1.دختر من 4 سال دارد و به تازگی پزشکان تشخیص داده‌اند که یک سوراخ در قلب خود دارد که به آن نقص دیواره بین دهلیزی می‌گویند .این سوراخ باید بسته شود و البته من شنیده‌ام که روشی جدید برای انجام این کار بدون جراحی وجود دارد .ایا این ممکن است ؟پسر بزرگترم به PDA مبتلا بود و 10 سال پیش بدون جراحی بهبود یافت .در آن زمان یک سال داشت .ایا پزشکان برای درمان پسرم از این روش استفاده کرده‌اند ؟
پاسخ :نقص دیواره دهلیزی در‌واقع همان سوراخی است که در دیوراه متصل کننده دو محفظه فوقانی قلب با نام دهلیز های راست و چپ بوجود می‌آید .ممکن است این سوراخ در بخش‌های مختلفی از دیوار یاد شده بوجود اید .روش های نوینی برای رفع این سوراخ وجود دارد که در آن از جراحی قلب باز استفاده نمیشود ولی موقعیت سوراخ هم عاملی تعیین کننده است .دو نوع سوراخ با نام های نقص دیواره دهلیزی سکوندوم و PFO را میتوان بدون جراحی درمان نمود .لبه ی اطراف این سوراخ‌ها به اندازه‌ای است که میتوان دستگاه را به آن‌ها وصل نمود .در روش درمانی غیر جراحی ،از دستگاهی مشابه دمبل استفاده میشود که سوراخ را از داخل قلب به سمت بالا می‌کشد .در این روش یک لوله نازک با نام کاتتر از طریق رگ وارد کشاله ران و سپس قلب میشود .پروسیجر مربوطه در آزمایشگاه کاتریزاسیون قلبی صورت گرفته و به جراحی نیازی ندارد .این متد از دستگاههای مختلفی استفاده میکند و نتایج نهایی آن با نتایج حاصل از جراحی مقایسه شده‌اند .ریسک های آن هم نادر بوده ولی مشابه سایر انواع کاتریزاسیون های قلبی می‌باشند مانند لخته های خونی ،خونریزی ،عفونت ،سوراخ در قلب و اریتمی قلبی .همچنین در صورتی که از دستگاه در بدن استفاده شود،خطر جدایی دستگاه از محل مورد نظر و حرکت آن به سمت قلب یا سایر رگهای خونی نیز وجود دارد .در این صورت باید جراحی بازیابی صورت گیرد .البته ریسک بروز این حالت خیلی کم است زیرا دستگاه در موقعیتی متناسب و ایمن قرار می‌گیرد و امکان بازیابی آن در هم آزمایشگاه کاتریزاسیون وجود دارد .بروز امبولیزاسیون هم در طی جراحی بازیابی بهبود خواهد یافت .نشت مواد باقی‌مانده بروی دستگاه هم از سایر احتمالاتی است که پس از دو تا شش ماه و با رشد بافتها بروی دستگاه از بین خواهد رفت .ممکن است روش درمانی یاد شده با قرار گیری یک لوله در داخل گلو به منظور تعیین اندازه ی نقص ایجاد شده و تعیین موقعیت دستگاه استفاده شود که به آن اکوکاردیوگرافی از طریق مری می‌گویند .تمام مراحل یاد شده در طی بیهوشی عمومی بیمار صورت می‌گیرند و بیمار باید تا شش ماه بعد از آسپرین مصرف کند .اسپرین از بروز لخته های خونی بروی دستگاه جلوگیری میکند و به مرور زمان بدن بهبود می‌یابد .عوارض جانبی ناشی از جراحی هم همانند کاتریزاسیون بوده و تفاوت چندانی با هم ندارند .سایر روش‌ها مانند جراحی قلب باز و یا جراحی باز قفسه سینه با انتقال خونی ،استراحت های طولانی مدت ،فروپاشی ریوی و عفونت های ریوی و انباشتگی مایعات در کیسه های قلبی صورت خواهد گرفت .هر دو روش یاد شده مؤثر بوده و خطرات کمی دارند .جراحی دردناک بوده و دوران نقاحت طولانی‌تری داشته و باعث بروز زخمی بروی قفسه سینه میشود ولی در طی دهه های متمادی به دفعات مورد استفاده قرار گرفته است .متد کاتریزاسیون ازمایشگاهی نوین بوده و نتایج بلند مدت آن ناشناخته هستند ولی به نظر میرسد که به اندازه جراحی اثر‌بخش باشد .
امکان انسداد PDA با استفاده از جراحی هم وجود دارد و مشابه وضعیت پیشین است با این تفاوت که در آن از دستگاههای متفاوتی استفاده میشود .یکی از پرکاربردترین دستگاههای موجود فنر نامیده میشود که توسط سازمان غذا و دارو و برای قرار گیری در انواع رگهای خونی بدن تأیید شده است .فنر از 30 سال پیش برای انواع ساده‌تر PDA هم به کاربرده شده است و روشی ایمن و مؤثر است .در بیشتر مراکز درمانی بیماری‌های قلبی از کاتریزاسیون قلبی استفاده میشود مگر اینکه بیمار خیلی کم سن باشد و یا مجرا خیلی بزرگ باشد .
2. پوست کودک من در هنگام گریه کردن آبی رنگ میشود .ایا کودک من به بیماری‌های قلبی دچار شده است ؟
پاسخ :معمولا اطراف دهان کودکان در هنگام گریه کردن و یا حبس نفس آبی میشود و این وضعیتی نرمال است .همچنین زمانی که بدن کودک سرد است ،دست و پاهای وی به رنگ آبی در می‌آیند .این علایم در اغلب موارد توسط والدین دیده می‌شوند و با نام اکروسیانوریس شناخته می‌شوند .این حالت در‌واقع واکنشی معمول در کودکان و بزرگسالان به سردی انگشتان است .حتی دمای نرمال اتاق هم میتواند برای یک کودک بدون لباس سرد باشد .
در صورتی که این تغییر رنگ پوستی در کودک شما دائمی است -حتی در حالت استراحت- و یا تغییر رنگ لثه ها و لب‌ها به آبی یا تغییر رنگ ناشی از دشواری در تنفس یا بی حالی و تغذیه ضعیف همراه باشد ،باید حتماً به پزشک مراجعه کنید .
