شير دادن، شير دادن و باز هم شير دادن!
هرچه بيشتر به كودكتان شير خودتان را بدهيد، شير بيشتري خواهيد داشت. برنامه دقيقي را پيروي نكنيد و هر زمان كه كودكتان گرسنه است، تا زمانيكه ميل دارد به او شير بدهيد. اين امر به خصوص در هفته هاي نخست شيردهيتان بسيار حائز اهميت است. مساله مهم ديگر اين است كه هرگاه يكي از سينه هايتان از شير خالي شد، از سينه ديگر به كودكتان شير دهيد.
نگران نباشيد!
بسياري از زناني كه بتازگي مادر شده اند، فكر ميكنند كه ميزان شيرشان كم است، اما در واقع تصورشان اشتباه است. تا زمانيكه كودكتان چابك، فعال و سير است و مرتبا پوشكش را خيس ميكند، بدين معناست كه ميزان شيرتان طبيعي است. بخاطر داشته باشيد كه ممكن است چند روز پس از زايمان طول بكشد تا شير در سينه هايتان جاري شود. در عين حال، كودكتان آغوز يا كلستروم دريافت ميكند كه مرحله نخست شيردهي محسوب ميگردد و بسيار غليظ و سرشار از مواد مغذي است.
استراحت كردن
كمبود خواب به شدت بر توليد شير تاثيرگذار است. استراحت کردن به ميزان کافی به مادران شیرده توصیه می شود. بدن مادر پس از هر بار شیردهی، مقدار زیادی انرژی از دست می دهد. این انرژی از طریق تغذیه مناسب و استراحت کافی قابل بازگشت به بدن خواهد بود.
مديريت استرس
استرس به تنهایی باعث کاهش تولید شیر نمی شود، بلكه به نظر میرسد شایع ترین مشکل در مادرانِ پر استرس، عدم خروج کافی شیر باشد. واکنش خروج شیر مهمترین مسئله جهت در دسترس قرار گرفتن شیر برای کودک است، اگرچه تخلیه ی کامل و صحیح سينه و در نتیجه ترشح کافی شیر بسیار مؤثر است. بعد از خروج شیر، کودک در هنگام مکیدن به شیر انتهایی (قسمت آخر شیر که چربی بیشتری دارد) دسترسی می یابد که این شیر سبب رفع گرسنگی و آرامش کودک و افزایش وزن او می شود. به نظر میرسد که استرس شما حین تغذیه كودك، هم سبب تأخیر و هم جلوگیری از آزاد شدن اکسی توسین (هورمونی که باعث خروج شیر از سینه ها میشود) از سينه ميگردد.
كمك گرفتن
با زنان ديگري كه مانند شما بتازگي مادر شده اند در ارتباط باشيد و يكديگر را پشتيباني نماييد. چنانچه مادر، مادر بزرگ يا دوستتان با شير خود، كودكش را تغذيه نموده است، از وي راهنمايي بگيريد. چنانچه در دوران شيردهي احساس آسيب پذيري ميكنيد از ارتباط با افراديكه بسيار انتقاد ميكنند و شما را در دوران شيردهي همراهي نميكنند اجتناب نماييد.
دوري جستن از مصرف آبجو و الكل
ممكن است اين ادعا را شنيده باشيد كه آبجو سبب افزايش ميزان شير مادران ميشود؛ اما در واقع نوشيدن الكل منجربه كاهش توليد شير ميگردد. براي مثال، بر اساس يك مطالعه مشخص شد كه زنان شيرده پس از نوشيدن 1 يا 2 ليوان شراب، مدت زمان بيشتري را سپري كردند تا اولين قطره شير از سينه خارج شود و بطور كل ميزان شير كمتري توليد كرده اند.
آب فراوان بنوشيد
چنانچه به دهيدراسيون (كم آبي بدن) مبتلا شويد، شير كمتري توليد خواهيد كرد. مسلم است كه گذراندن وقت با كودكتان شما را به شدت مشغول و درگير ميسازد. بنابراين، هميشه يك بطري آب در كنار خود داشته باشيد و در مكاني كه بيشتر با كودك سپري ميكنيد، بطري هاي آب نگهداري نماييد. همچنين سعي كنيد كه بيشتر موادغذايي را مصرف نماييد كه بطور طبيعي محتوي آب بيشتري (مانند ميوه و سبزيجات) هستند.
تغذيه شما، تغذيه كودكتان است
چنانچه منحصرا تغذيه كودك را با شير خود تامين ميكنيد، جهت توليد شير بيشتر و حفظ سلامتي خود، بطور روزانه بايد بين 300 تا 500 كالري بيشتر از آنچه قبل از بارداري بدان نياز داشتيد، دريافت نماييد. بهترين رژيم غذايي براي زنان شيرده يك رژيم طبيعي، سالم، متعادل و سرشار از ميوه و سبزيجات و غلات سبوس دار ميباشد.
براي استفاده از شيشه شير عجله نكنيد!
بكارگيري شيشه شير براي ماه هاي بعد مناسب است، اما در نخستين هفته هاي توليد شير، كودك بايد نهايت مكيدن را خود را روي سينه هايتان انجام دهد، يا حداقل تا جاييكه ممكن است سينه هايتان را بمكد. مكيدن كودك ميتواند بهتر از دوشيدن، سينه هايتان را از شير خالي سازد؛ در نتيجه شير بيشتري توليد خواهيد كرد.
آيا مكمل هاي گياهي موثرند؟
برخي بر اين باورند كه گياهان خاصي در افزايش ميزان شير زنان شيرده موثر است. يكي از اين گياهان، "تخم شنبليله" است كه اغلب در آشپزي از آن استفاده ميشود. يكي ديگر از مكمل هاي رايج در اين زمينه، "خار مقدس" است. مصرف اين گياهان در دوران شيردهي امن و بيضرر است، اما از مصرف شنبليله در دوران بارداري اجتناب نماييد؛ زيرا منجربه بروز انقباضات رحم ميگردد. پيش از استفاده از هر گونه مكمل گياهي، با پزشكتان مشورت نماييد.
رابطه مواد غذايي با شير مادر
براي افزايش حجم شير، صرفا لازم نيست مواد غذايي خاصي را مصرف نماييد. تنها يك رژيم غذايي متعادل، محتوي انواع ميوه و سبزيجات، غلات، پروتئين و ميزان كمي چربي را دنبال نماييد. برخي تحقيقات بيانگر اين است كه سير، پياز و نعناع، طعم شير را تغيير ميدهند. در نتيجه كودك شير بيشتري تغذيه ميكند و بدين ترتيب شما نيز شير بيشتري خواهيد داشت. چنانچه پس از مصرف كلم بروكلي، كلم يا لوبيا بنظر ميرسد كه كودكتان نفخ كرده، مصرف اين قبيل مواد غذايي را قطع نماييد.
اگر شيرتان را ميدوشيد...
چنانچه عمدتا يا منحصرا جهت تغذيه كودك، شيرتان را ميدوشيد، اين مقاله را مجددا مطالعه نماييد. توليد و افزايش شير، منوط به مكيدن سينه توسط كودكتان است. چنانچه به هر دليل مجبور به دوشيدن شيرتان هستيد، سعي كنيد حين دوشيدن شير به عكس كودكتان نگاه كنيد، به صداي ضبط شده كودكتان گوش دهيد و يا پتو و لباس كودكتان را ببوئيد.
سينه هايتان را ماساژ دهيد
ماساژ سينه به افزايش حجم و محتواي چربي موجود در شير كمك ميكند. هنگاميكه كودك مكيدن شير را اتمام كرده و در حال چرت زدن است، سينه ها را از قفسه سينه به سمت نوك سينه ماساژ دهيد و صبر كنيد تا كودكتان چند مك ديگر بزند. سپس مجددا سينه ديگر خود را ماساژ دهيد و اين عمل را بطور مكرر انجام دهيد.
توجه به داروهاي مصرفي
برخي داروها در دوران شيردهي تاثير گذارند. برخي از داروهاي رايجي كه ميزان شير را كاهش ميدهند، عبارتند از آنتي هيستامين و داروهاي ضد احتقان، داروهاي ادرار آور، داروهاي ضد بارداري هورموني محتوي استروژن و برخي داروهاي كاهش وزن. در خصوص مصرف داروهاي جايگزين با پزشك خود مشورت نماييد.
يافتن يك متخصص باتجربه
در ارتباط بودن با يك متخصص حرفه اي و باتجربه حتي پس از زايمان بسيار حائز اهميت است. وي ميتواند در خصوص مسائل مختلفي چون شيردهي بشما كمك كند.
