پرکاری تیروئید نوعی بیماری است که در آن هورمون تیروئید بیش از اندازه تولید می شود.علائم رایج پرکاری تیروئید عبارتند از ضعف، ضربان نامنظم قلب، و بی خوابی.
دارو، جراحی و تغییر در رژیم غذایی برخی از گزینه های درمانی پرکاری تیروئید هستند.
پرکاری تیروئید یک نوع بیماری تیروئیدی محسوب می شود. تیروئید، غده کوچک پروانه ای شکل است که در جلوی گردن واقع شده است. هورمونهای تیروئید تیروکسین , T4 و T3، دو هورمون اصلی هستند که کار کنترل چگونگی استفاده سلول ها از انرژی را بر عهده دارند. غده تیروئید سوخت و ساز بدن را از طریق انتشار این هورمون تنظیم می کند.
هنگامیکه تیروئید بیش از اندازه T4 یا T3 را تولید کند ، پرکاری تیروئید رخ می دهد که این می تواند باعث تپش قلب ، فشار خون بالا و لرزش دست ها شود . تشخیص و درمان پرکاری تیروئید می تواند علائم این بیماری را تسکین واز بروز عوارض آن جلوگیری کند.
چه عواملی باعث پرکاری تیروئید می شود؟
بیماریهای متفاوتی می تواند باعث پرکاری تیروئید شود. بیماری گریوز،شایع ترین علت پرکاری تیروئید است. این بیماری باعث می شود ، آنتی بادی برای تحریک تیروئید بیش از حد ترشح شود. بیماری گریوز در زنان نسبت به مردان شایع تر است و همچنین این بیماری نیز در بین اعضای خانواده ارثی می باشد.
عوامل پرکاری تیروئید عبارتند از:
- ید اضافی، یک ماده کلیدی در T4 و T3
- التهاب تیروئید (تیروئیدیت)
- تومورهای تخمدان یا بیضه
- تومورهای خوش خیم غده تیروئید یا غده هیپوفیز
علائم پرکاری تیروئید چیست؟
مقادیر بالایی از T4، T3 و یا هر دو می تواند میزان سوخت و ساز را بیش از حد بالا ببرد که متابولیک نامیده می شود. علائم این بیماری عبارت است از:ضربان قلب تند و سریع، فشار خون بالا ، لرزش دست ، عدم تحمل گرما و تعریق .
پرکاری تیروئید نیز می تواند باعث حرکات مکرر روده، کاهش وزن، ودر زنان باعث نامنظمی قاعدگی شود.
غده تیروئید به خودی خود می تواند متورم و منجر به گواترشود . چشم ها هم ممکن است کاملا برجسته شوند که نشانه ای از اگزوفتالموس،( یک نوع بیماری مربوط به گریوز) است.
سایر علائم پرکاری تیروئید عبارتند از:
- افزایش اشتها
- عصبانیت
- بی قراری
- ناتوانی در تمرکز
- ضعف
- ضربان قلب نامنظم
- مشکلات در خواب
- موهای شکننده
- خارش
- ریزش مو
- تهوع و استفراغ
- بزرگ شدن پستان در مردان
علائم زیر نیاز به توجه فوری پزشکی دارد:
- سرگیجه
- تنگی نفس
- از دست دادن هوشیاری
- ضربان قلب نامنظم و سریع
پرکاری تیروئید نیز می تواند باعث فیبریلاسیون دهلیزی، آریتمی خطرناک ، سکته مغزی و نارسایی احتقانی قلبی شود.
پرکاری تیروئید چگونه تشخیص داده می شود؟
اولین گام در تشخیص ، بررسی سوابق پزشکی و معاینه فیزیکی می باشد.
این علائم می تواند نشان دهنده پرکاری تیروئید باشد:
- کاهش وزن
- نبض سریع
- فشار خون بالا
- بیرون زدگی چشم
- غده تیروئید
سایر آزمایشات برای تشخیص پرکاری تیروئید شامل:
تست میزان کلسترول
ممکن است نیاز به بررسی سطح کلسترول باشد. کلسترول پایین می تواند نشانه ای ازافزایش سوخت و ساز بدن باشد که منجر به پرکاری تیروئید می شود.
تست T4 و T3 جذب رزین (T3RU)
این آزمایش مقدارهورمون تیروئید در خون (T3 و T4) را اندازه گیری میکند.
تست سطح محرک هورمون تیروئید (TSH)
هورمون محرک تیروئید (TSH) هورمون غده هیپوفیز است که باعث تحریک غده تیروئید برای تولید هورمون می شود. هنگامی که سطح هورمون تیروئید ، طبیعی یا بالا است، TSH شما باید پایین تر باشد.
تست میزان تری گلیسرید
ممکن است میزان تری گلیسرید شما نیز آزمایش شود.تری گلیسیرید پایین می تواند نشانه ای از بالا بودن میزان سوخت و ساز در بدن باشد.
اسکن تیروئید
با انجام این کار به دکتر اجازه داه می شود تا اگر تیروئید شما بیش از حد فعال است ، تشخیص دهد. و به طور دقیق بگوید که آیا کل ناحیه درگیر شده و یا فقط یک ناحیه از غده را درگیر کرده و باعث پرکاری تیروئید شده است.
سونوگرافی
سونوگرافی می تواند اندازه کل غده تیروئید و هر گونه توده دیگر را نشان دهد. پزشکان همچنین می توانند با انجام سونوگرافی متوجه توده جامد یا کیستیک شوند .
سیتی اسکن یا ام آرآی
سی تی یا ام آر آی می تواند نشان دهد که آیا تومور هیپوفیز باعث این بیماری شده است یا نه.
چگونه پرکاری تیروئید درمان می شود؟
دارو
داروهای ضد تیروئید، مانند متی مازول (Tapazole)، از تولید هورمون تیروئید جلوگیری میکند.
ید رادیواکتیو
ید رادیواکتیو سلولهای تولید کننده این هورمون را از بین می برد. داروهای ضد تیروئید و ید رادیواکتیو از شایعترین درمان این بیماری محسوب می شود.
عمل جراحي
یک بخش یا تمام غده تیروئید ممکن است طی عمل جراحی برداشته شود. بعد از آن شما باید برای جلوگیری از کم کاری تیروئید از مکمل هورمون تیروئیدی استفاده نمایید. همچنین، مسدود کننده های بتا مانند پروپرانولول، می تواند به کنترل نبض سریع، تعریق، اضطراب و فشار خون بالا کمک نماید.
آنچه می توانید برای بهبود علائم انجام دهید
- استفاده از یک رژیم غذایی مناسب، مانند مصرف کلسیم و سدیم به خصوص در جلوگیری از پرکاری تیروئید بسیار حائز اهمیت است.
- پرکاری تیروئید باعث ضعیف و نازک شدن استخوان ها می شود و در نتیجه منجر به پوکی استخوان شود. مصرف ویتامین D و کلسیم در طول و بعد از درمان می تواند به تقویت استخوانها کمک نماید.دکتر میتواند شما را در مقدار مصرف ویتامین D و کلسیم راهنمایی کند.
دکتر ممکن است شما را به یک متخصص غدد، که در مورد درمان سیستم هورمون های بدن آگاه است ، ارجاع دهد. استرس یا عفونت می تواند باعث تیروئید شود. تیروئید هنگامی که مقدار زیادی از هورمون ، تیروئید ترشح میکند ، رخ دهد.
درمان بلند مدت برای پرکاری تیروئید بستگی به علت آن دارد. برخی از علل می تواند بدون درمان برطرف شود. تشخیص زود هنگام و درمان علائم میتواند این بیماری را کنترل نماید.
