استئوارتریت (آرتروز)

این بیماری بتدریج رو به وخامت می رود و هیچ درمانی هم ندارد. اما تحرک داشتن، داشتن وزن مناسب و درمانهای دیگرمی توانند ازسرعت پیشرفت بیماری کم کنند و به کم شدن درد و بهبود حرکات مفصلی کمک کنند.

 آرتروزدرطول زمان و به دلیل سائیدگی غضروف محافظی که درانتهای استخوان وجود دارد، بوجود می آید. اگرچه که آرتروزمی تواند به مفاصل تمام بدن آسیب بزند اما این عارضه بیشتردردست، زانو، لگن و ستون فقرات دیده می شود.

نشانه های ارتروزدرطول زمان اغلب به آهستگی پیشرفت کرده و بدترمی شوند.

علائم و نشانه های این بیماری شامل موارد زیراست:
•    درد.  ممکن است مفصل شما درحین انجام یک حرکت و یا پس ازآن صدمه ببیند.
•    دردناک بودن هنگام لمس.  احساس درد هنگام وارد آوردن فشارملایم به مفصل
•    خشکی.  خشکی مفصل درهنگام بیدارشدن درصبح و یا درصورت نداشتن فعالیت
•    ازدست دادن انعطاف پذیری.  ممکن است دامنه حرکات مفصلی شما محدود شود.
•    صدای ناخوشایند.  ممکن است هنگام حرکت دادن مفصل صدای ناخوشایندی بشنوید و یا حس بدی را تجربه کنید.
•    زائده استخوانی.  یک ریزه استخوان شبیه به یک توده کوچک احساس می شود وممکن است دراطراف مفصل مبتلا به آرتریت تشکیل شود.

اگردرد و یا خشکی مفصل شما بیش از چند هفته طول کشید ازپزشک خود وقت بگیرید.

آرتروززمانی اتفاق می افتد که عضروف که محافظ انتهای استخوان ها است به تدریج ازبین می رود.

غضروف دارای بافتی سفت و لغزنده است که انجام حرکات مفصلی بدون ایجاد اصطحکاک را فراهم می کند.

دربیماری آرتروزسطح نرم عضروف سخت شده و درنهایت اگرغضروف کاملا ازبین برود استخوانها به هم ساییده خواهند شد.

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به آرتروزرا افزایش دهند عبارتند از:
•    سن بالا.  خطرابتلا به آرتروزبا افزایش سن بیشترمی ود.
•    جنسیت.  احتمال ابتلا به آرتروزدرزنان بیشتراست. اما دلیل آن مشخص نیست.
•    چاقی.  اضافه وزن به دلایل زیرباعث آرتروزمی شود. داشتن وزن اضافه فشاربرروی مفاصل لگن و زانورا بیشترمی کند. بافت چربی پروتئین هایی تولید می کند که ممکن است باعث ایجاد التهاب در اطراف مفاصل بشوند.
•    صدمات مفصلی.  صدماتی که براثرحرکات ورزشی و یا تصادف بوجود می آید،احتمال خطرآرتروزرا بالا می برد.
•    مشاغل خاص.  اگرکارشما طوری است که باید حرکات تکراری انجام دهید که برروی یکی ازمفاصل شما فشاروارد می کند، ممکن است باعث آرتروزبشود.
•    ژنتیک.  بعضی از اشخاص بطورارثی مستعد آرتروزهستند.
•    تغییرشکل دادن استخوانها.  بعضی ازاشخاص با مفاصل و یا غضروف های ناقص و معیوب به دنیا می آیند که این خود احتمال خطرآرتروزرابالا می برد.
•    بیماریهای دیگر.  دیابت و سایر بیماریهای روماتیسمی مانند نقرس و آرتریت می تواند خطرآرتروزرا افزایش دهد.

آرتروزیک بیماری دژنراتیو (حادشونده) است که با گذشت زمان بدترمی شود. درد و خشکی مفاصل ممکن است آنقدرزیاد شود که مانع ازانجام فعالیتهای روزانه فرد بشود. بعضی اشخاص مبتلا به این بیماری دیگرقادربه کارکردن نیستند. مواقعی که درد مفاصل تا این حد شدید باشد پزشکان ممکن است عمل تعویض مفصل را به بیمارتجویزکنند.
 

در صورت مشاهده علائم به پزشک مراجعه فرمایید.

درهنگام معاینات بالینی، پزشک مفاصل درگیررا ازنظرورم، قرمزی، و دامنه حرکات مفصلی معاینه می کند و ممکن است برای شما عکس و آزمایش بنویسد.
 

تصویربرداری
گرفتن عکس از مفصل بیمارمی تواند به تشخیص پزشک کمک کند. که شامل:
•    عکسبرداری با اشعه ایکس.  غضروفها درتصاویربا اشعه ایکس دیده نمی شوند. اما فضای بین استخوانی که درعکس دیده می شود بیانگر وضعیت غضروف است. همچنین ایکس ری ممکن است زائده استخوانی اطراف مفصل را نشان دهد. بعضی اشخاص بدون اینکه نشانه ای ازآرتروزداشته باشند و فقط با انجام ایکس ری به بیماری خود پی می برند.
•    تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MIR).  MIR با امواج رادیویی و ایجاد یک میدان مغناطیسی قوی، تصاویردقیقی ازاستخوان و بافت نرم اطراف آن که شامل غضروف هم می باشد، ارائه می دهد. معمولا بهMIR  برای تشخیص آرتروزنیازنیست اما ممکن است  با ارائه اطلاعات بیشتردر موارد حاد به پزشک کمک کند.
 

آزمایشات
تجزیه خون یا مایع مفصلی می تواند به تشخیص دقیق بیماری کمک کند.
•    آزمایش خون.  آزمایش خون ممکن است احتمال بیماریهای دیگرمانند آرتریت روماتوئید را رد کند.
•    تجزیه مایع مفصلی.  دراین آزمایش پزشک مایع مفصلی را توسط سرنگ بیرون می کشد. آزمایش مایع مفصلی میزان التهاب مفصل و یا وجود بیماریهایی نظیرنقرس و یا عفونت را نشان می دهد. 

 

تا به حال هیچ درمانی برای آرتروزشناخته نشده است اما درمانهایی برای کاهش درد و کم نشدن دامنه حرکات مفصلی وجود دارد. 
 

دارو

بعضی ازدارو ها ممکن است درکاهش علائم این بیماری مؤثر باشند. مانند::
•    استامینوفن.  استامینوفن (تایلینول) درد را کاهش می دهد اما التهاب را کاهش نمی دهد و ثابت شده است که برای افرادی که به آرتروز خفیف و یا متوسط مبتلا هستند، مؤثراست. مصرف بیش ازحد مجاز استامینوفن می تواند باعث آسیب کبدی بشود.
•    داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs).     NSAIDs ممکن است ازشدت التهاب بکاهند و درد را تسکین دهند. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی بدون نسخه شامل آیبوپروفن (Advil-Motrin IB-others) و ناپروکسن (Aleve-others) می باشند. NSAID ها می توانند باعث ناراحتی معده، زنگ زدن گوش، مشکلات قلبی-عروقی، خونریزی و آسیبهای کبد و کلیه بشوند. افراد بالای 65 سال و اشخاصی که خونریزی معده دارند نباید ازاین داروها استفاده کنند. NSAIDs عوارض جانبی کمی دارند و درکاهش درد بسیارمرثرهستند.
 

درمان
بهترین و مهمترین راه برای درمان آرتروزورزش کردن و داشتن وزن مناسب است. پزشک شما ممکن است درمانهای دیگری را نیزبه شما پیشنهاد کند. مانند:
•    فیزیوتراپی.  فیزیوتراپیست می تواند به شما برنامه تمرینات فردی بدهد که عضلات اطراف مفصل را تقویت کند، حرکات مفصلی را بیشترکند و درد را کاهش دهد.
•    کاردرمانی.  کاردرمانگر می تواند به شما کمک کند تا برای انجام وظایف روزانه خود راههایی پیداکنید تا فشارکمتری به مفاصل دردناک شما وارد آید. برای مثال کسانی که به آرتروز انگشتان دست مبتلا هستند می توانند مسواکی با دسته بزرگتر انتخاب کنند تا راحتترمسواک بزنند و یا گذاشتن یک صندلی درحمام برای کسانی که آرتروززانو دارند و نمی توانند ایستاده دوش بگیرند. 
•    نگهدارنده یا کفی کفش. پزشک شما ممکن است برای شما کفی کفش و یا وسایل دیگری تجویزکند که به کاهش درد شما درهنگام ایستادن و پیاده روی کمک کند.
•    شرکت کردن درکلاس دردهای مزمن.  بنیاد آرتروز و سایر مراکزپزشکی کلاسهایی برای بیماران مبتلا به آرتروز و دردهای مزمن دارند. از دکترخود آدرس این کلاسها را بپرسید و یا با بنیاد آرتروزتماس بگیرید. دراین کلاسها مهارتهای کنترل درد آرتروزرا به شما آموزش می دهند و با افراد دیگری که به این بیماری مبتلا هستند آشنا می شوید و ازتجربیات آنها دراین زمینه استفاده می کنید.
 

جراحی و سایرروشها
اگر درمانهای محتاطانه عمل نکرد، ممکن است بخواهید راههای دیگری را امتحان کنید:
•    تزریق کورتیزون. تزریق داروهای کورتیکوزتروئیدممکن است به ازبین بردن دردهای مفصلی کمک کند. دراین روش ابتدا پزشک اطراف مفصل را بی حس کرده و سپس دارو را به مفصل تزریق خواهد کرد.
•    تزریق روغن.  تزریق اسید هیالورونیک درزانوبا محافظت از بافت نرمچه درد را کاهش می دهد. اسید هیالورونیک به طورطبیعی درمایع مفصلی وجود دارد. 
•    برش دادن استخوان.  درطول عمل که جراحی استئوتومی نام دارد، جراح با ایجاد برش در زیر و یا روی زانو استخوانها را تصحیح می کند. این عمل با تغییر دادن محلی که وزن بدن را تحمل می کند به کاهش درد زانو کمک می کند.
•    تعویض مفصل.  دراین عمل که آرتروپلاستی نام دارد، جراح سطوح آسیب دیده مفصل را برداشته و بجای آن قطعاتی ازپلاستیک یا فلزرا جایگزین می کند. بیشترین مفاصلی که نیازبه تعویض پیدا می کنند مفصل زانو و لگن است. خطرات این عمل جراحی شامل عفونت و لخته شدن خون است. مفاصل مصنوعی ممکن است پس ازمدتی شل شده و نیاز به جایگزینی مجدد داشته باشند. تعویض مجدد مفصل موفقیت جراحی را به چالش می کشد.

تغییرسبک زندگی و درمانهای خانگی می تواند درکاهش نشانه های آرتروز مؤثرباشد. شاید شما هم بخواهید نکات زیر را امتحان کنید: 
•    ورزش کردن.  ورزش کردن قدرت تحمل شما را بالا می برد و ماهیچه های اطراف مفصل را صاف می کند.  ورزش هایی مانند پیاده روی، دوچرخه سواری و شنا انجام دهید اما اگردرد مفصلی جدیدی را احساس کردید، ورزش را متوقف کنید. اگراین درد جدید تا چند ساعت پس ازورزش کردن طول کشید ممکن است علت آن تمرین بیش ازحد باشد دراین صورت لازم نیست ورزش را کلا کناربگذارید.
•    کم کردن وزن.  اضافه وزن و چاقی فشارزیادی به مفاصل زانو و لگن وارد می کند. کاراین مفاصل تحمل وزن بدن است. کم کردن وزن حتی به میزان اندک فشارروی مفاصل را کم کرده و ازشدت درد کاسته می شود.  ازپزشک خود بخواهید برنامه ای برای کاهش وزن صحیح به شما بدهد. اغلب افراد برای کاهش وزن هم ازرژیم غذایی پیروی می کنند و هم ورزش می کنند.
•    پمادهای بدون نیازبه نسخه را امتحان کنید.  پمادها و ژل های قابل دسترس درداروخانه ها آرتروزرا بطورموقت تسکین می دهند. بعضی ازاین پمادها با سرد یا گرم کردن، موضع درد را بیحس می کنند. بعضی دیگرازاین پمادها محتوای داروهایی نظیرآسپیرین یا ترکیبات مشابه هستند که جذب پوست می شوند. پمادهای ضد درد برای مفاصلی که نزدیک به سطح پوست هستند مانند مفاصل زاو و انگشتان بهترجواب می هند.
•    ازوسایل کمکی استفاده کنید.  با استفاده ازوسایل کمکی می توانید بدون فشارآوردن به مفاصل دردناک روزخود را سپری کنید. به دست گرفتن عصا هنگام راه رفتن وزن شما را ازروی مفاصل زانو و لگن برمی دارد. عصا را با دستی که درجهت مخالف پای دردناک است بگیرید. اگر انگشتانتان مبتلا به آرتروزاست  ازوسایلی درآشپزخانه استفاده کنید که کارکردن را برایتان راحت کند. پزشک یا کاردرمانگر می تواند درمورد وسایل کمکی مورد نیازشما نظربدهند. نگاهی هم به بروشورها و فروشگاه های لوازم پزشکی بیندازید تا وسایل مورد دلخواه خود را پیدا کنید.

افرادی که با استفاده از مسکن های دردهای آرتروز نتیجه نگرفته اند، بعضی اوقات برای آرام کردن درد به داروهای مکمل و داروهای جایگزین رومی آورند.

بعضی ازاین داروها شامل نمونه های زیر است:
•    آکیوپانکتور.  بعض مطالعات نشان داده است که آکیوپانکتوردرکاهش درد و گسترش دامنه حرکات مفصل زانو مؤثراست درطول درمان با آکیوپانکتورسوزنهای بسیارنازکی را به دقت دربدن شما قرارمی دهند. خطرات این کار شامل عفونت، کبودی و درد محل فرورفتن سوزن است.
•    گلوکزامین و کوندروتین.  مطالعات نظرات متفاوتی را درمورد این مکمل قدیمی نشان می دهد. بعضی معتقدند که این مکمل دردرمان آرتروزمؤثراست درحالیکه  بعضی دیگرعقیده دارند که استفاده کردن ازآن بهترازهیچ است. اگربه صدف حساسیت دارید ازاین مکمل استفاده نکنید. استفاده ازاین مکمل با داروهای رقیق کنده خون مانند وارفارین واکنش نشان داده و ممکن است مشکلات خونی ایجاد کند.
•    آووکادو و لوبیای سویا.  این مکمل قدیمی که مخلوطی از آووکادو و روغن سویا است دراروپا طرفداران بسیاری دارد. بسیاری ازافراد دراروپا برای درمان آرتروزلگن و زانو ازاین ماده ضد التهاب استفاده می کنند. بعضی مطالعات نشان داده که این مکمل سرعت آسیب های وارده به مفصل را کم کرده و یا ازاین آسیب ها جلوگیری می کند.
•    تای چی و یوگا.  این حرکات درمانی شامل تمرینات آرام و کششی همراه با تنفسهای عمیق است. بسیاری ازمردم برای کاهش استرس های روزانه این حرکات را انجام می دهند. اندک تحقیقاتی که انجام شده نشان می دهد که یوگا و تای چی ممکن است دردهای آرتروز را کاهش دهند. اگراین حرکات توسط مربی آموزش دیده تعلیم داده شوند این درمان می تواند بی خطرباشد. ازانجام حرکاتی که ایجاد درد درمفاصل می کنند خودداری کنید.

دراین مورد با پزشک معالج خود مشورت کنید.

تغییر سبک زندگی و انجام درمانهای خاص راهی است برای کنترل درد و ناتوانی اما بخشی دیگرازدرمان شما را نگاه شما به زندگی تشکیل می دهد. قدرتمند بودن شما با وجود تحمل درد وناتوانی بوجود آمده دراثر آرتروز هرروز با شما است.

اگراحساس خستگی و ناامیدی می کنید با پزشک خود تماس بگیرید. او می تواند کسانی را به شما معرفی کند که به شما کمک و همدلی کنند.