پدر یا مادر شدن می تواند یکی از ارزشمند ترین تجربیات زندگی شما باشد، اما تجربه ی ساده ای نیست. مهم نیست فرزند یا فرزندان شما چند ساله هستند، کار شما هرگز تمامی ندارد. برای یک والد خوب شدن، نیاز است بدانید که چطور وقتی به کودکانتان تفاوت بین درست و غلط را نشان می دهید احساس ارزشمندی و دوست داشتنی بودن را در آن ها به وجود آورید. در پایان روز، مهم ترین چیز فراهم کردن یک محیط طبیعی است که کودکان شما احساس کنند می توانند در آنجا با اعتماد به نفس، استقلال، و مراقبت بزرگسالان رشد کنند. اگر می خواهید بدانید که چطور یک والد خوب شوید، گام اول را در مسیر خود ببینید.
بخش اول
به فرزند خود عشق بورزید
1. به فرزندتان عشق و عاطفه بدهید.
گاهی اوقات بهترین چیزی که می توانید به کودکانتان بدهید عشق و عاطفه است. یک آغوش محبت آمیز می تواند باعث شود کودک متوجه شود که شما چقدر مراقب او هستید. هرگز اهمیت ارتباط فیزیکی با فرزندتان را نادیده نگیرید. در اینجا برخی روش های نشان دادن عشق و عاطفه وجود دارد:
• یک نوازش ملایم، کمی تشویق، قدردانی، تایید یا حتی یک لبخند می تواند منجر به افزایش اعتماد به نفس و تندرستی فرزندتان گردد.
• هر روز به آن ها بگویید که دوستشان دارید، مهم نیست که ممکن است از آن ها عصبی باشید.
• به دفعات آن ها را در آغوش بگیرید و ببوسید. کودکان خود را از زمان تولد با عشق و محبت آشنا کنید.
• بدون قید و شرط آن ها را دوست بدارید؛ آن ها را مجبور نکنید تا برای اینکه عشق شما را به دست آورند تبدیل به کسی شوند که شما دوست دارید. اجازه دهید بدانند که شما همیشه آن ها را فاقد اینکه چگونه باشند دوست خواهید داشت.
2. کودکان خود را ستایش کنید.
ستایش فرزندانتان یکی از مهم ترین قسمت های والد خوب شدن است. کاری کنید که کودکانتان از دست آوردهای خود احساس افتخار کنند و احساس خوبی درباره ی خود داشته باشند. اگر شما به آن ها حس اطمینان ندهید آنها در خارج از جهان خود تنها می مانند، و احساس قدرت برای استقلال یا ماجراجو شدن نخواهند کرد. وقتی کارهای خوبی انجام می دهند، اجازه دهید متوجه شوند که به آن ها توجه و افتخار می کنید.
• به همان اندازه که بازخورد منفی می دهید ستایش هم بکنید. همین طور که اهمیت دارد وقتی فرزندانتان کارهای اشتباهی انجام می دهند به آن ها بازخود دهید و بگویید که کارشان نادرست بود، اینکه کمک کنید تا حس مثبتی در مورد خودشان بسازند نیز مهم است.
• اگر آن ها هنوز برای درک کامل به اندازه ی کافی بزرگ نشده اند، آن ها را با تحسین و تمجید و عشق فراوان ستایش کنید. تشویق فرزندانتان برای انجام هرکاری ازچیزهای جزئی گرفته تا گرفتن نمرات خوب می تواند کمک کند تا زندگی شاد و موفقی داشته باشند.
• به جای استفاده از جملات کلی مثل "کار خوب"، دقیقا مشخص کنید که برای انجام چه کاری از او قدردانی می کنید. برای مثال "کار بزرگی انجام دادی که از خواهر کوچک خود نگهداری کردی" یا " تشکر برای مرتب کردن اسباب بازی ها بعد از بازی کردن با آن ها".
3. از مقایسه ی فرزند خود با دیگران، به خصوص خواهران و برادران پرهیز کنید.
هر کودک منحصر به فرد است. تفاوت های آن ها را تجلیل کنید و میل به پیگیری علائق و رویاها را در هر کودک درک کنید. عدم موفقیت در انجام برخی کارها ممکن است در کودکتان عقده ی حقارت ایجاد کند، یعنی ممکن است این عقیده را پیدا کنند که هرگز در چشم شما خوب نیستند. اگر می خواهید به آن ها کمک کنید تا رفتارشان را بهبود دهند، به جای اینکه به آن ها بگویید مثل خواهر یا دوست خود عمل کنند، کارها و موفقیت های قبلی خودشان را به آن ها یادآوری کنید. این کار کمک می کند تا به جای شکل گیری عقده ی حقارت یک حس خود باوری در آن ها تقویت شود.
• مقایسه ی یک کودک با دیگران می تواند رقابت با خواهر یا برادر را در او ایجاد کند. شما می خواهید یک رابطه ی محبت آمیز بین فرزندانتان ایجاد کنید، نه یک مسابقه و رقابت.
• از استثنا قائل شدن بپرهیزید. اگر بین فرزندانتان نزاعی به وجود آمد، جانب کسی را نگیرید و کاملا بی طرف و عادلانه رفتار کنید.
4. به فرزندانتان گوش دهید.
مهم است که رابطه ی شما با فرزندانتان دو طرفه باشد. شما نباید فقط قوانین وضع کنید، بلکه وقتی فرزندانتان مشکلی دارند نیز باید به آن ها گوش دهید. شما باید قادر به ابراز علاقه به فرزندانتان باشید و خود را در زندگی آن ها درگیر کنید. باید فضایی ایجاد کنید که کودکانتان بتوانند در این فضا مشکلات کوچک و بزرگ خود را مطرح کنند.
• می توانید هر روز زمانی را برای صحبت کردن با کودکانتان قرار دهید. این زمان می تواند قبل از خواب، موقع صبحانه، یا در طول پیاده روی بعد از مدرسه باشد. این زمان را فقط به فرزندتان اختصاص دهید و از چک کردن تلفن یا کارهای دیگر بپرهیزید.
• اگر فرزندتان گفت که باید چیزی به شما بگوید، به او اطمینان دهید که این موضوع برای شما جدی است. اگر همان لحظه زمان مناسبی است، پس همه ی کارهای خود را رها کنید تا به او گوش دهید، اما اگر همان موقع زمان ندارید، زمان دیگری را مشخص کنید تا بتوانید کاملا به حرف هایش گوش دهید.
• اطلاعات کودکانتان را دست کم نگیرید. آن ها اغلب نسبت به چیزی که مطرح می کنند بینش دارند یا به طریقی حس می کنند که چه چیزهایی درست(یا غلط) است. زمانی را برای گوش دادن به دیدگاه های آن ها قرار دهید.
5. برای فرزندان خود وقت بگذارید.
بین مراقبت کردن از افراد با زندانی کردن آن ها در خواسته های بیش از حد نامعقول خود تفاوت زیادی وجود دارد. شما می خواهید این احساس را به آن ها بدهید که زمان های باهم بودنتان خاص و ویژه است بدون ایجاد این احساس که مجبور هستند وقتشان را با شما صرف کنند.
• برای هریک از فرزندان خود زمان جداگانه ای بگذارید. اگر بیش از یک فرزند دارید سعی کنید وقت خود را به همان اندازه تقسیم کنید.
• به فرزندان خود گوش دهید و به آن ها و چیزی که می خواهند در زندگی انجام دهند احترام بگذارید. اما شیوه ی درست رفتار کردن را به آن ها بیاموزید این کار باعث می شود که در زندگی بزرگسالی بهتر بتوانند قوانین جامعه را رعایت کنند. اگر به فرزندتان اجازه ندهید هرکاری که می خواهد انجام دهد، پدر یا مادر بدی نیستید. شما می توانید با فرزندتان مخالفت کنید، اما باید دلیل مخالفت خود را بگویید.
• یک روز را برای رفتن به پارک، موزه، کتابخانه، یا هرجایی بسته به علاقه ی خودتان و فرزندتان اختصاص دهید.
• در فعالیت های مدرسه شرکت کنید. در انجام تکالیف مننزل با فرزندانتان همکاری کنید. معلم آن ها را ملاقات و وضعیت درسی آن ها و کارهایی که در مدرسه انجام می دهند را پیگیری کنید.
6. در لحظه های مهم زندگی فرزندتان حضور داشته باشید.
ممکن است یک برنامه ی کاری شلوغ و گیج کننده داشته باشید، اما باید کارهایتان را به نحوی انجام دهید تا بتوانید در لحظات مهم زندگی فرزندانتان از اولین روز مدرسه گرفته تا فارغ التحصیلی از دبیرستان حضور داشته باشید. رییس شما ممکن است قرار ملاقات هایی را که با او داشتید و از دست دادید به خاطرش نسپارد اما کودکتان تمام لحظه های مهم زندگی اش را که باید حضور می داشتید و نبودید به خاطر می سپارد.
• اگر خیلی مشغول کارهایتان باشید و اولین روز مدرسه رفتن فرزندتان یا هر لحظه ی مهم دیگری در زندگی او را از دست بدهید، ممکن است تا آخر عمر حسرتش را بخورید. و مطمئنا نمی خواهید که فرزندان شما این را در خاطر خود ثبت کنند که به عنوان مثال در زمان فارغ التحصیلی از دبیرستان پدر یا مادرشان حضور نداشت.
محقق و مترجم: ندا مهفر_ کارشناس ارشد روانشناسی بالینی/ گروه درمانگر و درمانگر ACT
جهت دریافت نوبت ویزیت برای خانم مهفر اینجا کلیک کنید و با نزدیک تریم مرکز به محل زندگی خود تماس بگیرید.