هورمون ملاتونین ( به انگلیسی: Melatonin با فرمول شیمیایی N-acetyl-5-methoxy tryptamine) فقط در هنگام تاریکی ترشح می شود. به این دلیل به نام " دراکولای هورمون ها " شناخته می شود.
ملاتونین یک نوع هورمون طبیعی است که توسط غده پینه آل ( غده ی صنوبری) _ واقع در نزدیکی وسط مغز_ ترشح می شود.
در طول روز، غده پینه آل ( غده ی صنوبری) غیر فعال است. اما زمانی که هوا تاریک می شود، این غده شروع به ترشح ملاتونین به جریان خون می کند که این امر باعث " احساس خواب آلودگی " می شود.
حدود 12 ساعت سطح ملاتونین بالا خواهد بود و با دمیدن اولین اشعه خورشید سطح آن پایین می آید.
حال اگر در طول روز نور کافی نباشد و یا در طول شب نور فراوانی وجود داشته باشد، چرخه طبیعی تولید ملاتونین دچار اختلال شده و ترشح آن در زمان غیر معمول خواهد بود.
برخی محققان بر این باورند که با بالا رفتن سن میزان ترشح ملاتونین افت می کند_ این مورد نیاز به تحقیق بیشتر دارد. این امر می تواند توضیح خوابیدن زود هنگام و سحرخیزی افراد مسن نسبت به جوانیشان باشد.
دیگر عملکرد های ملاتونین
علاوه بر ایفای نقش در چرخه خواب، ملاتونین می تواند:
- به تنظیم چرخه تولید مثل زنان کمک کند، مانند تنظیم دوره قاعدگی و شروع یائسگی
- اثرات آنتی اکسیدانی قوی داشته باشد. برخی شواهد نشان می دهند که ملاتونین ممکن است به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند.
مکمل های ملاتونین
مکمل های ملاتونین بدون نسخه هم در دسترس هستند و همانند دیگر مکمل ها، ایمنی و یا اثربخشی آنها به طور کامل مورد تایید نیست. بنابراین، در صورت تمایل به استفاده از این مکمل با پزشک مشورت کرده و تمام جوانب را بسنجید.
در حالی که به تحقیقات بیشتری برای درک اثرات مکمل ملاتونین نیاز است، برخی مطالعات نشان دادند که مصرف ملاتونین ممکن است در شرایط زیر کمک کننده باشد:
- بیخوابی
- بیماری قلبی
- دفع بنزودیازپین
- سرطان پستان
- يائسگي
- سرطان پروستات
- اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD)
- اوتیسم
- فیبرومیالژیا
- آفتاب سوختگی
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
- بیماری صرع
- سارکوئیدوز
- اختلالات باروری
- مشکلات گوارشی
- درد