اختلال ملال پيش از قاعدگي يا PMDD، شكل حاد سندرم پيش از قاعدگي است. علائم و نشانه هاي اختلال ملال پيش از قاعدگي شبيه به علائم سندرم پيش از قاعدگي است، اما تا حدي شديد است كه در فعاليت هاي كاري، اجتماعي و روابط بين فردي تداخل ايجاد ميكند. اين اختلال در 2 تا 10 درصد زناني كه قاعدگي در آنها رخ ميدهد، شايع ميباشد. زناني كه سابقه شخصي يا خانوادگي ابتلا به افسردگي يا افسردگي پس از زايمان دارند، بيشتر در معرض خطر ابتلا به اين اختلال ميباشند.
چه عواملي منجربه بروز اختلال ملال پيش از قاعدگي ميگردد؟
در اختلال ملال پيش از قاعدگي نيز درست مانند سندرم پيش از قاعدگي، علت دقيقي تعيين نشده است. بسياري از محققان بر اين باورند كه اختلال ملال پيش از قاعدگي به دليل تغييرات هورموني ناشي از چرخه قاعدگي است. مطالعات اخير حاكي از اين است كه بين اين اختلال و كمبود ميزان سروتونين (يك ماده شيميايي كه به انتقال سيگنال هاي عصبي كمك ميكند) ارتباطي وجود دارد. سلول هاي خاصي در مغز وجود دارند كه از سروتونين بعنوان ارسال كننده پيام استفاده ميكنند كه با كنترل خلق و خو، توجه، خواب و درد ارتباط مستقيم دارد. بنابراين ميتوان گفت بوجود آمدن تغييرات در ميزان سروتونين منجربه بروز علائم اختلال ملال پيش از قاعدگي ميگردد.
علائم اختلال ملال پيش از قاعدگي چه هستند؟
علائم و نشانه هاي اين اختلال به شرح زير ميباشد:
- نوسانات خلقي
- احساس افسردگي و نا اميدي
- خشم زياد و افزايش تعارضات بين فردي
- تنش و اضطراب
- تحريك پذيري
- از دست دادن ميل و انگيزه در انجام فعاليت هاي معمول
- بروز مشكل در تمركز
- خستگي
- بروز تغيير در اشتها
- احساسات خارج از كنترل
- مشكلات خواب
- مشكلات جسماني مانند نفخ، حساسيت به لمس در ناحيه سينه، تورم، سردرد، درد عضلاني و مفاصل
اختلال ملال پيش از قاعدگي چگونه درمان ميشود؟
بسياري از روش هاي بكار برده شده در درمان اختلال ملال پيش از قاعدگي، مشابه روش هاي درمان سندرم پيش از قاعدگي است. اما چهار روش اصلي در درمان اين اختلال عبارتست از:
- تغذيه مناسب؛ بنا بر توصيه بسياري از كارشناسان بهداشت و سلامت، زنان مبتلا به اختلال ملال پيش از قاعدگي بايد مصرف نمك، كافئين و قند را محدود سازند. در عوض، مصرف مكمل هايي مانند كلسيم، ويتامين B6، ويتامين E و منيزيم توصيه ميگردد.
- ورزش؛ ورزش هاي هوازي منظم، نظير پياده روي يا شنا، جهت بهبود علائم پيش از قاعدگي بسيار مفيد ميباشند. با اين وجود هنوز اثربخشي آنها در درمان اختلال ملال پيش از قاعدگي مشخص نشده است. اما بطور كلي، معمولا به دليل مزاياي مضاعف، ورزش كردن توصيه ميشود.
- داروها؛ داروهاي ضد افسردگي در درمان اختلال ملال پيش از قاعدگي موثر واقع ميشوند. سه داروي مورد تائيد FDA در اين زمينه شامل فلوكسيتين، پاروكسيتين و سرترالين ميباشند. اين داروهاي ضد افسرگي قادرند علائم اين اختلال را كاهش دهند. اين داروها را ميتوان بصورت مداوم يا متناوب (تنها در دوره 14 روزه پيش از قاعدگي) مصرف نمود. مصرف متناوب اين داروها، اثرات جانبي آنها را خنثي ميكند.
برخي داروهاي مسكن نيز مانند آسپرين، ايبوپروفن و ناپروكسن نيز در درمان علائمي چون سردرد، حساسيت به لمس در ناحيه سينه، كمر درد و گرفتگي عضلات اثربخش و مفيد ميباشند. داروهاي ادرار آور ميتوانند به كاهش نفخ و احتباس مايعات كمك كنند.
چنانچه اضطراب، يكي از علائم شما در اين زمينه است و به ساير داروها پاسخ نداده است، مصرف داروي ضد اضطراب نيز توصيه ميشود.
ممكن است در درمان اختلال ملال پيش از قاعدگي، از هورمون نيز استفاده شود. با مصرف داروهاي هورموني، تخمك گذاري متوقف ميشود. داروهاي هورموني كه جهت توقف تخمك گذاري بكار برده ميشوند شامل قرص پيشگيري از بارداري، دانازول، گوسرلين، سينارل و لوپرون ميباشند. در روش درمان با داروهاي هورموني، از پروژسترون و استروژن جهت تسكين علائم استفاده ميگردد.
- مشاوره؛ در اين روش از مواردي چون آرامش درماني، مديتيشن (درون پويي يا مراقبه)، رفلكسولوژي (بازتاب شناسي) و يوگا بهره گرفته ميشود.
اختلال ملال پيش از قاعدگي زماني تشخيص داده ميشود كه دست كم 5 مورد از علائم ذكر شده در بالا، بصورت دائم در مدت 7 روز پيش از قاعدگي در شما رخ دهد و چند روز پس از آغاز قاعدگي برطرف گردد. چنانچه اين علائم را تجربه ميكنيد كه با شروع قاعدگي نيز بهبود نميابند، احتمالا به اختلال ملال پيش از قاعدگي مبتلا هستيد.
