فلج مغزی مادرزادی اختلالی است که برروی حرکات ، کشش عضلانی و مهارتهای حرکتی تأثیرمی گذارد.
فلج مغزی معمولاً دراثرآسیب های مغزی قبل ازتولد یا درزمان تولد نوزاد و یا در3 تا 5 سال اول زندگی کودک اتفاق می افتد. آسیب مغزی به مشکلات بینایی، شنوایی، و مشکلات گفتاری و ناتوانی های یادگیری منجرمی شود.
این عارضه درمانی ندارد اما با انجام کارهایی مانند درمان، استفاده ازتجهیزات توابخشی و دربرخی ازموارد عمل جراحی می توان به کودکان با این شرایط کمک کرد.
فلج مغزی یکی از شایع ترین اختلالات مادرزادی قبل یا بعد ازتولد است.
انواع فلج مغزی
1. فلج مغزی اسپاستیک باعث سفتی عضلات و مشکلات حرکتی می شود.
2. فلج مغزی آتتوئید منجر به حرکات غیر ارادی و غیر قابل کنترل می شود.
3. فلج مغزی آتاکسیک باعث مشکلات تعادلی وادراکی می شود.
فلج مغزی کنترل عضلات و هماهنگی حرکات ساده مانند ایستادن را هم تحت تأثیرقرارمی دهد. سایرمشکلات ناشی ازفلج مغزی عبارتند ازنداشتن مهارت های حرکتی و عضلانی مانند تنفس، کنترل مثانه و روده ، حرف زدن و غذا خوردن.
علل فلج مغزی
علت دقیق فلج مغزی ناشناخته است. اما دربسیاری ازموارد علت این عارضه مشکلات دوران بارداری است. مشکلاتی ازقبیل آسیب رسیدن به مغزجنین و یا عدم رشد مغزبصورت طبیعی به علت عفونت، مشکلات سلامتی دوران بارداری، اختلالات ژنتیک، و یا عللی که مانع رشد طبیعی مغزمی شوند. بندرت بروزمشکلاتی درهنگام تولد و زایمان موجب فلج مغزی می شوند.
نوزادان نارس بخصوص نوزادانی که با وزن کمتراز510/1 گرم متولد می شوند نسبت به نوزادان متولد شده با وزن طبیعی بیشتردرمعرض فلج مغزی هستند. وزن پایین هنگام تولد و دو قلو یا سه قلو بودن نیزاحتمال بروزاین عارضه را افزایش می دهد.
آسیب های مغزی دردوران نوزادی و یا کودکی احتمال فلج مغزی را افزایش می دهند. بعنوان مثال، کودکان نوپا ممکن است به دلیل مشکلاتی مانند مسمومیت، مننژیت باکتریایی، جریان ضعیف خون به مغز، سندرم شیرخوارتکان خورده و یا تصادف اتومبیل دچارفلج مغزی بشوند.
تشخیص
نوزادان نارس و یا نوزادانی که با مشکلات دیگری متولد می شوند، بیشتردرمعرض آسیب قراردارند. پزشکان ازجمله متخصص اطفال و متخصص مغزو اعصاب باید نوزاد را معاینه کرده و اقدامات لازم جهت مقابله با هرگونه تأخیررشد و یا مشکلات درارتباط با عملکرد ماهیچه ها و عضلات را انجام دهند.
تشخیص فلج مغزی درنوزادان زیریکسال که نشانه خاصی ازبیماری ندارند، مشکل است. دراغلب موارد پزشکان تا هنگام بروزمشکلات کودک و تأخیردررشد طبیعی مانند تلاش برای گرفتن اسباب بازی در4 ماهگی و یا نشستن در7 ماهگی متوجه مشکل کودک نمی شوند.
سفت بودن و یا شل بودن عضلات، ضعیف بودن هماهنگی حرکات و انجام ندادن حرکات مناسب سن ازعلائم فلج مغزی می باشد.