امروزه ميتوان شيشه شيرهاي پلاستيكي با برچسب "بدون بيسفنول A" يا (BPA-free) تهيه نمود.

آنچه بايد درباره سر شيشه دانست!

اغلب سر شيشه ها از سيليكون يا لاتكس تهيه شده اند و در شكل هاي مختلف و متنوعي موجود ميباشند. سر شيشه ها بر اساس حفره موجود در نوكشان، مايعات را به روش هاي گوناگوني عبور ميدهند. شما ميتوانيد از سر شيشه هاي مختلفي استفاده كنيد تا متوجه شويد كودكتان كداميك را ترجيح ميدهد و بلع را برايش آسانتر ميكند. سر شيشه را مرتبا از حيث پارگي يا ترك خوردگي بررسي نماييد. سر شيشه فرسوده يا تغيير رنگ داده شده را تعويض نماييد.

شستشوي مرتب شيشه شير و سر شيشه

ميتوانيد شيشه شير و سر شيشه را با مواد شوينده و آب گرم، با دست يا در ماشين ظرفشويي بشوئيد. پس از هربار استفاده از شيشه شير، آنرا بشوئيد. بهتر است شيشه شير پلاستيكي را با دست بشوئيد؛ زيرا مطالعات انجام شده نشان ميدهند كه پلاستيك در مواجهه با حرارت و گرما، مواد شيميايي از خود تراوش ميكند. به عقيده كارشناسان اصلا نيازي به جوشاندن شيشه شير وجود ندارد.

شير مادر و شير خشك

به نوزاد خود تنها شير دوشيده شده مادر يا شير خشك (نه آب يا آبميوه) را با شيشه شير بدهيد. شير خشك را دقيقا طبق دستورالعمل مندرج در بسته آن تهيه نماييد. افزودن آب بيش از حد به شير خشك، آنرا رقيق ميكند و از ارزش غذايي آن ميكاهد. گاهي نيز اين امر منجربه كاهش ميزان نمك در كودك ميگردد كه ميتواند به تشنج منتهي گردد. افزودن آب بسيار كم نيز به معده و كليه كوچك فرزند دلبندتان آسيب وارد ميسازد.

نحوه انتخاب شير خشك

اغلب والدين شير خشك هاي تهيه شده از شير گاو را خريداري ميكنند كه بهترين نوع آن است. همچنين ميتوانيد شير سويا و يا انواع ضد حساسيت آنرا تهيه نماييد. از شير خشك غني شده با آهن استفاده نماييد. ميتوان شير خشك را در اشكال مختلف پودر، مايع يا آماده خريداري نماييد. كودكتان بايد تا 6 ماهگي در هر تغذيه بين 175 تا 235 ميلي ليتر شير بنوشد.

شيشه شير گرم بهتر است يا هم دما با دماي محيط؟

بهترين كار اين است كه به كودكتان شيشه شير سرد يا هم دما با دماي محيط را بدهيد. اگر كودك به شير گرم تمايل دارد، شيشه شير پر شده را در آب گرم قرار دهيد. براي گرم كردن از مايكروويو استفاده نكنيد؛ زيرا منجربه سوختن دهان كودك ميگردد. پيش از دادن شيشه شير به كودك، آنرا تكان دهيد و قطره اي از آن را بر پشت دستتان بچكانيد تا از دماي آن مطلع شويد. هيچگاه شير را روي مچتان امتحان نكنيد؛ اين ناحيه حساسيت كمتري به گرما دارد.

روش بغل كردن كودك حين شير دادن

به گردن كودك خود يك پيش بند ببنديد و دستمالي را براي پاك كردن شير بالا آورده آماده كنيد. اكنون كودك را در آغوش گرفته، شيشه شير را به وي داده و بلعيدنش را نظاره كنيد. نظاره كردن كودك حين شير خوردن بشما كمك ميكند تا از زمان سير شدن او آگاه شويد. سعي كنيد جهت محدود كردن بالا آوردن كودك، در اواسط خوراك، آروغش را بگيريد. 

خودتان شيشه شير را به كودك بدهيد

ممكن است خسته باشيد و شيشه شير را روي بالش قرار دهيد تا كودك خودش از آن تغذيه كند؛ اما در اين زمينه خطرات احتمالي فراواني وجود دارد. اينكه خودتان شيشه شير را به كودكتان دهيد در بوجود آمدن رشته هاي محبت بين شما و كودكتان بسيار حائز اهميت و البته مطمئن تر است. رها كردن كودك به حال خود در حال تغذيه با شيشه شير ميتواند منجربه بروز خفگي و پوسيدگي دندان وي گردد. اين امر همچنين سبب بروز عفونت گوش ميشود. بنابراين سعي كنيد از زمان تغذيه كودكتان با شيشه شير نهايت لذت را ببريد!

از كجا متوجه شوم كه كودكم چه زمان سير شده است؟

فرزند دلبندتان، خودش بشما در تشخيص اين امر كمك خواهد كرد. كودك ممكن است مكيدن را متوقف سازد، شيشه شير را از خود دور كند و يا اگر به اندازه كافي بزرگ شده، شيشه شير را به طرفي پرتاب ميكند. سعي كنيد نظر كودك را در اينباره عوض كنيد، اما هرگز تلاش نكنيد كه وي را به خوردن مابقي آن مجبور سازيد. چنانچه حس ميكنيد كودك پس از تغذيه تمايل به بالا آوردن دارد، شير كمتري به او بدهيد.

نحوه گرفتن آروغ كودك

چنانچه كودك در حين و يا پس از تغذيه با شيشه شير به آروغ زدن نياز دارد، وي را روي زانويتان نشانده يا روي شانه تان بخوابانيد. به آرامي با كف دست كمر كودك را نوازش كرده يا ماساژ دهيد. همچنين ميتوانيد در حاليكه مراقب سر كودك هستيد، او را دمر روي زانويتان بخوابانيد و كمرش را نوازش كنيد. ممكن است كودك قدري شير بالا بياورد، بنابراين هميشه يك دستمال آماده داشته باشيد. چنانچه كودك پس از گذشت چند دقيقه آروغ نزد، نگران نشويد. همه كودكان پس از تغذيه آروغ نميزنند.

كاهش دفعات بالا آوردن

چنانچه كودكتان به طور مكرر بالا مي آورد، در طول تغذيه با شيشه شير، هر چند دقيقه يكبار آروغش را بگيريد. تا 45 دقيقه پس از تغذيه كودك، وي را دمر نخوابانيد و با او بازي نكنيد. پس از هر وعده تغذيه او را روي صندلي مخصوصش ايستاده و سرپا نگاه داريد. كودك در حالت نشسته كمتر بالا مي آورد. چنانچه نسبت به ميزان استفراغ كودكتان نگران هستيد، با متخصص اطفال فرزندتان مشورت نماييد.

آيا بايد شير خشك كودكم را تغيير دهم؟

چنانچه كودكتان بطور مكرر بالا مي آورد يا بيقراري ميكند، ممكن است مشكل از شير خشك باشد. گاهي اوقات كودكان نسبت به شير خشك حساسيت دارند كه اين مساله منجربه بروز اسهال، استفراغ، خشكي يا قرمزي پوست ميگردد. در صورت بروز هريك از اين علائم با متخصص اطفال فرزند دلبندتان مشورت نماييد. در صورت نياز، پزشك بشما خواهد گفت كه شير خشك را تغيير دهيد. پيش از مشورت با پزشك، هيچ تغييري در روند تغذيه ايجاد نكنيد.

تا چه مدت ميتوانم شير را در شيشه شير نگهداري نمايم؟

هميشه شير خشك باقيمانده در شيشه شير را دور بريزيد. بسته باز شدهء شير خشك مايع را فورا در يخچال قرار دهيد و ظرف 48 ساعت از آن استفاده نماييد. چنانچه شير خشك پودري را با آب مخلوط كرده ايد، ميتوانيد تا 24 ساعت آنرا در يخچال نگهداري نماييد. چنانچه 2 ساعت از تهيه شير خشك گذشته است، آنرا دور بريزيد.

فقط زمانيكه لازم است، شيرخشك را تهيه نماييد و هيچوقت به مقدار زياد آنرا تهيه نكنيد. همچنين ميتوانيد شير دوشيده شده مادر را تا 7 روز در يخچال نگهداري نماييد، حتي ميتواند آنرا منجمد كنيد. شير دوشيده شده مادر تا 3 ماه در دماي 17 درجه زير صفر در فريزرهاي معمولي و 6 ماه در فريزر هاي صنعتي قابل نگهداري ميباشد.