شايعترين نوع سردرد، سردرد تنشي است. اين نوع سردرد در ناحيه سر، جمجمه و گردن ايجاد درد ميكند و اغلب بدليل گرفتگي عضلاني در اين نواحي رخ ميدهد.
علل و عوامل سردرد تنشی
سردرد تنشي هنگامي رخ ميدهد كه عضلات جمجمه و گردن دچار كشيدگي ميشوند و يا منقبض ميگردند. منقبض شدن عضلات ميتواند از استرس، اضطراب، افسردگي و يا جراحات سر نشات گيرد.
امكان بروز اين نوع سردرد در هر سني شايع است اما در نواجوانان و بزرگسالان شايع تر ميباشد.
انجام هر فعاليتي كه باعث شود سر براي مدت طولاني و بدون حركت در يك حالت قرار گيرد منجربه سردرد خواهد شد. انجام فعاليت هايي مانند تايپ كردن و بطور كل كار كردن با رايانه، انجام كارهاي هنري دستي و كار با ميكروسكوپ از اين قبيلند.
ديگر عوامل سردردهاي تنشي:
- تنش روحي يا فيزيكي
- مصرف الكل
- كافيين (مصرف بيش از حد يا ترك آن)
- سرماخوردگي، آنفلونزا يا عفونت سينوس
- مشكلات دهان و دندان مانند فشار دادن فك يا آسياب دندان
- خستگي چشم
- بيش از حد سيگار كشيدن
- خستگي بيش از حد
در صورتيكه به ميگرن دچار هستيد امكان بروز سردرد تنشي در شما وجود دارد. سردرد تنشي جزء بيماري هاي مغزي محسوب نميگردد.
علائم سردرد تنشی
دردهاي سردرد بدين صورت است:
- خفيف، فشار مانند (نه تير كشيدن)
- فشار به پيشاني
- كل سر (نه فقط در تقطه خاص يا طرف خاص)
- وجود شدت در جمجمه، شقيقه، پشت گردن و احتمالا شانه ها
اين نوع سردرد ممكن است يكباره، دائما و يا روزمره رخ دهد و درد آن بين 30 دقيقه تا 7 روز طول خواهد كشيد. عواملي چون استرس، خستگي، سروصدا و تشعشع نيز بر اين سردرد اثر گذاشته و به آن شدت ميبخشد.
به دنبال اين سردرد اختلال خواب نيز وجود دارد اما منجربه تهوع و استفراغ نميشود.
برخي براي رهايي از سردرد تنشي جمجه، شقيقه ها و پشت گردن را ماساژ ميدهند.
بررسي و آزمايش
چنانچه سردردتان خفيف و ملايم است و هيچ يك از علائم ذكر شده را نداشتيد و در عرض چند ساعت با درمانهاي خانگي بر طرف شد، به بررسي و انجام آزمايشات نيازي نميباشد.
سردردهاي تنشي عموما دخالتي به مشكلات سيستم عصبي ندارند اما نقطه درد در عضلات مربوط به نواحي گردن و شانه ميباشد.
درمان سردرد تنشی
اكنون هدف ما درمان علائم سردرد و پيشگيري از بروز و تشديد آن ميباشد. قدم مهم در اين زمينه، آموختن كنترل سردرد تنشي در منزل است كه بدين قرار ميباشد:
- زمان و علت سردردهايتان را بخاطر بسپاريد تا بدين ترتيب بتوانيد عواملي كه سبب بروز سردرد در شما ميشوند را به پزشك اطلاع دهيد و با كمك آن تعداد سردردهايي كه بدان مبتلا ميشويد را كاهش دهيد.
- آموختن روشي براي رهايي از درد هنگام شروع
- آموختن مصرف صحيح داروهاي مرتبط
- مسكن هاي بدون نياز به تجويز پزشك مانند آسپرين، ايبوپروفن و استامينوفن
- مسكن هاي مخدر
- شل كننده هاي عضلاني
آگاه باشيد كه:
- مصرف اين داروها بيش از 3 روز در هفته سبب بازگشت سردرد ميشود.
- مصرف بيش از حد استامينوفن سبب آسيب رساندن به كبد ميگردد.
- مصرف بيش از حد ايبوپروفن و آسپرين سبب تورم شكم ميگردد.
چنانچه با مصرف اين داروها سردردتان تسكين نيافت براي تجويز دارويي ديگر به پزشك مراجعه نماييد.
از ديگر روش هاي درمان سردرد تنشي ميتوان از يادگيري روش هاي آرامش و تمدد اعصاب و كنترل استرس، ماساژ، بيوفيدبك (بازخورد زيستي)، رفتار درماني شناختي و طب سوزني نام برد.
پيش شناخت سردرد تنشی
معمولا سردرد تنشي براحتي به درمان پاسخ ميدهد، اما اگر مزمن باشد كار و زندگي فرد مبتلا را مختل ميسازد.
پيشگيري از سردرد تنشی
روشهاي كنترل و مهار استرس را بياموزيد و بكار بريد. در اين خصوص برخي افراد به انجام فعاليتهاي مديتيشن و ريلكسيشن ميپردازند. بيوفيدبك (بازخورد زيستي) نيز تاثير تمرينات ريلكسيشن را افزايش ميدهد و جهت سردردهاي تنشي مزمن مفيد است.
نكاتي جهت پيشگيري از سردردهاي تنشي:
- چنانچه سرما علت اصلي سردردتان است، سرتان را گرم نگه داريد.
- بالشتان را تعويض كنيد و يا حالت خوابيدنتان را تغيير دهيد.
- هنگام مطالعه، راه رفتن و انجام ديگر فعاليت ها به حالت قرارگيري بدنتان دقت نماييد.
- حين استفاده از رايانه و فعاليت هاي ديگر بطور مداوم به نرمش شانه و گردن بپردازيد.
- خواب و استراحت كافي داشته باشيد.
- عضلاتتان را ماساژ دهيد.