انسداد مجرای ادراری زمانیکه ادرار توانایی عبور از طریق حالب را نداشته باشد ، رخ می دهد . به جای اینکه جریان ادرار از کلیه ها وارد مثانه شود ، جریان ادرار رفلاکس یا به عقب بر میگردد و دوباره وارد کلیه ها می شود.
حالب لوله ای است که وظیفه انتقال ادرار از کلیه ها به مثانه را بر عهده دارد . انسداد مجرای ادرار می تواند باعث تورم و آسیب های دیگری به یک یا هر دو کلیه شود.
این بیماری می تواند مردان و زنان را در هر سنی درگیر نماید. انسداد مجرای ادراری همچنین می تواند در دوران بارداری باعث بروز مشکلاتی برای جنین شود .
علل انسداد مجرای ادراری
انسداد مجرای ادراری می تواند به عوامل و دلایل مختلفی بستگی داشته باشد .انقباض می تواند منجر به آسیب کلیوی و حالب شود.
انسداد موقت یا دائم حالب می تواند در اثر:
- صدماتی مانند شکستگی لگن
- تجمع تومور و انتشار به کلیه ها، مثانه، رحم، روده بزرگ
- بیماری های دستگاه گوارش
- سنگ کلیه گیر افتاده در حالب
- خون لختگی
اختلالات سیستم عصبی همچنین می توانید باعث انسداد مجرای ادراری شود. این اتفاق بهنگام عملکرد ناصحیح اعصاب مسئول کنترل مثانه ایجاد می شود. در برخی موارد استفاده از داروهای عصبی برای کنترل مثانه بیش فعال می تواند باعث انسداد مجرای ادراری شود .
بزرگی پروستات یکی از علل شایع انسداد مجرای ادرار در مردان است. این بیماری نیز در زنان باردار ممکن است در اثرجریان ادرار معکوس با توجه به وزن اضافی جنین و فشار بر روی مثانه ایجاد شود. گرچه، انسداد ناشی از حاملگی بسیار نادر است.
علائم انسداد مجرای ادرار
شروع انسداد مجرای ادراری می تواند بسیار سریع و حاد، یا آهسته و تدریج اتفاق افتد.ممکن است شما درد در ناحیه میانی را در بدن خود احساس کنید.میزان و محل درد از فردی به فرد دیگری متفاوت است . تب، تهوع و استفراغ نیز از علایم معمول انسداد مجرای ادرار هستند. تورم و حساسیت در کلیه نیز در اثر برگشت جریان ادرار بوجود می آید.
سایر علائم انسداد مجرای ادرار
- مشکل در دفع ادرار
- تکرر ادرار، به خصوص در شب (شب ادراری)
- احساس خالی نبودن مثانه
- کاهش تولید ادرار
- وجود خون در ادرار
تشخیص انسداد مجرای ادرار
دکتر با انجام سونوگرافی می تواند انسداد مجرای ادراری را تشخیص دهد. اسکن از منطقه لگن و کلیه ها می تواند گیر کردن ادرار در کلیه ها را نشان دهد. ابزارهای تصویربرداری همچنین می توانید نقاط انسدادی را برای دکتر به نمایش بگذارد
درمان انسداد مجرای ادرار
هدف اصلی برای درمان از بین بردن انسداد حالب است.
- عمل جراحي
جراح می تواند توده هایی مانند تومورهای سرطانی، پولیپ ها و بافت اسکار که در داخل و اطراف حالب شکل گرفته اند را بردارد. هنگامی که انسداد حالب آسیب دیده برطرف شود ،جریان ادرار به حالت اولیه بر میگردد.
- قرار دادن استنت
در درمان انسداد مجاری ادراری کمتر از درمان استنت حالب استفاده میکنند . استنت حالب وسیله ای است که درون پیشاب راه قرار می گیرد و باعث صلیب پیشابراه می شود تا امکان ادرار را فراهم گردد . برای قرار گیری وسیله در محل ، شکل استنت بصورت شبه انگشتی و یا قلاب مانند تبدیل می شود .
دکتر ممکن است از استنت در حالب با یک لوله قابل انعطاف بصورت مستقیم بنام کاتتر استفاده نماید . کاتتریزاسیون معمولا با استفاده از بیحس کننده دارو بهنگام بیداری مصرف می شود.
افرادی که انسداد را تنها در یک کلیه تجربه میکنند ، احتمال برخورد با انسداد مجرای ادرار مزمن کمتر است .اما کسانی که این انسداد را در هر دو کلیه تجربه کنند ، به احتمال زیاد دچار آسیب کلیوی می شوند . آسیب کلیه ممکن است برگشت پذیر باشد و یا می تواند بر اساس سلامت کلی هر فرد بدون تغییر باقی بماند.