سلجیلین
Selegiline
دارو شناسی
سلجیلین دارویی است که همراه با لوودوپا و ی لوودوپا و کاربیدوپا برای درمان بیماری پارکینسون تجویز می شود. این دارو باعث افزایش اثرات لوودوپا شده و سرعت پیشرفت بیماری را کاهش می دهد.
این داروفقط با نسخه پزشک دردسترس می باشد.
این دارو به اشکال زیرموجود می باشد:
• قرص
• کپسول
• تبلت سریع بازشونده
اسامی تجاری
1. Eldepryl
2. Zelapar
پیش از مصرف
درتصمیم گیری برای استفاده از یک دارو، خطرات ناشی از مصرف دارو باید کمتر ازمزایای آن باشد. درانتخاب این دارو دقت کنید. حتما با نظر پزشک ازاین دارو استفاده کنید.
آلرژی و حساسیت
وجود هرگونه حساسیت به این دارو یا داروهای دیگررا به اطلاع پزشکتان برسانید. همچنین وجود هرگونه حساسیت به غذا، رنگ، مواد نگهدارنده و یا حیوانات را به پزشکتان اطلاع دهید. برای استفاده ازداروهای بدون نسخه حتما بروشورآنها را به دقت مطالعه کنید.
اطفال
مطالعات مناسب در رابطه با استفاده از این دارو تا به امروز درکودکان انجام نشده است. با این حال، ایمنی و اثربخشی این دارو درکودکان ثابت نشده است.
سالمندان
مطالعات انجام شده در رابطه با استفاده از این دارو محدودیت مصرف را دربزرگسالان نشان نداده است. اما احتمال بروز اثرات ناخواسته مانند فشارخون بالا، افت فشارخون، خواب آلودگی غیر عادی وجود دارد. رعایت احتیاط درمورد مصرف دارو توسط سالمندان لازم می باشد.
دوران شیردهی و مادران شیرده
هیچ تحقیقی برروی زنان شیرده انجام نشده که نشان دهنده میزان خطر برای نوزاد دردوران شیردهی باشد. دردوران شیردهی برای استفاده از یک دارو، خطرات ناشی از مصرف دارو باید کمتر ازمزایای آن باشد.
تداخلات دارویی
اگرچه بعضی ازداروها نباید با یکدیگرمصرف بشوند، اما گاهی اوقات لازم است دو دارو همزمان استفاده شوند حتی اگرتداخل دارویی داشته باشند. درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزدارو را عوض کند و یا سایراقدامات احتیاطی لازم را به عمل آورد.
درصورتی که هرنوع داروی دیگری چه با نسخه پزشک و چه بدون نسخه پزشک مصرف می کنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
استفاده ازاین دارو با داروهای زیرتوصیه نمی شود. درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزدارو را عوض کند و یا سایراقدامات احتیاطی لازم را به عمل آورد:
• Amitriptyline
• Amoxapine
• Amphetamine
• Apraclonidine
• Atomoxetine
• Benzphetamine
• Brimonidine
• Bupropion
• Carbamazepine
• Carbinoxamine
• Citalopram
• Clomipramine
• Cyclobenzaprine
• Cyproheptadine
• Desipramine
• Desvenlafaxine
• Dexfenfluramine
• Dexmethylphenidate
• Dextroamphetamine
• Dextromethorphan
• Diethylpropion
• Doxylamine
• Duloxetine
• Ephedrine
• Escitalopram
• Fenfluramine
• Fluoxetine
• Fluvoxamine
• Furazolidone
• Guanadrel
• Guanethidine
• Hydroxytryptophan
• Imipramine
• Iproniazid
• Isocarboxazid
• Isometheptene
• Levomethadyl
• Levomilnacipran
• Linezolid
• Lisdexamfetamine
• Maprotiline
• Mazindol
• Meperidine
• Methadone
• Methamphetamine
• Methotrimeprazine
• Methyldopa
• Methylene Blue
• Methylphenidate
• Milnacipran
• Mirtazapine
• Moclobemide
• Nefopam
• Nialamide
• Nortriptyline
• Opipramol
• Paroxetine
• Phendimetrazine
• Phenelzine
• Phenmetrazine
• Phentermine
• Phenylalanine
• Phenylephrine
• Phenylpropanolamine
• Procarbazine
• Propoxyphene
• Protriptyline
• Pseudoephedrine
• Rasagiline
• Reserpine
• Safinamide
• Selegiline
• Sertraline
• Sibutramine
• St John's Wort
• Sumatriptan
• Tapentadol
• Tetrabenazine
• Tramadol
• Tranylcypromine
• Trazodone
• Trimipramine
• Tryptophan
• Venlafaxine
• Vilazodone
• Vortioxetine
استفاده ازاین دارو با هریک ازداروهای زیرممکن است خطربعضی ازعوارض جانبی را افزایش دهد اما استفاده ازدو دارو بطورهمزمان ممکن است بهترین درمان برای شما باشد درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزیک دارویا هردو دارو را عوض کند:
• Alizapride
• Altretamine
• Amineptine
• Amisulpride
• Amitriptylinoxide
• Avocado
• Bitter Orange
• Bromperidol
• Buspirone
• Clovoxamine
• Dibenzepin
• Difenoxin
• Diphenoxylate
• Dolasetron
• Domperidone
• Dothiepin
• Doxepin
• Droperidol
• Ethchlorvynol
• Femoxetine
• Fentanyl
• Fluspirilene
• Frovatriptan
• Granisetron
• Guarana
• Haloperidol
• Hydrocodone
• Hydromorphone
• Iobenguane I 123
• Kava
• Licorice
• Lofepramine
• Lorcaserin
• Ma Huang
• Mate
• Melitracen
• Mephentermine
• Metaraminol
• Metoclopramide
• Metopimazine
• Morphine
• Morphine Sulfate Liposome
• Naratriptan
• Nefazodone
• Nilotinib
• Oxycodone
• Palonosetron
• Penfluridol
• Pentazocine
• Pimozide
• Reboxetine
• Sulpiride
• Sultopride
• Tianeptine
• Tiapride
• Tyrosine
• Veralipride
• Ziprasidone
استفاده ازاین دارو با هریک ازداروهای زیرممکن است خطربعضی ازعوارض جانبی را افزایش دهد اما استفاده ازدو دارو بطورهمزمان ممکن است بهترین درمان برای شما باشد درچنین مواردی ممکن است پزشک دوزیک دارویا هردو دارو را و یا زمان مصرف یک یا هردو دارو را عوض کند:
• Acarbose
• Albiglutide
• Alogliptin
• Bromocriptine
• Canagliflozin
• Chlorpropamide
• Dapagliflozin
• Desogestrel
• Dienogest
• Dopamine
• Drospirenone
• Dulaglutide
• Empagliflozin
• Estradiol Cypionate
• Estradiol Valerate
• Ethinyl Estradiol
• Ethynodiol Diacetate
• Etonogestrel
• Exenatide
• Ginseng
• Glimepiride
• Glipizide
• Glyburide
• Insulin
• Insulin Aspart, Recombinant
• Insulin Bovine
• Insulin Degludec
• Insulin Detemir
• Insulin Glulisine
• Insulin Lispro, Recombinant
• Levonorgestrel
• Linagliptin
• Liraglutide
• Lixisenatide
• Medroxyprogesterone Acetate
• Mestranol
• Metformin
• Miglitol
• Nateglinide
• Norelgestromin
• Norethindrone
• Norgestimate
• Norgestrel
• Pioglitazone
• Pramlintide
• Repaglinide
• Rosiglitazone
• Saxagliptin
• Sitagliptin
• Tolazamide
• Tolbutamide
• Vildagliptin
تداخلات دارویی دیگر
بعضی ازداروها را نباید باغذا و یا درنزدیکی وقت غذا و یا با غذاهای خاصی مصرف کرد چون ممکن است تداخل داروی پیش بیاید. استفاده ازالکل یا سیگاردرهنگام مصرف بعضی ازداروها هم ممکن است موجب تداخل دارویی بشود.
سایرمشکلات پزشکی
وجود مشکلات پزشکی دیگری ممکن است برروی استفاده ازاین دارو اثرگذارباشد. وجود هرگونه مشکل پزشکی دیگری از قبیل موارد زیررا به اطلاع پزشک خود برسانید:
• دیسکینزی (حرکات غیر طبیعی عضله)
• فشار خون بالا
• بیماری های روانی
• افت فشارخون وضعیتی که علائم آن عبارتند ازسرگیجه، سبکی سرو یا غش هنگام بلند شدن از حالت نشسته یا خوابیده . با احتیاط مصرف شود. عوارض جانبی ممکن است تشدید شود.
• بیماری های کلیوی شدید استفاده ازاین دارودر بیماران مبتلا به این بیماری توصیه نمی شود.
• بیماری کبد با احتیاط مصرف شود. عوارض جانبی ممکن است تشدید شود.
• فنیل کتونوریا (PKU) قرص های سریع بازشونده فنیل آلانین ممکن است این وضعیت را بدتر کنند.
نحوه مصرف
این دارو فقط باید توسط پزشک برای شما تجویزشود تا شرایط شما را بهبود بخشد. دارو را بیش از میزان تجویزشده مصرف نکنید.
قبل ازاستفاده ازداروی سلجیلین مطمئن شوید که از تمامی مزایا و خطرات دارو مطلع هستید. بروشورآن را مطالعه کنید تا اطلاعات لازم را درمورد دارو کسب کنید. اگر ابهامی وجود داشت با پزشک خود مطرح کنید.
بهترین روش مصرف کپسول صبحها همراه با صبحانه یا نهار است. کسانی که مشکل خواب دارند بهتراست دارو را با شام مصرف کنند.
برای استفاده از قرص های سریع انتشارقبل ازدست زدن به دارو مطمئن شوید که دستهایتان خشک است. فویل پشت بسته قرص را بردارید و قرص را روی زبان بگذارید. دارو بسرعت جذب می شود. تا 5 دقیقه قبل و بعد ازمصرف این نوع قرص ازمصرف آشامیدنی و خوردنی پرهیزکنید.
بهتراین است که دارو قبل ازصبحانه استفاده شود. ازخرد کردن و دو نیمه کردن قرص خودداری کنید.
میزان مصرف
میزان مصرف این دارو در بیماران مختلف متفاوت می باشد.
دوزدارو
ازاین دارو طبق دستورپزشک و یا دستورات روی جعبه استفاده کنید. اطلاعات داده شده مقدارمتوسط مصرف این دارو را نشان می دهد. اگرمیزان مصرف شما با آنچه روی برچسب جعبه نوشته شده متفاوت است آن را طبق دستورپزشک تغییردهید.
مقدارمصرف شما بستگی به میزان دوزدارو دارد. همچنین تعداد دفعاتی که درطول روز دارو مصرف می کنید و فاصله بین دوزهای دارویی و همچنین مدت زمان مصرف داروبستگی به بیماری شما دارد.
برای فرم دوزخوراکی کپسول یا قرص برای بیماری پارکینسون
• بزرگسالان 5 میلی گرم دوباردرروز. پزشک شما ممکن است درصورت لزوم دوز را تنظیم کند.
• کودکان استفاده و دوزباید توسط پزشک تعیین شود.
برای فرم دوزخوراکی قرص سریع انتشار
• بزرگسالان درابتدا 25/1 میلی گرم یکباردرروزقبل ازصبحانه به مدت حداقل 6 هفته. پس از6 هفته پزشک شما ممکن است درصورت لزوم دوز را یه 5/2 میلی گرم افزایش دهد.
• کودکان استفاده و دوزباید توسط پزشک تعیین شود.
درصورت فراموش کردن یک وعده دارویی چه کنیم؟
اگریکبارمصرف دارو را فراموش کردید آن را دراولین فرصت مصرف کنید اما اگربه زمان مصرف دوزبعدی نزدیک هستید تا آن زمان صبرکنید. دوزبعدی را طبق معمول مصرف کنید. مصرف دارو را دو برابرنکنید.
درهنگام استفاده بیش ازحد و موارد اورژانسی چه کنیم؟
در این صورت با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
درهنگام مصرف دارو چه موارد تغذیه ای را باید درنظرگرفت؟
اگرپزشک معالج رژیم غذایی خاصی را توصیه نکرده است رژیم معمولی و نرمال روزانه خود را ادامه دهید.
شیوه نگهداری ازدارو
دارو را دردمای معمولی اتاق نگهداری کنید و ازگرما، رطوبت، نورمستقیم و یخ زدگی محافظت کنید. دردارو را محکم ببندید. دورازدسترس اطفال نگهداری کنید.
دارورا بیش از حد نیاز خود تهیه نکنید. ازپزشک خود بپرسید با داروهای اضافه چه باید کرد.
اقدامات احتیاطی
کنترل و معاینه مرتب بیماردرطول درمان و استفاده ازاین دارو برای اطمینان ازعملکرد آن حائز اهمیت است.
اگردرطول 14 روز گذشته مپریدین مانند Demerol، مهارکننده MAO مانند isocarboxazid, phenelzine, tranylcypromine, Marplan®, Nardil®, or Parnate ، مصرف کرده اید، از سلجیلین استفاده نکنید.
مصرف همزمان این داروها ممکن است موجب اضطراب، سردرگمی، بیقراری، ناراحتی معده یا روده، تب بالای ناگهانی، فشارخون بسیاربالا یا تشنج شدید بشود.
درطول مصرف سلجیلین ازداروهای زیر استفاده نکنید:
dextromethorphan (Robitussin®, Pediacare®), St. John's wort, or pain medicines (eg, methadone, propoxyphene, tramadol, Darvon®, Dolophine®, Ultram®)
مصرف سلجیلین ممکن است درصورت مصرف همزمان با مهارکننده های MAO مانند phenelzine, rasagiline, tranylcypromine و داروهای ضد افسردگی مانند آمی تریپتیلین، دوکسپین، فلوکستین، فلووکسامین، نورتریپتیلین، پاروکستین، سرترالین باعث بروزبیماری سندرم سروتونین می شود. علائم سندرم سروتونین عبارت است از اضطراب، بیقراری، ضربان سریع قلب، تب، تعریق، اسپاسم عضلانی، تهوع، استفراغ و توهم.
اگردوزمصرفی بیمارروزانه 10 میلی گرم و یا کمترباشد، هیچ محدودیتی درمصرف خوردن یا نوشیدت وجود ندارد. اما با این حال ممکن است واکنشهای خطرناکی مانند فشارخون بالای ناگهانی اتفاق بیفتد.
درصورت مصرف دوزبالاترازداروازمصرف غذاها یا نوشیدنی و داروهای خاص اجتناب کنید:
• غذاهایی که حاوی تیرامین بالا هستند مانند پنیر، باقلا و یا پوست باقلا، مخمر و یا عصاره گوشت دودی یا گوشتهای نمک سود، مرغ یا ماهی دودی، انواع سوسیس مانند بولونیا، پپرونی، کالباس، سوسیس دودی و یا گوشتهای تخمیرشده، کلم ترش یا هر میوه بیش از حد رسیده
• مشروبات الکلی و آبجو و شراب
• مصرف مقدار زیادی از مواد حاوی کافئین یا نوشیدنی مانند قهوه، چای، کولا و یا شکلات
• مصرف داروی دیگر مگراینکه مورد تایید و یا تجویز شده پزشک معالج شما باشد. بخصوص داروهای بدون نسخه مانند داروهای سرماخوردگی (از جمله قطره بینی یا اسپری)، سرفه، آسم، تب یونجه و کنترل اشتها، انرژی زا
• همچنین برای حداقل 2 هفته پس از قطع مصرف این دارو بیمارممکن است به غذاها، نوشیدنی ها و سایر داروها واکنش نشان می دهد
• اگرمتوجه مشکلاتی مانند سردرد شدید، سفتی گردن، درد قفسه سینه، ضربان سریع قلب ، تهوع و استفراغ شوید بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید. این علائم ممکن است منجربه یک عارضه جدی بشوند.
این دارو ممکن است باعث سرگیجه، خواب آلودگی و کاهش هوشیاری بشود. پیش ازانجام مواردی مانند رانندگی، کاربا ماشین آلات دقیق یا کارهای دیگری که ممکن است خطرناک باشند، با پزشک معالج خود مشورت کنید.
این دارو ممکن است باعث سرگیجه، سبکی سر، غش درهنگام بلند شدن ازحالت خوابیده و یا نشسته است. اگراین مشکل ادامه پیدا کد و یا بدتر شد، با پزشک معالج خود مشورت کنید.
اگر در هنگام بلع دچار درد ، قرمزی، تورم و یا زخم در دهان شدید، با پزشک معالج خود مشورت کنید.
سلجیلین ممکن است باعث خشکی دهان شود. برای تسکین موقت این عارضه استفاده از آب نبات بدون قند یا آدامس، گذاشتن یخ در دهان و یا استفاده از جایگزینهای بزاق مناسب است.
ادامه خشکی دهان ممکن است شانس بیماری های دندان از جمله پوسیدگی دندان، بیماری لثه و عفونت قارچی دهان را افزایش دهد. دراینصورت با پزشک معالج خود مشورت کنید.
مصرف این دارو دربرخی از افراد باعث تغییرات غیرعادی دررفتار بیمارمی شود. اگر بیماراقدام به قمارکرد و یا افزایش علاقه به رابطه جنسی پیدا کرد، به پزشک معالج وی مراجعه کنید.
این دارورا بدون اطلاع پزشک قطع نکنید. ممکن است لازم باشد پزشک قبل از قطع کامل دارو دوز آن را بتدریج کاهش دهد.
پوست خود را به طور منظم ازنظر نشانه های سرطان پوست به نام ملانوما بررسی کنید. اگرمتوجه نقاط غیر عادی ، قرمز، قهوه ای، سیاه و سفید شدید با پزشک معالج خود مشورت کنید.
عوارض جانبی
هردارویی با وجود مزایا درمورد درمان ممکن است عوارض جانبی هم بدنبال داشته باشد. عوارض جانبی جدی ممکن است درطول درمان با این دارو رخ دهد. گاهی عوارض جانبی بدون هیچگونه پیش آگاهی اتفاق می افتند. اما اغلب علائم هشداردهنده وجود دارند.
اگرهرکدام ازعوارض جانبی زیررخ داد بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض جانبی بیشتررایج
• منقبض شدن، پیچش، حرکات تکراری کنترل نشده زبان، لبها، صورت، دستها و پاها
عوارض جانبی کمتر رایج
• تاری دید
• کوفتگی
• درد قفسه سینه
• تشنج
• کاهش ادرار
• تنفس مشکل و با زحمت
• عدم وجود بلع
• ناامیدی
• سرگیجه
• خشکی دهان
• غمگینی
• سردرد
• تشنگی زیاد
• ضربان نامنظم قلب
• بد خلقی
• قسمتهای آبی یا بنفش روی پوست
• از دست دادن اشتها
• بی علاقگی
• تغییرات خلق و خو
• درد عضلانی و گرفتگی عضلات
• تهوع یا استفراغ
• عصبانیت
• بی حسی یا سوزن سوزن شدن دست ها، پاها و یا لب
• ضربان در گوش
• توهم
• لرزش و راه رفتن ناپایدار
• لرزش در دستها و پاها
• خواب آلودگی غیر عادی
• ضربان قلب آهسته یا سریع
• تورم یا التهاب دهان
• تنگی قفسه سینه
• خستگی
• مشکل در تمرکز
• مشکل خواب
• عدم تعادل، لرزش و یا مشکلات دیگر درکنترل عضلات
• خستگی یا ضعف غیر عادی
عوارض جانبی نا شناخته
• سراسیمگی
• اسهال
• سرگیجه، غش کردن یا سبکی سر هنگام بلند شدن ناگهانی از حالت خوابیده یا نشسته
• تب
• رفلکسهای بیش از حد
• هماهنگی ضعیف
• بیقراری
• لرز
• تعریق
• صحبت کردن یا حرکات با هیجان خارج ازکنترل
اگرعوارض جانبی زیربرای بیماررخ داد بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
علائم مصرف بیش از حد
• سراسیمگی
• درد قفسه سینه
• مشکل درباز کردن دهان و یا تریسموس
• سرگیجه شدید یا غش
• ضربان سریع یا نامنظم قلب
• تب شدید
• فشار خون بالا یا پایین
• اسپاسم شدید بدن که در آن سر و پاشنه به عقب خم شود و بدن رو به جلو قوسی شکل باشد
• تنفس مشکل
برخی ازعوارض جانبی نیازی به توجهات پزشکی ندارد. این عوارض ممکن است درطول درمان و تنظیم بدن با دارو برطرف شود. پزشک شما می تواند راهکارهایی برای جلوگیری و یا کاهش عوارض به شما توصیه کند.
عوارض جانبی بیشتر رایج
• خشکی پوست
• کهیر، خارش یا بثورات پوستی
• خارش، پوسته پوسته شدن، قرمزی شدید، درد یا ورم پوست
• آبریزش بینی
• عطسه
• گرفتگی بینی
• مشکل خواب
عوارض جانبی کمتر رایج
• اسید و یا ترشی معده
• کمر درد
• آروغ زدن
• نفخ
• بدن درد
• احتقان
• سرفه کردن
• مشکل اجابت مزاج
• مشکلات حرکتی
• خشکی و یا درد های گلو
• هوای اضافی و یا گازدرمعده یا روده
• سوزش معده
• خشونت صدا
• سوء هاضمه
• درد مفاصل
• گرفتگی عضلات پا
• درد عضلانی
• درد یا سفتی عضلانی
• ناراحتی یا درد معده
• ورم مفاصل
• تورم غدد گردن
• مشکلات دندان
• تغییرات صدا
اگربا مشکلات دیگری دررابطه با مصرف این دارو مواجه شدید با پزشک خود مشورت و بررسی کنید.