حمله یا سکته قلبی (انفارکتوس میوکارد ، در اصطلاح پزشکی : ام‌آی)

حمله قلبی زمانی رخ می دهد که جریان خون به قلب مسدود می شود؛ در اغلب موارد چربی، کلسترول و مواد دیگر_ به صورت یک سد کننده در رگ تغذیه کننده ی قلب (عروق کرونر)_ باعث این امر هستند. جریان خون قطع شده می تواند به عضله قلب صدمه  زده و یا بخشی از آن را از بین ببرد.

حمله قلبی را سکته قلبی نیز می نامند که می تواند کشنده باشد؛ البته، با گذشت هر سال نحوه ی درمان بهبود چشمگیری پیدا می کند و پیشرفت دارد. در صورت شک به داشتن حمله قلبی، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.

علایم شایع حمله قلبی:

• فشار، سنگینی، درد در قفسه سینه یا بازوها، درد ممکن است به گردن، فک و یا کمر گسترش پیدا کند
• تهوع، سوء هاضمه، سوزش سر دل یا درد شکمی
• تنگی نفس
• عرق سرد
• خستگی
• سبکی سر یا سرگیجه ناگهانی

علایم حمله قلبی متفاوت هستند
علایم و شدت حمله ی قلبی در همه ی افراد یکسان نیست. برخی افراد درد خفیف و دیگر افراد درد شدید تر دارند. برخی افراد هیچ نشانه ای ندارند، در حالی که در دیگر افراد، بروز اولین نشانه ممکن است به ایست قلبی ناگهانی منجر شود. با این حال، هرچه علایم بیشتر باشند، احتمال حمله ی قلبی بالاتر است. 

برخی حملات قلبی، ناگهانی هستند، اما در اکثر موارد، علایم هشدار دهنده چند ساعت، روز یا هفته قبل ظاهر می شوند. اولین علامت هشدار دهنده ممکن است درد قفسه سینه عود شونده (آنژین) باشد که با انجام فعالیت شدید ظاهر شده و با استراحت از بین می رود.  آنژین به دلیل کاهش موقت جریان خون به قلب ایجاد می شود.

حمله قلبی با ایست قلبی ناگهانی متفاوت است (ایست قلبی زمانی رخ می دهد که  یک اختلال الکتریکی، عمل پمپاژ قلب را مختل کرده ، خون رسانی به باقی بدن متوقف می شود). حمله قلبی می تواند باعث ایست قلب شود_ اما تنها عامل نیست.

در مواجهه با حمله قلبی، داشتن " سرعت عمل " بسیار مهم است. به دلیل نشناختن و تشخیص ندادن علایم مهم، برخی افراد به موقع متوجه حمله قلبی نمی شوند. اقداماتی که باید در این حالت انجام دهید عبارتند از:  

• تماس با اورژانس. در صورت شک به داشتن حمله قلبی، بدون لحظه ایی تامل به اورژانس زنگ بزنید. اگر امکان تماس با اورژانس نیست، از کسی بخواهید تا شما را به نزدیک ترین بیمارستان برساند.
• در صورت نداشتن هیچ چاره ایی، خودتان رانندگی کنید. از آنجا که هر لحظه ممکن است شرایط جسمانیتان وخیم شود، رانندگی شما برای خودتان و دیگران خطرناک است.  
• مصرف نیتروگلیسیرین، در صورت تجویز آن توسط پزشک. تا زمان رسیدن اورژانس، بر طبق دستورالعمل مصرف شود. 
• آسپرین، در صورت تجویز. مصرف آسپرین در طول حمله قلبی می تواند آسیب قلبی را کاهش دهد_ مانع لخته شدن خون می شود. با این حال، آسپرین می تواند با دگر داروهای مصرفی تداخل ایجاد کند؛ پس، آسپیرین مصرف نکنید مگر اینکه پزشک یا پرسنل اورژانس آن را تجویز کنند. به خاطر مصرف آسپرین، تماس با اورژانس را به تاخیر نیندازید. 
   

اقدامات در مواجهه با فرد دچار حمله قلبی
اگر این فرد هوشیار نیست، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. سپس،  "سی پی آر (CPR) " را شروع کنید تا خون جریان پیدا کند. قفسینه سینه ی فرد را سفت و سریع فشار دهید_ 100 فشار در یک دقیقه. لازم نیست راه هوایی فرد را چک  کنید یا تنفس مصنوعی بدهید، مگر آنکه برای اینکار آموزش دیده باشید. 

حمله قلبی زمانی رخ می دهد که یک یا تعداد بیشتری از عروق کرونر مسدود شوند. با گذشت زمان، عروق کرونر، به دلیل تجمع مواد مختلف، مانند کلسترول، تنگ تر می شوند (تصلب شرایین). این وضعیت را " بیماری عروق کرونر" می نامند که باعث حملات قلبی می شود.

در طول حمله قلبی، یکی از این پلاک ها ممکن است پاره شده و کلسترول و دیگر مواد به جریان خون نشت کنند. در محل پارگی، لخته خون تشکیل می شود. اگر این پارگی به اندازه کافی بزرگ باشد، لخته می تواند به طور کامل جریان خون موجود در عروق کرونر را مسدود کند.

یکی دیگر از دلایل حمله قلبی، اسپاسم شریان کرونر است که جریان خون به بخشی از عضله قلب را قطع می کند. مصرف تنباکو و مواد مخدر، مانند کوکائین، می تواند باعث اسپاسم تهدید کننده زندگی شود. حمله قلبی می تواند به دلیل پارگی عروق قلب ( پاره شدن خود به خودی عروق کرونر) نیز رخ دهد.

• سن. مردان 45 ساله یا مسن تر و زنان 55 ساله یا مسن تر، نسبت به مردان و زنان جوان تر، بیشتر احتمال ابتلا به حمله قلبی را دارند. 
• مصرف توتون و تنباکو. سیگار کشیدن و قرار گرفتن طولانی مدت در معرض دود سیگار، خطر ابتلا به حمله قلبی را افزایش می دهد.
• فشار خون بالا. با گذشت زمان، فشار خون بالا _ با تسریع آترواسکلروز یا تصلب شرایین_ می تواند به شریان ها ی تغذیه کننده ی قلب آسیب برساند. فشار خون بالا همراه با چاقی، سیگار کشیدن، کلسترول و دیابت بالا، خطر ابتلا به حمله قلبی را بیشتر هم می کند. 
• کلسترول خون و یا سطح تری گلیسیرید بالا. سطح بالایی از لیپوپروتئین کم تراکم (LDL) کلسترول (کلسترول "بد") می توان عروق را تنگ تر کند. سطح بالای تری گلیسرید، نوعی چربی خون مرتبط با رژیم غذایی افراد، همچنین خطر ابتلا به حمله قلبی را بالاتر می برد. با این حال، سطح بالای لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) کلسترول (کلسترول "خوب") خطر ابتلا به حمله قلبی را کاهش می دهد.
• دیابت. انسولین، هورمون ترشح شده در لوزالمعده، اجازه می دهد تا بدن از گلوکز، نوعی قند، استفاده کند. ابتلا به بیماری دیابت_ تولید نشدن کافی انسولین و یا به درستی پاسخ ندادن به انسولین_ باعث بالا رفتن سطح قند خون بدن می شود. دیابت، به ویژه دیابت کنترل نشده، خطر ابتلا به حمله قلبی را افزایش می دهد.
• سابقه خانوادگی داشتن حمله قلبی. اگر خواهر و برادر، پدر و مادر یا پدربزرگ و مادربزرگ حملات زود هنگام قلبی داشته اند (سن 55 سالگی برای بستگان مرد و سن 65 سالگی برای بستگان زن)، خطر ابتلا به حمله قلبی بالاتر است.
• عدم فعالیت بدنی. زندگی بی تحرک باعث بالا رفتن سطوح کلسترول خون و چاقی می شود. افرادی که به طور منظم ورزش های هوازی انجام می دهند از عروقی قلبی بهتر برخور دارند که خطر حمله قلبی را کاهش می دهد. ورزش در کاهش فشار خون بالا نیز مفید است.
• چاقی. چاقی با بالا رفتن سطح خون، کلسترول، تریگلیسرید، فشار خون و دیابت در ارتباط است. به راحتی و با از دست دادن تنها 10 درصد از وزن بدن می تواند این خطر را کاهش داد.
• استرس. نحوه ی پاسخ به شرایط استرس زا ممکن است خطر ابتلا به حمله قلبی را افزایش دهد.
• استفاده از مواد مخدر غیر قانونی. استفاده از داروهای محرک، مانند کوکائین یا آمفتامین، می تواند باعث اسپاسم عروق کرونر و در نتیجه آغاز حمله قلبی شود.
• سابقه پره اکلامپسی. این وضعیت باعث فشار خون بالا در دوران بارداری و افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی می شود.
• سابقه داشتن بیماری خود ایمنی، مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس. بیماری هایی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس و سایر بیماری های خود ایمنی می تواند خطر حمله قلبی را افزایش دهد.

• ریتم غیر طبیعی قلب (آریتمی). چنانچه حمله قلبی باعث آسیب عضله قلب شود، "جریان کوتاه" الکتریکی به وجود می آید که باعث ریتم غیر طبیعی قلب می شود_ که گاهی جدی و حتی کشنده  نیز است.
• نارسایی قلبی. مقدار بافت های آسیب دیده در قلب به قدری زیاد است که می تواند عملکرد عضله قلب باقیمانده در پمپاژ کافی خون از قلب به دیگر نقاط بدن را کاهش دهد. نارسایی قلبی ممکن است یک عارضه موقتی باشد که بعد از بهبود قلب از بین می رود. با این حال، نارسایی قلبی می تواند باعث یک بیماری مزمن، ناشی از آسیب دیدگی گسترده و دایمی به دلیل بروز حمله قلبی، شود.
• پارگی قلب. مناطقی از عضله قلب که به دلیل حمله قلبی ضعیف شده اند می توانند پاره شوند و یک سوراخ در این قسمت از قلب به وجود بیاورند. اغلب، این پارگی کشنده است. 
• اختلالات دریچه های قلبی. دریچه های آسیب دیده به دلیل حمله قلبی ممکن است نشت شدید و تهدید کننده زندگی داشته باشند.

معمولا، حمله قلبی به صورت اورژانسی تشخیص داده می شود. با این حال، اگر در مورد خطر ابتلا به حمله قلبی نگران هستید، برای بررسی عوامل خطر و نحوه ی پیشگیری می توانید به پزشک مراجعه کنید. در صورت نیاز به متخصص قلب و عروق ارجا داده می شویید.

سوالات شما از پزشک
پیش از مراجعه این اطلاعات را در برگه ایی بنویسید:

• آگاهی از تمام مواردی که پیش از ملاقات با پزشک باید انجام داد. می توانید در زمان گرفتن وقت ملاقات در مورد این موارد سوال بپرسید، مانند محدودیت در رژیم غذایی. برای مثال، برای آزمایش کلسترول باید ناشتا باشید.
• علایمی که مشاهده کرده ایید، حتی علایمی که مربوط به حمله قلبی نیستند
• اطلاعات فردی کلیدی، از جمله سابقه خانوادگی داشتن بیماری های قلبی، سکته مغزی، فشار خون بالا یا دیابت و استرس یا تغییرات اخیر زندگی 
• هر نوع دارویی که در حال حاضر مصرف می کنید، حتی ویتامین یا مکمل گیاهی
• اسم خویشاوند یا دوستی که شما را در زمان معاینه همراهی کند تا تمام موارد توضیح داده شده توسط پزشک را برای شما ثبت و ضبط کند. 
• صحبت در مورد عادات غذایی و ورزش. چنانچه رژیم غذایی یا ورزش منظم ندارید، در خصوص تغییرات و نحوه ی مواجهه با این شرایط صحبت کنید.
• سوالاتی که می خواهید از پزشک بپرسید

سوالات را از مهم به کمتر مهم بچینید تا در صورت تمام شدن وقت ویزیت، اطلاعات مهم تر را به دست آورده باشید. سوالاتی مانند:

• چه آزمایشاتی باید انجام دهم؟
• چه مواد غذایی باید خورده یا محدود شود؟
• سطح فعالیت جسمانی مناسب چقدر است؟
• هر چند وقت یکبار باید برای بررسی بیماری قلبی مراجعه کنم؟
• با داشتن مشکل جسمانی دیگر، چگونه می توان هر دو را مدیریت و کنترل کرد؟
• آیا بروشور یا هر نوع اطلاعات نوشتاری در اختیارم قرار می گیرد تا اطلاعاتم را در این زمینه بالا ببرم؟  
• سایت و یا وب سایت خاصی را توصیه می کنید؟

*** نترسید از پرسیدن سوال و گرفتن اطلاعات. هر سوالی که باعث نگرانی و یا درگیری ذهنیتان است را بدون لحظه ایی تامل بپرسید تا اطلاعات کافی به دست بیاورید.

سوالات پزشک از شما

• آیا علایم بیماری های قلبی، مانند درد قفسه سینه یا تنگی نفس، داشته اید؟ اگر چنین است، علایم از چه زمانی شروع شده اند؟
• آیا علایم گاه به گاه و یا دایمی هستند؟
• شدت علایم چقدر است؟
• چه شرایطی باعث بهبود علایم می شود؟ در صورت داشتن درد قفسه سینه، آیا استراحت باعث بهبود آن است؟
• چه شرایطی باعث بدتر شدن علایم می شود؟ در صورت داشتن درد قفسه سینه، آیا فعالیت شدید آن را بدتر می کند؟
• آیا سابقه خانوادگی بیماری قلبی یا حمله قلبی دارید؟
• آیا دچار فشار خون بالا، دیابت یا کلسترول بالا هستید؟

در خلال آمادگی برای ویزیت 
برای تغییر شیوه زندگی و داشتن عادات درست، مانند ترک سیگار، خوردن غذاهای سالم و انجام فعالیت بدنی بیشتر، هیچگاه دیر نیست. این عادات، مهم ترین عوامل ممانعت کننده ی حمله قلبی هستند.

در حالت ایده آل، پزشک با انجام ویزیت های منظم جسمانی، عوامل خطر منجر به حمله قلبی را بررسی می کند. 

در شرایط اضطراری، از بیمار خواسته می شود تا علایم را توصیف کند، سپس فشار خون، نبض و درجه حرارت بررسی می شود. بلافاصله، ضربان قلب سنجیده و آزمایشات لازم انجام می شود.

آزمایشات نشان می دهند که علایم مشاهده شده، مانند درد قفسه سینه، نشان دهنده ی حمله قلبی و یا بیماری دیگر هستند: 

• نوار قلب (ECG). الکترودهایی روی پوست بدن قرار داده می شود و از طریق ثبت فعالیت الکتریکی قلب، امکان حمله ی قلبی بررسی می شود_ روی مانتیتور ثبت شده و یا چاپ می شوند. عضله قلب آسیب دیده نمی تواند فعالیت الکتریکی معمول را داشته باشد و به این دلیل ECG ممکن است رخ دادن و یا در حال اتفاق افتادن حمله قلبی را نشان دهد.
• آزمایش خون. در صورت بروز حمله ی قلبی، آنزیم های خاص قلبی به آرامی به خون نشت می کنند. پزشک اورژانس نمونه خون را برای بررسی حضور این آنزیم ها به آزمایشگاه می فرستد.

آزمایشات دیگر 

• تصویربرداری از قفسه سینه. تصویربرداری از قفسه سینه با اشعه ایکس به پزشک این امکان را می دهد تا اندازه قلب، عروق خونی آن و وجود مایع در ریه ها را بررسی کند.
• اکوکاردیوگرام. در طی این تست، امواج صوتی از یک دستگاه گرز مانند (مبدل) به قفسه سینه وارد می شود و تپش قلب به صورت الکترونیکی پردازش شده و تصاویر ویدئویی از قلب ارایه می شود. اکوکاردیوگرام نشان می دهد که آیا قلب در طی حمله قلبی آسیب دیده است و یا پمپاژ به طور معمول یا در حداکثر ظرفیت انجام می شود.
• کاتتریزاسیون عروق کرونر (آنژیوگرام). رنگ مایع از طریق یک لوله دراز و نازک (کاتتر) از سرخرگ_ معمولا در پا یا کشاله ران _ به داخل شریان ها ی قلب تزریق می شود. رنگ باعث می شود که عروق و نقاط انسداد در تصویربرداری با اشعه ایکس معلوم شوند.
• تست استرس ورزش. در روز حمله یا چند هفته پس از حمله قلبی ممکن است یک تست استرس ورزش انجام شود. تست استرس، عملکرد قلب و عروق خونی در هنگام فعالیت را بررسی می کند. بیمار ممکن است بر روی تردمیل راه برود و یا روی دوچرخه ثابت پدال بزند، در حالی که به یک دستگاه ECG متصل است؛ و یا ممکن است دارویی به داخل ورید تزریق شود که باعث تحریک قلب، شبیه زمان انجام دادن ورزش، می شود. پزشک ممکن است یک تست استرس هسته ای انجام دهد که شبیه به تست استرس ورزش است، با این تفاوت که یک ماده حاجب تزریق  شده و با استفاده از تکنیک های تصویر برداری خاص، تصاویر دقیق از قلب گرفته می شود. این تست ها می توانند طول مدت درمان را تعیین کنند.
• سی تی اسکن (CT) یا ام آر آی (MRI). این تست ها برای تشخیص مشکلات قلبی، از جمله میزان آسیب ناشی از حملات قلبی، استفاده می شوند. در سی تی اسکن قلب، بیمار داخل یک دستگاه گنبدی شکل دراز می کشد. دستگاه تصویربرداری با اشعه ایکس در اطراف بدن می چرخد و تصاویری از قلب و قفسه سینه جمع آوری می کند. در ام آر آی قلب، بیمار داخل یک دستگاه لوله ایی شکل دراز می کشد که میدان مغناطیسی تولید می کند. میدان مغناطیسی به تعدادی از سلول های بدن، ذرات اتمی وارد می کند. هنگامی که امواج رادیویی از طریق این ذرات پخش می شود، علایمی متفاوت تر از بافت های دیگر تولید می کنند که این سیگنال های ایجاد شده، تصاویری از قلب ارایه می دهند.

1) درمان حمله قلبی در بیمارستان
با گذشت هر دقیقه پس از حمله قلبی، بافت قلبی اکسیژن بیشتری از دست می دهد و رو به زوال و یا نابودی می رود. مهم ترین روش در جلوگیری از آسیب قلبی، بازگرداندن سریع جریان خون است.

2) دارو

• آسپرین. اپراتور اورژانس ممکن است تا زمان رسیدن پرسنل اورژانس، دستور مصرف آسپیرین را بدهد؛ و یا پرسنل اورژانس ممکن است بلافاصله آسپرین به بیمار بدهند. آسپرین موجب کاهش لخته شدن خون و در نتیجه حفظ جریان خون در عروق تنگ می شود.
• داروهای ترومبولیتیک. این داروها، که آنها را " کلات بستر " هم می نامند، لخته خون ممانعت کننده ی جریان خون به قلب را حل کرده و از بین می برند. هر چه زمان مصرف داروی ترمبولیتیک پس از حمله قلبی زودتر باشد، شانس زنده ماندن و آسیب کمتر قلبی بیشتر است.
• داروهای ضد پلاکت. پزشک اورژانس ممکن است برای جلوگیری از لخته شدن جدید و حفظ لخته های قدیمی از بزرگتر شدن، داروهای دیگری تجویز کند که به آنها " داروهای مهار کننده ی تجمع پلاکتی " می گویند، مانند کلوپیدوگرل (Plavix).
• داروهای رقیق کننده خون. جهت کاهش " چسبناکی " خون، تا لخته تشکیل نشود، از داروهای دیگری، مانند هپارین، استفاده می شود. هپارین به صورت داخل وریدی و یا زیر پوستی تزریق می شود.
• مسکن. جهت تسکین درد ممکن است یک مسکن، مانند مورفین، تجویز شود.
• نیتروگلیسرین. این دارو، که برای درمان درد قفسه سینه (آنژین) استفاده می شود، می تواند به بهبود جریان خون به قلب، با گسترش (گشاد کردن) رگ های خونی، کمک کند.
• مسدود کننده های بتا یا بتا بلاکرها. با استراحت دادن به عضله قلب، کم کردن ضربان قلب و کاهش فشار خون، عملکرد قلب را آسان تر و بهتر می کنند_ کاهش آسیب دیدگی عضله قلب و جلوگیری از حملات قلبی در آینده.
• مهارکننده آنزیم تبدیل ‌کننده آنژیوتانسین ( ACE-inhibitor). این داروها باعث کاهش فشار خون و فشار موجود در قلب می شوند.

3) جراحی و سایر روشها

• آنژیوپلاستی عروق کرونر و استنت گذاری. پزشک، یک لوله ی دراز و نازک (کاتتر) را از طریق عروق، معمولا در پا یا کشاله ران، به شریان مسدود شده در قلب وارد می کند. در صورت تشخیص حمله ی قلبی، بلافاصله پس از کاتتریزاسیون قلبی_ روشی برای تعیین محل انسداد_ انجام می شود. این کاتتر مجهز به بالون ویژه ای است که در موقعیت درست، متورم شده و انسداد را باز می کند. با استنت گذاری، شریان برای مدت طولانی تری باز می ماند و جریان خون به قلب بازگردانده می شود. بسته به شرایط، پزشک ممکن است از استنت داری یک داروی آهسته آزاد شونده برای باز نگه داشتن عروق استفاده کند.
• جراحی بایپس عروق کرونر. در برخی موارد، در زمان حمله قلبی، پزشک ممکن است عمل جراحی بای پس اضطراری را انجام دهد. در صورت امکان، پزشک ممکن است که عمل جراحی بای پس را پس از بهبود یافتن قلب از حمله قلبی انجام دهد_ سه تا هفت روز پس از حمله ی قلبی. در این عمل جراحی، جایی دورتر از رگ یا شریان تنگ یا مسدود شده دوخته می شود و راهی فرعی ایجاد می شود تا جریان خون با گذشتن از کنار این انسداد به قلب برسد. 

هنگامی که جریان خون به قلب دوباره بازسازی و شرایط پایدار شد، بیمار برای چند روز در بیمارستان باقی می ماند تا تحت نظر و مراقبت باشد.

• ترک سیگار. یکی از مهم ترین کارها برای بهبود سلامت قلب، نکشیدن سیگار است. همچنین، دوری کردن از دود سیگار دیگر افراد سیگاری است. اگر نیاز به ترک سیگار دارید از پزشک خود کمک بگیرید. 
• کنترل سطح فشار و کلسترول خون. اگر یک یا هر دو مورد بالا باشند، پزشک در رژیم غذایی و داروها تغییراتی اعمال خواهد کرد. از پزشک در خصوص زمانهای اندازه گیری این موارد سوال کنید.
• معاینه ی منظم. برخی از عوامل خطر حمله قلبی_ کلسترول خون بالا، فشار خون بالا و دیابت_ هیچ علامتی ندارند. پزشک با انجام تست هایی این شرایط را بررسی می کند و در صورت نیاز نحوه ی درمان و کنترل آنها را آموزش می دهد. 
• ورزش منظم. ورزش منظم به بهبود عملکرد عضله قلب پس از حمله قلبی و پیشگیری از حمله قلبی با کنترل وزن، دیابت، کلسترول و فشار خون کمک می کند. لازم نیست ورزش شدید باشد. پیاده روی 30 دقیقه در روز، پنج بار در هفته، بسیار مفید است.
• حفظ وزن ایده آل. اضافه وزن می تواند به کلسترول بالا، فشار خون بالا و دیابت منجر شود.
• داشتن یک رژیم غذایی مناسب سلامت قلب. چربی های اشباع شده و ترانس و کلسترول می تواند شریان های منتهی به قلب را مسدود کند؛ نمک بیش از حد نیز باعث بالا رفتن فشار خون می شود. یک رژیم غذایی مناسب برای سلامت قلب، رژیمی است که شامل پروتئین بدون چربی_ مانند ماهی و لوبیا_ مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات سبوس دار باشد.
• مدیریت و کنترل دیابت. قند خون بالا باعث آسیب قلب است. ورزش منظم، درست غذا خوردن و از دست دادن وزن به حفظ سطح مطلوب قند خون کمک می کند. بسیاری از افراد نیاز به مصرف دارو نیز دارند.
• کنترل استرس. کاهش استرس در فعالیت های روزانه بسیار مهم است. بهتر است در عادات اعتیاد آمیز کاری تجدید نظر و راهی درست برای مقابله با شرایط استرس زای موجود در زندگی پیدا کنید. 
• مصرف نکردن الکل، یا مصرف آن در حد اعتدال. برای بزرگسالان سالم، زنان و مردان بالای 65 سال، یک نوشیدنی در روز و برای مردان 65 سال و جوانتر، دو نوشیدنی در روز کافی است.

• دارو. مصرف درست و به موقع داروهای تجویز شده توسط پزشک می تواند خطر ابتلا و یا ابتلای دوباره به حمله قلبی را کاهش دهد و عملکرد قلب آسیب را بهتر کند. بنابراین، به مصرف داروهای تجویزی ادامه دهید و در خصوص ویزیت های منظم و نحوه ی کنترل درست شرایط با پزشک صحبت کنید
• شیوه زندگی. تمرین هر روز و هر شب شما این است: بدست آوردن و حفظ وزن ایده آل توسط یک رژیم غذایی مناسب سلامت قلب، نکشیدن سیگار ( ترک کردن سیگار)، منظم ورزش کردن، مدیریت استرس و کنترل شرایط ایجاد کننده ی حمله قلبی، مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت.

• مقابله با احساسات. ترس، خشم، احساس گناه و افسردگی احساسات شایعی هستند که پس از حمله قلبی ظاهر می شوند. در خصوص آنها با پزشک، اعضای خانواده، دوست صمیمی، روانپزشک صحبت و یا به یک گروه پشتیبانی از افراد دارای حمله قلبی بپیوندید تا با افرادی که وضعیتی مشابه را پشت سر گذاشته اند برخورد و از تجربیات آنها استفاده کنید. علایم و نشانه های افسردگی را به طور کامل برای پزشک خود توصیف کنید. برنامه بازتوانی قلبی می تواند در پیشگیری یا درمان افسردگی پس از حمله قلبی موثر باشد.
• برنامه بازتوانی قلبی. بسیاری از بیمارستان ها این برنامه ها را دارند و بسته به شدت حمله ممکن است از همان زمان بستری شدن در بیمارستان شروع شده و هفته ها تا ماه ها پس از بازگشت به خانه نیز ادامه داشته باشد. این برنامه بر چهار حوزه اصلی تمرکز دارد: درمان دارویی، تغییر شیوه ی زندگی، مسایل عاطفی، و بازگشت تدریجی به فعالیت های عادی و روزانه.

رابطه جنسی پس از حمله قلبی
برخی افراد در مورد رابطه جنسی بعد از حمله قلبی نگران هستند. جای هیچ نگرانی نیست. اکثر افراد، پس از بهبودی می توانند فعالیت جنسی داشته باشند، اما شروع دوباره آن به وضعیت جسمانی، آمادگی روحی، و فعالیت جنسی قبلی بستگی دارد. از پزشک در خصوص زمان مناسب شروع فعالیت جنسی سوال کنید.

برخی داروهای قلبی ممکن است بر عملکرد جنسی تاثیر بگذارند. اگر در عملکرد جنسی دچار مشکل شدید، به پزشک اطلاع دهید و در این خصوص مشورت کنید تا اقدامات لازم انجام شود_ مانند تغییر داروی مصرفی.