تاکی کاردی (ضربان بالای قلب)

اگرضربان قلب درحالت استراحت بالاترازحد طبیعی باشد به آن تاکی کاردی می گویند.  قلب سالم و بالغ فردی که درحالت استراحت است بطورمعمول بین 60 تا 100 باردردقیقه می زند.  ابتلا به تاکی کاردی یعنی افزایش ضربان قلب درحفره های بالایی یا پایینی قلب ویا هردو.
ضربان قلب توسط سیگنال های الکتریکی ارسالی از بافت قلب کنترل می شود.  تاکی کاردی زمانی اتفاق می افتد که به علت اختلال درقلب،  سیگنال های الکتریکی سریعترارسال شوند.
دربعضی ازموارد،  تاکی کاردی علامت و عوارضی ندارد.  اما تاکی کاری بطورجدی ممکن است عملکرد طبیعی قلب را مختل کرده و خطرابتلا به سکته مغزی،  ایست ناگهانی قلبی را افزایش داده و درنهایت موجب مرگ بشود.  
درمان این عارضه به کنترل ضربان و پیشگیری از بیماریهای مربوطه کمک می کند.
 

هنگامی که ضربان قلب بیش ازحد تند باشد،  امکان دارد خون پمپ شده ازقلب به همه جای بدن نرسد و اکسیژن رسانی به قسمتی ازبافتها یا اندام ها انجام نشود.
علائم و نشانه های تاکی کاری عبارتند از:
•    سرگیجه
•    تنگی نفس
•    سبکی سر
•    نبض سریع
•    تپش قلب بصورت ضربان ناراحت یا نامنظم یا احساس ریخته شدن درقفسه سینه
•    درد در قفسه سینه
•    غش (سنکوپ)
برخی افراد مبتلا به تاکی کاردی هیچگونه نشانه ای ندارند و فقط درطول معاینه فیزیکی یا گرفتن نوارقلب متوجه مشکل خود می شوند. 
 

شرایط متعددی ممکن است باعث ایجاد تاکی کاردی و نشانه های آن بشود.  درصورتی که متوجه علائم بیماری شدید به پزشک خود مراجه کنید.  پزشک برای تشخیص این بیماری و یا سایربیماریهای مربوط به ریتم قلب  ممکن است دستورگرفتن نوارقلب را بدهد.
اگردرقفسه سینه احساس درد دارید که بیش ازچند دقیقه طول کشیده ،  بسختی نفس می کشید و یا غش کردید بلافاصله به مراکزاورژانس مراجعه کنید. 
  

تاکی کاردی باعث اختلال درتکانه های الکتریکی طبیعی می شود که عملکرد پمپاژ قلب را کنترل می کنند.  عوامل بسیاری باعث ایجاد یا تشدید مشکلات سیستم الکتریکی قلب می شود.  این عوامل عبارتند از:
•    آسیب به بافت قلب دراثربیماری قلبی
•    مسیرهای الکتریکی غیرطبیعی قلب به صورت اشکال مادرزادی
•    بیماری و یا ناهنجاری های مادرزادی قلب
•    کم خونی
•    ورزش
•    استرس ناگهانی مانند ترس
•    فشارخون بالا
•    سیگارکشیدن
•    تب
•    نوشیدن الکل زیاد
•    نوشیدن بیش ازحد نوشابه های کافئین دار
•    عوارض جانبی دارو
•    مصرف مواد مخدرمانند کوکائین
•    عدم تعادل الکترولیت،  که به همراه مواد معدنی برای انجام تکانه های الکتریکی لازم هستند
•    تیروئید پرکار
علت دقیق ضربان تند قلب را دربرخی موارد نمی توان تعیین کرد.

مدارالکتریکی قلب
قلب ازچهارحفره تشکیل شده است.  دو حفره بالایی دهلیزها و حفره های پایینی بطن ها هستند.  دردرون دهلیزراست گروهی سلول به نام گره سینوسی وجود دارند که ضربانسازطبیعی قلب است و پیامهای الکتریکی ایجاد می کند. گره سینوسی تولید کننده ضرباتی است که با هرضربان قلب شروع می شود. 
درحالت عادی، ضربه ها ابتدا ازدهلیزگذشته و ازمسیراتصال قسمت بالایی و پایینی حفره های قلب به نام گره اتریوونتریکولار(  AV) عبورمی کند.  پس ازعبورسیگنال گره سینوسی و گذشتن ازدهلیز، دهلیزمنقبض شده و خون را به درون بطن پمپاژ می کند سپس این سیگنال از گره AV عبورکرده وارد بطن می شود و ازآنجا با انقباض بطن به درون بدن پمپاژ می شود.
تاکی کاری زمانی اتفاق می افتد که مشکلی درسیگنال های الکتریکی که مولد ضربان قلب هستند،  پیش بیاید و باعث می شود که ضربان قلب سریعترازحد نرمال باشد.
انواع متداول تاکی کاردی عبارتند از:
•    فیبریلاسیون دهلیزی:  این عارضه  سریع شدن ضربان قلب ناشی از تکانه های نامنظم الکتریکی دردهلیزمی باشد و درنتیجه باعث ضربان ناهماهنگ،  سریع و انقباضات ضعیف دهلیزمی شوند.
سیگنال های الکتریکی دهلیزی فشارزیادی به گره AV   وارد کرده و باعث ضربان نامنظم دهلیزی می شوند.  این عارضه می تواند موقتی باشد.  اما گاهی به درمان نیازدارد.
اغلب بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی بیماری های زمینه ای مربوط به ناهنجاری قلب و بیماریهایی نظیرفشارخون بالا دارند.  عواملی دیگری که ممکن است باعث فیبریلاسیون دهلیزی شوند مانند اختلال دریچه قلب،  پرکاری تیروئید و یا مصرف میزان بالای الکل می باشد.  
•    فلوتردهلیزی:  درفلوتردهلیزی ضربان قلب بسیارسریع اما بطورمنظم می باشد.  علت فلوتردهلیزی مدارنامنظم دهلیزی است.  
علت ضربان سریع انقباضات ضعیف دهلیزی می باشد.  سیگنال های سریع وارد شده به گره  AV  باعث ضربان سریع و گاهی غیرعادی بطنی می شوند.  گاهی این عارضه بخودی خود بهبود پیدا می کند.  درغیراینصورت حتماً باید درمان شود.
            معمولاً افرادی که فلوتردهلیزی را تجربه می کنند به احتمال زیاد به فیبریلاسیون دهلیزی هم دچارخواهند شد.
•    تاکی کاردی فوق بطنی (  SVT) :  این ناهنجاری معمولاً ازهنگام تولد وجود دارد ومنشاء آن جایی دربالای بطن است و توسط مدارغیرطبیعی قلب ایجاد می شود و یک حلقه ازسیگنال های همپوش را موجب می شود.
دریک فرم از  SVTوجود اختلال در گره AV ممکن است سیگنال الکتریکی را به دو قسمت تقسیم کند که یکی ازاین سیگنال ها به بطن ارسال می شود و دیگری به دهلیزبرمی گردد. 
اختلال شایع دیگروجود یک مسیراضافی ازدهلیزبه بطن است که ازکنار گره AV عبورمی کند و ممکن است منجربه رفتن  یک سیگنال به سمت پایین و یکی به سمت بالا بشود.  سندرم ولف پارکینسون وایت  اختلال شایع مسیراضافی است.
•    تاکی کاردی بطنی:  این اختلال ضربان سریع قلب است که منشاء آن  سیگنال های غیرطبیعی دربطن است.  سرعت ضربان قلب  فرصت پرشدن و سپس انقباض را به بطن نمی دهد بخصوص برروی پمپاژقلب به بدن تأثیرمی گذارد.  تاکی کاردی بطنی یک مورد اورژانسی و خطرناک برای زندگی است.
•    فیبریلاسیون بطنی:  این اختلال زمانی اتفاق می افتد که تکانه های سریع و آشفته باعث می شود که بجای پمپاژ لازم به بدن،  به لرزش بیفتد.  این اختلال درصورتی که ضربان قلب درعرض چند دقیقه به حالت عادی برنگردد،  کشنده است. 
بسیاری ازافراد ی که فیبریلاسیون بطنی یا یک بیماری قلبی را تجربه کرده اند،  ضربه محکمی مانند رعد و برق را تجربه کرده اند.
 

هرچیزی که برروی قلب فشاروارد کند و یا به بافت قلب آسیب بزند می توند خطرابتلا به تاکی کاردی را افزایش دهد.  تغییر سبک زندگی و یا انجام درمان های پزشکی خطراین اختلال را در ارتباط با عوامل زیرکاهش می دهد:
•    بیماری قلبی
•    فشارخون بالا
•    سیگارکشیدن
•    مصرف بسیارزیاد الکل
•    مصرف زیاد کافئین
•    استفاده تفریحی ازمواد مخدر
•    استرس روانی و اضطراب
•    کم خونی

سایرعوامل خطر
عوامل دیگری که موجب خطرافزایش ضربان قلب می شود عبارتند از:
•    سن بالا:  فرسایش قلب دراثرپیری باعث افزایش احتمال ابتلا به تاکی کاردی می شود.
•    سابقه خانوادگی:  احتمال ابتلا به تاکی کاردی با وجود سابقه خانوادگی بیشتر افزایش می یابد.
 

عوارض ناشی ازتاکی کاردی بستگی به شدت عواملی است که به نوع تاکی کاردی،  میزان و مدت سرعت ضربان قلب و همچنین وجود مشکلات دیگرقلبی مرتبط است.  عوارض احتمالی عبارتند از:
•    لخته شدن خون که می تواند به سکته مغزی یا حمله قلبی منجرشود.
•    نارسایی قلبی که دراثرناتوانی قلب برای پمپاژ کافی خون اتفاق می افتد.
•    حمله غش های مکرر
•    مرگ ناگهانی درارتباط با تاکی کاردی و یا فیبریلاسیون بطنی
 

شما باید به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. درصورت امکان یکی ازاعضای خانواده یا دوستان خود را همراه خود ببرید تا ازحمایت او برخوردارباشید.
آنچه شما میتوانید انجام دهید
چون زمان ملاقات با پزشک محدود می باشد قبلاً سؤالات خود را یادداشت کنید.
•    نوشتن نشانه های بیماری که تجربه کرده اید ازجمله هرچه که بنظر می رسد ربطی به مشکل فعلی شما داشته باشد.
•    نوشتن اطلاعات شخصی مهم مثلاً استرس و یا تغییراتی که اخیراٌ درزندگیتان صورت گرفته است.
•    لیستی ازداروهایی که استفاده می کنید مانند مکمل ها و ویتامینها تهیه کنید. 
بعضی ازسؤالاتی که درمورد بیماری فعلی خود ممکن است داشته باشید عبارتند از:
•    علل و علائم احتمالی بیماری من چیست؟
•    چه نوع فعالیتهای فیزیکی را می توانم انجام بدهم؟
•    آیا این اختلال مشکل قلبی دیگری را هم ممکن است ایجادکند؟
•    چه آزمایشاتی باید انجام بدهم؟
•    چند وقت یکبارباید برای معاینه به شما مراجعه کنم؟
•    آیا این بیماری طولانی است یا موقت؟
•    چه درمانهایی وجود دارد و شما چه درمانی را پیشنهاد می کنید؟
چه انتظاری ازپزشک خود دارید
قبل از مراجعه به متخصص پاسخ سؤالهای زیر را آماده کنید:
ممکن است پزشک چنین سؤالاتی ازشما بپرسد:
•    چه موقع متوجه چنین مشکلی شدید؟
•    هرچند وقت یکباردچاراین عارضه شده اید؟
•    هربار چقدرطول کشیده است؟
•    آیا با انجام ورزش،  استرس یا مصرف کافئین بدترمی شوید؟
•    آیا سیگارمی کشید؟
•    آیا الکل یا کافئین مصرف می کنید؟
•    آیا بصورت تفریحی ازمواد مخدراستفاده می کنید؟ 
•    آیا شما برای بیماری فشارخون بالا یا کلسترول بالاو یا مشکلی دررابطه با گردش خون تحت درمان هستید؟
•    ازچه داروهایی برای این بیماریها استفاده می کنید؟ چه داروهایی برایتان تجویزشده است؟
•    درچه حالتهایی نشانه های بیماری بدترمی شود؟
 

ممکن است پزشک معالج شما برای تعیین نوع تاکی کاری وارزیابی نشانه های شما انجام معاینات بالینی و آزمایشات مختلفی را توصیه کند.
آزمایشات مختلف برای تشخیص تاکی کاردی عبارتند از:
نوارقلب  (ECG)
•    نوارقلب  (ECG):   دراین روش الکترودهای کوچکی به قفسه سینه، دستها و پاها متصل کرده و به ثبت سیگنال های الکتریکی ارسالی ازقلب اقدام می کنند.  این روشی است برای  تشخیص نوع تاکی کاردی و اینکه چگونه اختلالات قلبی باعث بالارفتن ضربان قلب می شود. 
     این دستگاه قابل حمل است و ممکن است پزشک توصیه کند که درخانه هم ازاین دستگاه بمنظور بدست آوردن اطلاعات درمورد ضربان قلب خود استفاده کنید.   
•    مانیتورهولتر:  این دستگاه قابل حمل است و می توانید آن را درون جیب خود قراردهید یا روی شانه خود آویزان کنید.  کاراین دستگاه ثبت فعالیتهای قلب درطول 24 ساعت است تا پزشک شما با دیدن آن ریتم قلب شما را بررسی کند .
     احتمال دارد پزشک ازشما بخواهد هرگونه تجربه و علامتی را درعرض 24 ساعت یادداشت کنید.
•    دستگاه ثبت اتفاقات:    این وسیله یک دستگاه ECG  قابل حمل است که فعالیتهای قلب شما را درطول چند هفته تا چند ماه زیرنظرمی گیرد. 
     این وسیله را خود شما درزمانی که ضربان قلبتا ن بالا می رود، با فشاریک دکمه فعال می کنید و دراین حال دستگاه به ثبت فعالیتهای قلب شما می پردازد.  پزشک شما با دیدن آن ریتم قلب شما را بررسی کند.
آزمون الکتروفیزیولوژیک
ممکن است پزشک معالج شما یک آزمون الکتروفیزیولوژیک برای تأیید تشخیص و یا مشخص کردن محل مشکل قلب شما توصیه کند.
درحین انجام این آزمایش پزشک معالج شما لوله های انعطاف پذیری به نام کاتتر را توسط نوک الکترود درکشاله ران،  بازو یا گردن فروکرده و آنها را ازطریق عروق خونی به نقاط مختلف قلب هدایت می کند.  وقتی الکترودها درجای لازم قراربگیرند،  می توانند دقیقاً محل گسترش پالس های الکتریکی را مشخص کرده و ناهنجاری را هنگام ضربان قلب تشخیص دهید.

آزمون جدول شیب
این آزمایش به پزشک کمک می کند تا بهترمتوجه چگونگی غش کردن دراثرتاکی کاردی بشود.  تحت نظارت دقیق پزشک داروهایی برای ایجاد تاکی کاردی به شما داده خواهد شد.
ابتدا به روی تخت دراز می کشید و سپس تخت به حالت عمودی درمی آید تا به حالت ایستاده دربیایید.  دراین وضعیت ها پزشک وضعیت قلب و سیستم عصبی شما را بررسی خواهد کرد.
سایرآزمایشات
متخصص قلب و عروق ممکن است آزمایشات دیگری را به جهت تشخیص بیماری های زمینه ای انجام دهد تا به تشخیص تاکی کاردی  وضعیت قلبی شما کمک کند.
 

هدف از درمان تاکی کاردی آهسته کردن ریتم ضربان سریع قلب است.  اگراریتمی قلبی دارید تنها درصورتی  نیازبه درمان دارید که علائم قابل توجهی داشته باشید که عامل بروز خطرهستند.
تاکی کاری ممکن است خودبخود درمان شود.  با انجام حرکات ساده فیزیکی احتمال دارد ضربان قلب حالت عادی خود را پیدا کند.  اما با این حال،  شاید بیمارنیازبه دارو یا سایردرمان های پزشکی برای  کم کردن سرعت ضربان قلب داشته باشد.  
روش های کاهش ضربان قلب عبارتند از:
درمان ضربان آهسته قلب (برادیکاریا)
چون دارویی برای درمان این بیماری وجود ندارد پزشکان با قراردادن یک ضربان ساز(پیس میکر) که درنزدیکی ترقوه کاشته می شود به ضربان سرعت می بخشند.
درمان ضربان سریع (تاکیکاردی)
درمان تاکیکاردی می تواند شامل موارد زیرباشد:
مانور واگ:  ممکن است پزشک معالج شما با انجام مانورواگ اقدام به درمان کند. 
مانورهای واگال برعصب واگ مؤثر است،  این عصب به تنظیم تپش قلب کمک می‌کند.  این مانورها شامل سرفه‌ کردن، زورزدن و قراردادن یک  بسته یخ روی صورت است.  مانورواگ برای برای همه انواع اریتمی جواب نمی دهد.
داروها:   اگرمانورواگ ضربان سریع قلب را متوقف کند،  ممکن است پزشک برای بازگرداندن ضربان نرمال قلب اقدام به تزریق یک داروی ضد اریتمی کند.  تزریق این دارو باید دربیمارستان انجام شود.
درمورد بیمارانی که به مانورواگ جواب نمی دهند،  ممکن است پزشک قرص ضد اریتمی مانند فلکاینید (Tambocor) یا پروپافنون (Rythmol) تجویزکند.  
کاردیوورشن:   در روش کاردیوورشن،  از طریق پره‌ها یا بالشتک‌هایی که روی قفسه‌ی ‌سینه قرارداده می‌شود به بیمار شوک می‌دهند.  جریان برق بر تکانه‌های الکتریکی قلب تأثیر گذاشته و ریتم طبیعی را  باز می‌گرداند.
این روش درمواقع اورژانسی و یا زمانی که دارو جواب نمی دهد، اعمال می شود.
 جلوگیری از ضربان سریع قلب
با انجام درمان های زیرممکن است ازتاکی کاردی جلوگیری و یا آن را کنترل کرد.
•    سوزاندن با کاتتر:  درحین انجام این آزمایش پزشک معالج شما لوله های انعطاف پذیری به نام کاتتر را توسط نوک الکترود وارد کشاله ران،  بازو یا گردن کرده و آنها را ازطریق عروق خونی به قلب هدایت می کند.  الکترود واقع درنوک کاتترمی تواند با ایجاد حرارت شدید،  سرما یا انرژی فرکانس رادیویی مسیراضافی و محل آسیب را برداشته و ازارسال سیگنال های الکتریکی جلوگیری کند.
           این روش بویژه برای تاکی کاردی بطنی بسیارمؤثر است.  سوزاندن با کاتتر برای درمان فیبریلاسیون دهلیزی و فلوتردهلیزی هم استفاده می شود. 
•    داروها:  داروهای ضد بی نظمی ضربان قلب اگربطور مرتب مصرف شوند ممکن است به دردرمان تاکی کاردی مؤثرباشند.
            سایرداروهای قابل تجویز به عنوان جایگزین  و یا درکنار داروهای ضد اریتمی شامل مسدود کننده های کانال کلسیم مانند دیلتیازم،  (Cardizem, Tiazac, others) ،  ورپامیل (Calan, Verelan, others) ویا مسدود کننده های بتا مانند متوپرولول  (Lopressor, Toprol) واسمولول (Brevibloc)
•    ضربان ساز:   پیس میکر وسیله‌ کوچکی است که با عمل جراحی زیر پوست کاشته می‌شود.  وقتی این وسیله تپش غیرطبیعی قلب را حس کند،  یک پالس الکتریکی ارسال می‌دارد که تپش قلب را طبیعی می‌کند.
•    کاشت   دفیبریلاتورقلبی:   درصورتی‌ که بیمار درمعرض ابتلا به  تاکی کاردی تهدیدکننده باشد،  استفاده از این دستگاه برایش توصیه می‌شود.  این وسیله که به اندازه یک تلفن همراه است،  با عمل ‌جراحی در قفسه‌ی ‌سینه کاشته می‌شود. دستگاه‌ ICD به ‌صورت دائمی تپش ‌قلب را کنترل می‌کند،  افزایش سرعت قلب را نشان می دهد و شوک الکتریکی دقیقاً مناسبی برای برقراری رتیم طبیعی به قلب می‌فرستد.
درمان های جراحی
عمل جراحی قلب باز دربرخی موارد برای ازبین بردن مسیراضافی الکتریکی ضروری می باشد.  
درروشی دیگر جراح برش کوچکی در بافت قلب می‌دهد تا یک الگو یا ماز ایجاد نماید.  ازآنجا که بافت اسکارالکتریسیته را هدایت نمی‌کند ،  با تکانه‌های الکتریکی سرگردان تداخل می‌کند.  
ازعمل جراحی،  معمولاً فقط وقتی استفاده می‌شود که درمانهای دیگر مؤثر نباشند یا برای کسانی توضیه می شود که عمل قلب را به دلایل دیگرانجام داده اند.
 جلوگیری ازلخته شدن خون
بعضی ازافراد مبتلا به تاکی کاردی درمعرض ابتلا به لخته خون قراردارند که ممکن است به سکته مغزی یا حمله قلبی منجرشود.  گاهی پزشک برای کمک به کاهش خطرابتلا به این مشکلات یک داروی رقیق کننده مانند وارفارین (کومادین) یا دابیگاتران  (Pradaxa) تجویزکند.
درمان بیماری های زمینه ای
اگربه بیماری دیگری مانند بیماری قلبی یا پرکاری تیروئید مبتلا هستید،  درمان این بیماری های زمینه ای و یا به حداقل رساندن آنها ممکن است تاکی کاردی را به حداقل برساند.

شما با تغییرسبک زندگی می توانید قلب خود را تا جای ممکن سالم نگه دارید.

مؤثرترین راه برای جلوگیری ازتاکی کاردی کاهش دادن احتمال ابتلا به بیماری های قلبی می باشد.  اگردرحال حاضربه بیماری قلبی مبتلا هستید،  برنامه درمانی خود را ادامه دهید تا احتمال خطرتاکی کاردی کاهش یابد.

پیشگیری ازبیماری قلبی
درمان یا ازبین بردن عواملی که به بیماری قلبی منجرمی شود با روشهای زیرامکان پذیرمی شود:
•    ورزش ورژیم غذایی سالم:  زندگی با قلب  سالم و ورزش به طورمنظم و رعایت رژیم غذایی کم چرب و سالم که سرشارازمیوه ها،  سبزیجات و غلات سبوس داراست.

داشتن وزن مناسب:  اضافه وزن خطرابتلا به بیماری قلبی را افزایش می دهد.
•    کنترل سطح فشارخون و کلسترول:  تغییرشیوه زندگی و مصرف دارو برای فشارخون یا کلسترول بالا
•    نکشیدن سیگار:  اگرسیگارمی کشید و قادربه ترک آن نیستیتد با پزشک خود صحبت کنید تا برای ترک آن برنامه ریزی    کند.
•    محدود کردن کافئین و الکل:  مصرف الکل و کافئین درحد اعتدال کمترزیانباراست.
•    کنترل استرس :  پرهیزازاسترس و یادگیری تکنیک های مقابله با استرس 
•    عدم مصرف مواد مخدر:  اگرازمواد مخدرمانند کوکائین بطورتفریحی استفاده می کنید دراین مورد با پزشک خود صحبت کنید تا برای پایان دادن به اینکاربرای شما برنامه ریزی کند.
•    استفاده بیش ازحد ازدارو:  برخی ازداروهای سرماخوردگی و سرفه حاوی محرک ها ممکن است ضربان قلب را بالاببرد.  درمورد مصرف این داروها با پزشک مشورت کنید.
•    انجام معاینات دوره ای:  معاینات فیزیکی روتین را انجام دهید و هرگونه علامت و نشانه ای را به پزشک خود اطلاع بدهید.

نظارت و درمان بیماری های قلبی فعلی
اگردرحال حاضربه بیماری قلبی مبتلا هستید، می توانید روشهایی برای کاهش خطرابتلا به تاکی کاردی و یا ارتیمی بکاربرید:  
•    مطمئن شوید که برنامه درمانی خود را کاملاً انجام می دهید و داروهای تجویزشده را مصرف می کنید.
•    هرگونه مشکلی را به اطلاع پزشک معالجتان برسانید.  اگرعلائم بیماری بدترشد یا علائم جدیدی مشاهده کردید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. 

گرمایلید  با بیماری فعلی خود کناربیایید،  باید احساس آرامش و کنترل بیشتری درمواقع بروزتاکی کاری داشته باشید.  درموارد زیربا پزشک خود مشورت کنید:
•    چه موقع به مراقبت های اورژانسی نیازدارید
•    چه موقع با پزشک تماس بگیرید
•    چه زمانی و چگونه از مانورواگ استفاده کنید.